Βιβλική Κοσμολογία (Ιω.Καρδάση)

 Εισαγωγικά

Από τις περί δημιουργίας βιβλικές διηγήσεις ανιχνεύονται απλώς μυθικά κίνητρα, τα οποία όχι μόνο δεν παραβλάπτουν τον ηθικό μονοθεϊσμό, αλλ’ απεναντίας συντελούν στην ανάδειξη των αποκεκαλυμένων αληθειών του. Δεν πρόκειται επ’ ουδενί για οικειοποίηση ή υιοθέτηση της μυθολογικής σκέψης και πολύ περισσότερο για αποδοχή ή χρήση αυτούσιων και πλήρως αναπτυγμένων μύθων. Εδώ, όπως και σε άλλα σημεία της Βίβλου, η βιβλική ιστορική διήγηση μοιάζει με μύθο και η γλώσσα που την φιλοξενεί, δείχνει μυθοπλαστική. Αυτό συμβαίνει, γιατί αντανακλά μια μη επιστημονική ή προεπιστημονική γνώση περί του κόσμου και της ζωής. Ο μύθος όμως αυτός στη θεολογική γλώσσα της Π. Διαθήκης δεν είναι κάποιο παιγνίδι της ανθρώπινης φαντασίας, όπως κακώς εκλαμβάνεται, αλλ’ η έκφραση της ιστορικής πραγματικότητας. Είναι η δια μέσου εικόνων και συμβολισμών έκθεση των θρησκευτικών αληθειών.

Συνεπώς, οι βιβλικές διηγήσεις, που φαίνονται ότι περιέχουν μυθολογικά και κοσμογονικά στοιχεία ειλημμένα από τον εξωβιβλικό κόσμο, μαρτυρούν για την προσπάθεια που καταβάλλουν οι βιβλικοί συγγραφείς τους να εκφράσουν πνευματικές αλήθειες με παραδοσιακές εικόνες. Διότι εκείνο, που τους ενδιαφέρει, είναι οι αλήθειες καθ’ εαυτές και όχι οι φορείς τους, δηλ. οι μύθοι, οι οποίοι ούτως ή άλλως με την πρόσληψή τους αποκαθαίρονται από κάθε ξένο προς την ηθική μονοθεΐα της Π. Διαθήκης στοιχείο. Έτσι μετασχηματίζονται απολύτως και αποβάλλουν εντελώς το χονδροειδές και οχληρό πολυθεϊστικό περιεχόμενό τους, για να καταστούν όχημα υψηλής θρησκευτικής διδασκαλίας.

Ο σύγχρονος αναγνώστης της Γένεσης, για να προσεγγίσει ευχερώς και να κατανοήσει ορθώς τις σχετικές με τη δημιουργία διηγήσεις της πρέπει να τις απομυθοποιήσει. Ν’ αποβάλει δηλ. το μυθικό τους περίβλημα, για ν’ αποκαλύψει το βαθύτερο θεολογικό τους πυρήνα. Έτσι μόνο θα εκτιμήσει σωστά τη θεολογική, ανθρωπολογική και κοσμολογική αλήθεια του θείου λόγου τους και θα αναγνωρίσει την υπεροχή τους έναντι των αναλόγου φύσεως εξωβιβλικών διηγήσεων. Αυτή η προσέγγιση θα τον βοηθήσει περαιτέρω να δει τη Δημιουργία μέσα από τις διηγήσεις της όχι ως έργο του Θεού, που επιχειρεί να ικανοποιήσει την ανθρώπινη περιέργεια, λύνοντας το πρόβλημα της αρχής του κόσμου και το υπαρξιακό του ανθρώπου, αλλ’ ως αφετηρία της θείας Οικονομίας.

ΙΚ

ΒΙΒΛΙΚΗ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ

 

                                                ΣΤΕΡΕΩΜΑ

 

«Και είπεν ο Θεός^. γενηθήτω στερέωμα εν μέσω του ύδατος και έστω διαχωρίζον ανά μέσον ύδατος και ύδατος. Και εγένετο ούτως» (Γέν. 1. 6).

«Γενηθήτω στερέωμα εν μέσω του ύδατος». Μετά τη διάκριση του φωτός από το σκότος και την εμφάνιση της ημέρας και της νύκτας, ακολουθεί, με δεύτερη δημιουργική εντολή του Θεού, ο χωρισμός της μάζας των υδάτων του χάους. Αυτός συντελείται με τη δημιουργία του στερεώματος, το οποίο, όπως και το φως ενωρίτερα, λαμβάνει αυτομάτως ύπαρξη με το θείο πρόσταγμα «γενηθήτω». Πρόκειται άλλως, για τη δημιουργία της ατμόσφαιρας.

«Στερέωμα». Η λέξη στερέωμα  σημαίνει στερεό σώμα, έρεισμα. Στη μετάφραση των Ο΄ εννοείται μια στερεά υλική επιφάνεια, που διέρχεται από το κέντρο της μάζας των χαωτικών υδάτων και τη σχίζει οριζοντίως σε δυο επίπεδα, τα οποία κείνται το ένα πάνω στο άλλο και χωρίζουν τα ύδατα σε ουράνια και επίγεια.

Σύμφωνα με τις επικρατούσες τότε κοσμολογικές αντιλήψεις των Εβραίων και άλλων αρχαίων λαών, το σύμπαν θεωρούνταν γεωκεντρικό και επίπεδο (δισδιάστατο). Το στερέωμα ήταν μια υλική κατασκευή με τοξοειδή θόλο, στερεά, συμπαγής και στεγανή για να συγκρατεί δίκην δεξαμενής τα ουράνια ύδατα, τα ύδατα του ανώτερου κοσμικού ωκεανού. Ήταν κάτι σαν «υπερώον», το οποίον έφερε πόρτες και παράθυρα –«θύρας» ή «πύλας»- και -«θυρίδας ή καταρράκτας», όπως τις αποκαλεί η Π. Διαθήκη- που άνοιγαν και έκλειναν κατά βούληση του Θεού και προς αγαλλίασή του, για να πέσει η βροχή ή το χιόνι στη γη και να πνεύσει ο άνεμος στη φύση. Σχετικές παραπομπές: «αύτη η πύλη του ουρανού» (Γέν. 28. 17), «θύρας ουρανού ανέωξεν» (Ψ. 77. 23), «ότι θυρίδες εκ του ουρανού ηνεώχθησαν» (Ησ. 24. 18), «οι καταρράκται του ουρανού ηνεώχθησαν» (Γέν. 7. 11), «ιδού ποιήσει Κύριος καταρράκτας εν ουρανώ» (Βασ. Δ΄  7. 2), «ποτίζων όρη εκ των υπερώων αυτού» (Ψ. 103. 3).

Η θολωτή αυτή κατασκευή, που ήταν ευρέως γνωστή στους πρωτόγονους λαούς, ως σταθερός θόλος του ουρανού, είχε κίονες («στύλους» Ιώβ 26. 11), οι οποίοι ήταν θεμελιωμένοι στα άκρα της γης, ενώ άλλοι κίονες στερέωναν τη γη πάνω στα ύδατα της αβύσσου, του κατωτέρου κοσμικού ουρανού: «τω στερεώσαντι την γην επί των υδάτων» (Ψ. 135. 6). Σχετικές παραπομπές: «εγώ εστερέωσα τους στύλους αυτής (της γης)» (Ψ. 74. 4). «αυτός επί θαλασσών εθεμελίωσεν αυτήν (την γην) και επί ποταμών ητοίμασεν αυτήν» (Ψ. 23. 2). «ο στεγάζων εν ύδασιν τα υπερώα αυτού» (Ψ. 103. 3).

Αυτή η αντίληψη της στερέωσης της γης πάνω σε ύδατα, υπό μία έποψη, αντανακλά σύγχρονες επιστημονικές απόψεις της Γεωφυσικής και της Γεωλογίας, των επιστημών δηλ. που ασχολούνται με τη φυσική διαμόρφωση της γης και γενικά με τη νομοτέλεια του φυσικού περιβάλλοντος. Σύμφωνα μ’ αυτές, κατά τα πρώτα στάδια της δημιουργίας της γης (του εδάφους δηλ.), η διάπυρη ρευστοποιημένη μάζα (το μάγμα), από την οποίαν συνίστατο, ψύχεται προοδευτικά και σχηματίζει τον αρχικό στερεό φλοιό της. Αυτός ο φλοιός εδράζεται ή ακριβέστερα επιπλέει επί του ρευστού εσωτερικού της γης, δηλ. επί του υγρού στοιχείου, αφού και το νερό είναι ρευστό. Υπ’ αυτή την έννοια η γη στερεώνεται όντως επί των υδάτων κατά τη βιβλική αντίληψη, όπως την εκφράζει και το αντίφωνον: «σήμερον κρεμάται επί ξύλου ο εν ύδασιν την γην κρεμάσας», στην ακολουθία της Μ. Πέμπτης. Και εδώ, η θεία αποκάλυψη επαληθεύεται από τα επιστημονικά δεδομένα.

Βέβαια, η ανωτέρω ταύτιση του ύδατος με τη διάπυρη ρευστοποιημένη μάζα θεωρείται ακραία και δύσκολα μπορεί να γίνει πιστευτή, αν ακολουθήσει κανείς τη σύγχρονη Κοσμολογία, που και αυτή μπορεί να εξηγήσει με σχετικά μεγάλη ακρίβεια τις έξη ημέρες της Δημιουργίας. Έτσι, την 1^η δημιουργική ημέρα έχουμε την έκλυση φωτός, ενέργειας και μεγάλης διαστολής του δημιουργουμένου σύμπαντος με τρομακτικά υψηλές θερμοκρασίες. Δηλ. έχουμε τη μετατροπή του χωροχρόνου σε ενέργεια, χωρίς δημιουργία ύλης. Πότε όμως αρχίζει η ενέργεια να μετατρέπεται σε ύλη;

Τα πρώτα 300 εκ. χρόνια από τη μεγάλη Έκρηξη δεν υπάρχει ύλη. Στα 13.4 δις χρόνια πίσω αρχίζουν να σχηματίζονται τα πρώτα άτομα ύλης, όταν τα ελεύθερα ηλεκτρόνια άρχισαν να δεσμεύονται από τους πυρήνες πρωτονίων και νετρονίων, οπότε αυτά τα πρώτα άτομα με συντήξεις και συσσωματώσεις άρχισαν να δημιουργούν την ακατασκεύαστη ύλη μέσα σ’ ένα χάος συγκρούσεων, εξαερώσεων, ατμών, αερίων και συνεχών εκρήξεων και άρχισε να μορφοποιείται το στερέωμα και να διαχωρίζονται τα ουράνια σώματα με συσσωρεύσεις και απομακρύνσεις, με σκόνη και αέρια, οπότε και έχουμε τη δημιουργία των πρώτων ουρανίων σωμάτων, αστέρων, αστεροειδών, κομητών σε συσσωματώσεις Γαλαξιών και υποομάδων, όπως τα πλανητικά συστήματα, μέσα στα οποία υπάρχει και το δικό μας πλανητικό σύστημα. Έτσι, 3.7 δις χρόνια μετά την Έκρηξη έχουμε την δημιουργία των πρώτων αστέρων. 10 δις χρόνια πίσω λοιπόν αρχίζουν να εμφανίζονται οι πρώτοι αστέρες, 5 δις χρόνια πίσω το ηλιακό μας σύστημα, 4.6 δις χρόνια πίσω δημιουργείται η γη που πατάμε και 4.5 δις χρόνια πίσω η Σελήνη, που μας φωτίζει τη νύκτα. Η Σελήνη δημιουργείται από πρόσκρουση τεραστίου ουρανίου σώματος επί της Γης, κομμάτι δε από αυτήν αποσπάται και δημιουργεί ιδιαίτερο σώμα, τη Σελήνη. Η πρόσκρουση αυτή ήταν ευεργετική για τη Γη, γιατί παρέσυρε και μεγάλο τμήμα της ατμόσφαιράς της, το οποίον εάν διατηρείτο, τότε η Γη θα είχε την τύχη του Άρη, που είναι ένας νεκρός πλανήτης με εχθρική ατμόσφαιρα για τη ζωή. Αυτή είναι η 2^η ημέρα της Δημιουργίας, που κράτησε (μαζί με την επόμενη 3^η) περίπου 8.9 δις χρόνια, με τη δημιουργία της ύλης, αλλά χωρίς την εμφάνιση κάποιας ζωής.

Την 2^η λοιπόν δημιουργική ημέρα έχουμε την έναρξη σχηματοποίησης της ύλης και διαχωρισμού των ρευστών καταστάσεων (είτε νερών, είτε υγρών, είτε αερίων), οπότε αυτός ο διαχωρισμός συνεχίζεται πιο ξεκάθαρα την 3^η ημέρα, όπου διαχωρίζονται σαφώς τα στερεά από τα υγρά και αποκαλύπτεται πλέον και η ξηρά και προκειμένου για τη γη, αυτός ο διαχωρισμός εμφάνισε αφ’ ενός το στέρεο έδαφος και αφ’ ετέρου τη θάλασσα, τους ωκεανούς και τα ποτάμια. Ο Θεός τα είδε όλα αυτά και διαπίστωσε, ότι ήταν καλά (όχι βέβαια πολύ καλά).

Στην Π. Διαθήκη το στερέωμα περιγράφεται, με βάση την οπτική παρατήρηση, ως λαμπερό ζαφείρι (Έξ. 24. 10), ως χυτό χάλκινο στιλπνό κάτοπτρο (Δευτ. 28. 23, Ιώβ 37. 18), ως δερμάτινο κάλυμμα (τέντα) και ως καμάρα: «Ο εκτείνας τον ουρανόν ωσεί δέρριν» (Ψ. 103. 2) και «ο στήσας ως καμάραν τον ουρανόν» (Ησ. 40. 22). Πρόκειται όμως περί απλών ποιητικών εκφράσεων και εικόνων, οι οποίες δεν απέχουν πολύ από την αντίληψη των αρχαίων Ελλήνων, οι οποίοι ομοίως εξελάμβανον ποιητικώς τον ουρανό ως στερεό σώμα («στερέμνιον»), ως συμπαγή μεταλλική μάζα, σιδηρά («σιδήρεον»), χάλκινη («χάλκεον») ή ορειχάλκινη («πολύχαλκον»), που έφερε στους ώμους του ο μυθικός γίγαντας Άτλας (Ομήρου Ιλιάδα, ε΄ 504, ρ΄ 425, Οδύσσεια, Α 54, Γ 2, Ο 329).

Είναι φανερό, ότι εδώ ο βιβλικός συγγραφέας δεν χρησιμοποιεί το στερέωμα με μια κοσμολογική προοπτική, για να περιγράψει ένα κύριο συστατικό του υπό διαμόρφωση σύμπαντος. Ούτε αναφέρεται ασφαλώς σε μια νοητή επιφάνεια, πέραν της οποίας δεν υπάρχει η έλξη της γης και η οποία, καθώς εκτείνεται σφαιρικά γύρω από τη γη και στηρίζεται κυκλικά στην περιφέρειά της, προσδιορίζει το θόλο του ουρανού ή γενικότερα την ατμόσφαιρα ως συμπυκνωμένο σώμα (στιβάδα) αερίων και ατμών, που περιβάλλει τη γη. Με το στερέωμα απλώς περιγράφεται αυτό που ήταν τότε κοινώς γνωστό στον άνθρωπο από την καθημερινή εμπειρία του φυσικού κόσμου και συνδέονταν με τη θέση των αστέρων, το πέταγμα των πουλιών και τη βροχή. Είναι σαφές λοιπόν, ότι εκφράζεται κατά τον τρόπο του σκέπετεσθαι της εποχής του, χωρίς να έχει την πρόθεση να απαιτήσει πίστη σ’ αυτά (αν και κάποιοι Προτεστάντες, αλλά και Ορθόδοξοι το θεωρούν δόγμα Πίστεως). Σκοπός του δεν είναι να κάνει μάθημα αστρονομίας στον άνθρωπο, αλλά να τον διαβεβαιώσει ότι αυτό, που θεωρούσε τότε ως στερέωμα, δημιουργήθηκε από το Θεό. Αν έγραφε σήμερα, θα χρησιμοποιούσε ασφαλώς τη σύγχρονη επιστημονική ορολογία, αλλ’ η σωτηριώδης αλήθεια που θα μετέδιδε δεν θα άλλαζε ουσιαστικά. Φυσικά, ο Θεός μπορούσε να του αποκαλύψει πως ακριβώς δημιουργήθηκε το σύμπαν, ακόμη και με τη σύγχρονη ορολογία, κάνοντας λόγο για άτομα, άστρα, πλανήτες, έτη φωτός κ.τ.ό. κανείς όμως δεν θα ήταν σε θέση να καταλάβει έστω και μια συλλαβή απ’ αυτά.

ΓΕΩΚΕΝΤΡΙΚΟΤΗΤΑ

            Η γεωκεντρικότητα, δηλ. η αντίληψη, ότι η γη αποτελεί το κέντρο του Σύμπαντος αναφέρεται από τον βιβλικό συγγραφέα, αποτελούσε δε επί αιώνες (17 αιώνες μετά Χριστόν) θέση της Εκκλησίας. Αυτή η θέση άρχιζε να αλλάζει κυρίως, μετά την ψευδή ομολογία του Γαλιλαίου (για να σώσει τη ζωή του), το 1633, μπροστά στην Ι. Εξέταση, ότι αποκηρύσσει μετά βδελυγμίας την αιρετική θέση, ότι η γη κινείται!

                              ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

  ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ, ΤΗΝ ΑΚΙΝΗΣΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΗΣ

      ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ

  

Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεχόταν την άποψη, ότι ο ουράνιος θόλος περιστρέφεται, ενώ

η Γη ως το κέντρο του σύμπαντος μένει ακίνητη. Τούτο μαρτυρούν, η Π. Διαθήκη και έξη (6) τουλάχιστον Μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας.

Π. Διαθήκη

 

            Περιφορά του ήλιου γύρω απ’ τη γη:

1/ «Πράγματι, ο ήλιος στάθηκε καταμεσής του ουρανού και δεν πήγαινε να δύσει, κι’ αυτό κράτησε σχεδόν μια μέρα» (Ιησ. Ναυή 10. 13).

2/ «κι ο ήλιος γρήγορος στην τροχιά του, κάνει τον κύκλο του ουρανού και ξαναγυρίζει στη θέση του σε μια μέρα» (Α΄ Έσδρας 34).

Μ. Αθανάσιος (4^ος αιώνας)

 

«γη δε ουκ αφ εαυτής ερήρεισται, αλλ’ επί μεν την των υδάτων ουσίαν συνέστηκεν, εμπεριέχεται δε και αύτη κατά το μέσον συνδεθείσα του παντός»

(Λόγος κατά ειδώλων)

Μ. Βασίλειος (4^ος αιώνας)

 

«Κυκλόσε περιτρέχει τα κατ’ ουρανόν κινούμενα»

 

(Β.Ε.Π. τ. 51, σελ. 187)

Αγ. Γρηγόριος Νύσσης (4^ος αιώνας)

 

«….. Της τε κυκλοφορουμένης ουσίας δια της οξείας κινήσεως το νάστον της γης εν κύκλω περισφιγγούσης, του τε στερρού και ανενδότου δια της αμεταθέτου παγιότητος αδιαλείπτως επιτείνοντος των περί αυτήν κυκλουμένων την δίνησιν, ίση δε καθ’ εκάτερον των ταις ενεργείαις διεστηκότων η υπερβολή εναπειργάσθη, τη τε στασίμω φύσει και τη αστάτω περιφορά. Ούτε γαρ η γη της βάσεως μετατίθεται, ούτε ο ουρανός ποτε το σφοδρόν ενδίδωσι και υποχαλά της κινήσεως».

 

            (Περί κατασκευής ανθρώπου. Κεφ. α΄, παρ. 1).

Αγ. Ιωάννης Δαμασκηνός (8^ος αιώνας)

«Ημέρα εστίν ηλίου υπέρ γης φορά ή χρόνος, εν ω ο ήλιος υπέρ γης φέρεται^. νυξ εστί σώματος της γης σκιά ή χρόνος, εν ω ο ήλιος υπό γην φέρεται. Νυχθήμερόν εστι  κόσμου περιστροφή»

 

(Διαλεκτικά, κεφ. 68. Όροι διάφοροι).

 

           

Αγ. Γρηγόριος Παλαμάς (14^ος αιώνας)

 

«Και τη μεν ακινήτω γη καθάπερ τινί κέντρω περιτιθείς ανωτάτω κύκλω, και συνδών πανσόφως δια των μέσων του αεικινήτου ουρανού, ίνα ο αυτός διαμένη κόσμος εστώς ομού και κινούμενος».

 

            (P. G. 151, 80)

 

Αγ. Συμεών Θεσσαλονίκης (15^ος αιώνας)

 

«Ποιητήν ουρανού και γης, ορατών τε πάντων και αοράτων. Με αυτή τη φράση – η Εκκλησία – αποβάλλει κάθε επινόηση της αθεΐας. Καταργεί τη θρασύτητα εκείνων που πρεσβεύουν ότι ο ουρανός είναι προαιώνιος και ακόμη, ότι η ύλη είναι χωρίς αρχή, και ότι υπάρχουν στο Θεό κάποιες ιδέες, όπως έλεγε ο Πλάτωνας. Καταργεί δε και την πλάνη εκείνων που θεοποιούν τα άστρα και όσα βρίσκονται γύρω από τη γη, οι οποίοι αυτή τη γη και τα άλλα στοιχεία τα θεωρούν θεούς καταντώντας έτσι στην πολυθεΐα και πλανώντας και γύρω από τα υπόλοιπα κτίσματα»

(Ερμηνεία εις το Σύμβολον της Πίστεως, P.G. 155, 757B).

30. 4.15

 

Ι. ΚΑΡΔΑΣΗΣ

Η πορεία στους Εμμαούς. “μείνον μεθ’ ημών…” (Λουκ. 24, 29)

Η ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΟΥΣ ΕΜΜΑΟΥΣ

“μείνον μεθ’ ημών…” (Λουκ. 24, 29)

Γράφει ο Κων. Χαρ. Κορλός, θεολόγος

Έγερνε ο ήλιος στη δύση του, όταν το φιδωτό δρομάκι που οδηγεί απ’ τα Ιεροσόλυμα στην πολίχνη Εμμαούς περπάταγαν δύο οδοιπόροι.

Η φύση ολόγυρα πανηγυρίζει τη δική της ανάσταση, λουσμένη μέσα αρώματα και χρώματα. Λόφοι και πεδιάδες καταπράσινες και ολοπλούμιστες από χίλιων λογιών αγριολούλουδα χαρίζουν μια ιδιαίτερη τέρψη στις ανθρώπινες αισθήσεις, διαλαλώντας με χίλια στόματα, με μύριους τρόπους του δημιουργού την πανσοφία και αγάπη, τη θεία δόξα και μεγαλοσύνη. Χελιδόνια σχίζουν τον αέρα και σπίνοι κι αηδόνια κρυμμένα στις φυλλωσιές των δένδρων συμμετέχουν με τη συναυλία τους στο πανηγύρι της φύσης.

Κι όμως, η εξαίσια αυτή ανοιξιάτικη ομορφιά αφήνει ανέγγιχτους και αδιάφορους τους δύο οδοιπόρους. Αυτοί βαδίζουν πλάι-πλάι σκυφτοί και σκυθρωποί, καθώς κουβέντιαζαν για το δάσκαλο τους τον Ιησού, για όσα συνέβησαν στα Ιεροσόλυμα. Οι καρδιές τους είναι πολύ βαριές και η θλίψη ζωγραφισμένη στα πρόσωπα τους. Καθώς οι δύο αυτοί μαθητές του Χριστού (ο Λουκάς και ο Κλεόπας) βάδιζαν συζητώντας όλα αυτά, τους πλησίασε ο ίδιος ο Ιησούς και βάδιζε μαζί τους. Τα μάτια τους όμως εμποδίζονταν, έτσι που να μην τον αναγνωρίσουν. Ο Κύριος παρουσιάσθηκε «εν ετέρα μορφή».

– «Τίνες οι λόγοι ούτοι ους αντιβάλλετε προς αλλήλους περιπατούντες και εστέ σκυθρωποί;»

– «Εσύ μονάχος ζεις στην Ιερουσαλήμ και δεν έμαθες τα όσα έγιναν εκεί αυτές τις μέρες;»

 – «Ποια είναι αυτά;»

– Αυτά με τον Ιησού από τη Ναζαρέτ, που ήταν προφήτης δυνατός και σε έργα και σε λόγια… και πώς τον παρέδωσαν οι αρχιερείς και οι άρχοντες μας να καταδικαστεί σε θάνατο και τον σταύρωσαν».

Μας είπε ότι την τρίτη ημέρα θα αναστηθεί, αλλά εμείς δεν τον είδαμε. Επιπλέον κάποιες γυναίκες από τον κύκλο μας πήγαν στον τάφο και τον βρήκαν άδειο και μας είπαν ότι είδαν οπτασία αγγέλων, οι οποίοι είπαν ότι ο Χριστός αναστήθηκε. Τότε μερικοί από τους δικούς μας πήγαν στο μνήμα και διαπίστωσαν τα ίδια που είπαν και οι γυναίκες, αυτόν όμως δεν τον είδαν.

Ο Χριστός τους επέπληξε: «Ανόητοι, που η καρδιά σας αργεί να πιστέψει σε όλα όσα είπαν οι προφήτες. Αυτά δεν έπρεπε να πάθει ο Μεσσίας και να δοξασθεί. Κι αρχίζοντας από τα βιβλία του Μωυσή και όλων των προφητών, τους εξηγεί όσα αναφέρονται σ’ όλες τις Γραφές για τον εαυτό του. Πόσο γλυκά έφταναν στ’ αυτιά τους τα λόγια του! Και τι φλόγα άναβε στην καρδιά τους η διδαχή του! Το τοπίο μέσα τους ξεκαθάρισε, η κατήφεια μεταβλήθηκε σε χαρά, η αμφιβολία σε πίστη και βεβαιότητα στην ανάσταση του διδασκάλου τους, η απαισιοδοξία σε αισιοδοξία και ενθουσιασμό.

Κόντευε να νυχτώσει καθώς πλησίαζαν στο χωριό. Ο άγνωστος συνοδοιπόρος προσποιήθηκε ότι θέλει να πάει πιο μακριά. Εκείνοι όμως τον παρακαλούσαν φιλόξενα: «Μείνον μεθ’ ημών, ότι προς εσπέραν εστί και κέκλικεν η ημέρα». Εκείνος δέχθηκε. Έστρωσαν τραπέζι να τον φιλοξενήσουν. Τότε πήρε το ψωμί το ευλόγησε, το έκοψε σε κομμάτια, τους το έδωσε. Τότε ανοίχθηκαν τα μάτια τους και κατάλαβαν ποιος είναι. Αυτός όμως έγινε άφαντος.

Πόσοι οδοιπόροι της ζωής δια μέσου των αιώνων δεν θα ζήλευαν και δεν θα αποζητούσαν τη συντροφιά του άγνωστου συνοδοιπόρου!!

Πόσοι μέχρι σήμερα δεν βρήκαν χαρά, αγάπη, ειρήνη και γαλήνη κοντά στο Χριστό! Πόσοι δεν χάρηκαν τη θεία συντροφιά του! Πόσοι δεν γοητεύθηκαν από τη θεία του αγάπη και δεν τράφηκαν από τη ζωηφόρο διδασκαλία του.

Τι άλλο, αλήθεια, θα είχαμε να παρακαλέσουμε παρά να μείνει ο Κύριος πάντοτε μαζί μας; Να μείνει στην καρδιά μας, στην οικογένειά μας, να μείνει στους νέους και στους γέρους, στον καθένα και να του χαρίζει ό,τι έχει ανάγκη. “Μείνον μεθ’ ημών ότι προς εσπέραν εστί και κέκλικεν η ημέρα”.

—————————————————————————————————————————–

Γιορτάσαμε ένα ακόμη Πάσχα. Κι όμως πολλοί έμειναν μόνο στην επιφάνεια, στα υλικά και το αντιμετώπισαν σαν μια κοινή κοσμική γιορτή, σαν μια ευκαιρία ανάπαυσης και διασκέδασης, απόδρασης, εκδρομών και ικανοποίησης των αισθήσεων. Είτε από αμέλεια και αδιαφορία είτε από απιστία έμειναν μέσα στο σκοτάδι της άγνοιας μακριά από το ανέσπερο φως της Ανάστασης. Η μελέτη των Γραφών θα μπορούσε να τους είχε ανοίξει τα μάτια της ψυχής, για να αναγνωρίσουν τον αναστάντα εν δόξη Κύριο, όπως συνέβη με τους πορευομένους εις Εμμαούς μαθητές του Χριστού.

Οι δύο συνοδοιπόροι

Είναι Κυριακή του Πάσχα απόγευμα. Ο Χριστός Ι έχει ήδη αναστηθεί. Οι μυροφόρες πρώτες αντίκρισαν τον κενό τάφο και πρώτες άκουσαν από το λευκοφορεμένο άγγελο το χαρμόσυνο μήνυμα ότι ο Χριστός αναστήθηκε και ότι θα συναντήσει τους μαθητές του στη Γαλιλαίο, όπως του είχε πει. Και ο Πέτρος με τον Ιωάννη που έσπευσαν στον τάφο τον βρήκαν άδειο και ήταν γεμάτοι απορία και · θαυμασμό.

Οι μαθητές δύσπιστησαν και θεώρησαν τις ευχάριστες πληροφορίες των μυροφόρων ως φλυαρίες και ως αποκυήματα γυναικείας φαντασίας.

Έτσι, δύο από τον ευθύτερο κύκλο των μαθητών, από τους οποίους ο ένας ονομαζόταν Κλεόπας, αναχωρούν περίλυποι για το χωριό τους, την Εμμαούς, που απέχει έντεκα χιλιόμετρα από την Ιερουσαλήμ.

Η διδασκαλία και η αναγνώριση

Ενώ βάδιζαν σκυθρωποί και απογοητευμένοι συζητώντας για τα γεγονότα των ημερών σχετικά με το Χριστό, ο Κύριος τους πλησίασε και βάδιζε μαζί τους. Δεν τον αναγνώρισαν όμως, είτε γιατί παρουσιάστηκε «εν ετέρα μορφή» είτε γιατί υπερφυσική δύναμη τους εμπόδιζε.

Έπρεπε ως άγνωστος συνοδοιπόρος να ακούσει τους προβληματισμούς τους και στη συνέχεια να τους επιπλήξει και να τους διδάξει. Να τους επιπλήξει γιατί δυσκολεύονταν να πιστέψουν στην Π. Διαθήκη που μιλούσε όχι μόνο για τη δόξα, αλλά και για το πάθος του Μεσσία.

Να τους επιπλήξει για την παχυλή άγνοια που είχαν σχετικά με το Μεσσία: ότι δηλαδή θα είναι ένας κοσμικός άρχοντας που θα αποκαταστήσει το Κράτος του Ισραήλ. Και να τους διδάξει ότι ο Χριστός έπρεπε, σύμφωνα με τη θεία βουλή και το προκαθορισμένο σχέδιο, να πάθει και μετά να εισέλθει στη δόξα του.

Το Πάθος θα οδηγήσει στην Ανάσταση. Δεν ήταν δυνατόν ο Ιησούς να γίνει Σωτήρας, αν δεν γινόταν πρώτα πάσχον θύμα. Το πάθος του Κυρίου είναι η απόδειξη ότι είναι ο Μεσσίας και ο Σταυρός δεν αποτελεί καταισχύνη και όνειδος, αλλά τη δόξα του.

Ο Χριστός και η Αγία Γραφή

Η Αγία Γραφή-Παλαιά και Καινή Διαθήκη-μιλούν για το Χριστό. Η πρώτη προαναγγέλλει τον ερχομό του, η δεύτερη μιλάει για το κοσμοσωτήριο έργο του. Η πρώτη προαναγγέλλει μέσω των προεικονίσεων, προτυπώσεων ή τύπων και κυρίως μέσω των προφητειών τον ερχόμενο Λυτρωτή.

Σύμπαντες οι προφήτες, από το θεόπτη Μωυσή μέχρι τον τίμιο Πρόδρομο, ζωγραφίζουν με θαυμαστή ενάργεια και παραστατικότητα το πρόσωπο του Χριστού. Ο Ιησούς παντού μέσα στις Γραφές εύρισκε τον εαυτό του να προαναγγέλλεται ή να προεικονίζεται. «Υπάρχουν πολλά εγκατεσπαρμένα καθ’ όλην την Αγίαν Γραφήν, αναφερόμενα εις τον Χριστόν, τα οποία ενδείκνυεται πας τις να περισυλλέγει εις εν και να μελετά. Είναι ο θησαυρός ο κεκρυμμένος εν τη Π. Διαθήκη. Χρυσούν τι νήμα ευαγγελικής Χάριτος διήκει δια μέσου όλης της υφής της Βίβλου. Εν τη σπουδή όμως και τη μελέτη της Γραφής ωφέλιμον είναι να χωρήσωμεν μεθοδικώς και μετά τάξεως. Διότι το εν τη Π. Διαθήκη φως ανέτειλε βαθμηδόν χωρήσαν από του λυκαυγούς εις την τελείαν ημέραν. Ο Θεός ωμίλησεν εις τους πατέρας περί του Υιού του, δι’ αυτού δε ήδη ωμίλησε προς ημάς. Μερικοί αρχίζουν να σπουδάζουν την Βίβλον αρχίζοντες από την Αποκάλυψιν. Ο Χριστός μας εδίδαξε τώρα να αρχίζουμε από το Μωυσή και από τας περί Χριστού προφητείας» (Π.Ν. Τρεμπέλας)

«Ουχί η καρδία ημών καιομένη ην…«

Και καθώς ο Κύριος τους εξη- γούσε τις προφητείες άρχισε μέσα τους να ανάβει η πνευματική φλόγα του θείου ζήλου και της αγάπης προς το Χριστό από τη βεβαιότητα ότι πράγματι ο Χριστός αναστήθηκε και ότι αυτός είναι ο Μεσσίας. Τη θέση της κατήφειας παίρνει τώρα στην ψυχή τους η φαιδρότητα, της λύπης, η χαρά, της απαισιοδοξίας η ελπίδα και η βεβαιότητα, της δυσπιστίας η βεβαία και ασφαλής πίστη. Τα μάτια τους άνοιξαν με τη θεία επενέργεια και αναγνώρισαν τον Κύριο.

Έρχεται και σήμερα ο Κύριος προς όλους εκείνους, οι οποίοι κλυδωνίζονται από αμφιβόλους λογισμούς και τους συναντάει στην Εκκλησία, που αυτοί νομίζουν ότι είναι ανθρώπινο καθίδρυμα ή έρχεται προς αυτούς μέσω της Αγίας Γραφής, της οποίας αμφισβητούν τη θεία αυθεντία ή έρχεται ακόμη μέσω των μυστηρίων, τα οποία παρέχουν τη θεία χάρη.

Και έρχεται να τους απευθύνει ερωτήματα και να τους μιλήσει, όπως άλλοτε στους δυο μαθητές του, να τους διαφωτίσει για όλα τα προβλήματα και τις απορίες τους, να τους χαρίσει χαρά και αισιοδοξία, φώτιση και πίστη και άφεση των αμαρτιών.

ΠΗΓΗ.ΑΚΤΙΝΕΣ

Η δύναμη του Ψαλτηρίου, αληθινό περιστατικό…

Ο Κυρ-Παντελής ταξίδευε με το  τρένο προς Θεσσαλονίκη και  διάβαζε το Ψαλτήριο. Ένα παράξενο  γεγονός όμως σημάδεψε το ταξίδι  του. Καθώς διάβαζε, μία κοπέλα  που καθόταν τρία-τέσσερα  καθίσματα πιο μπροστά άρχισε να  διαμαρτύρεται και να φωνάζει. Στην  αρχή δεν έδωσε σημασία και  πίστεψε πώς κάποια παρεξήγηση έγινε με το διπλανό της. Όταν όμως  ο κυρ-Παντελής είδε πώς ο  ελεγκτής-εισπράκτορας  ερχόταν προς το μέρος του απόρησε.

– Αγαπητέ κύριε, μπορείτε να σταματήσετε να διαβάζετε αυτό το βιβλίο γιατί ενοχλείτε;
– Μα το διαβάζω από μέσα μου! απάντησε εκείνος φανερά απορημένος.
Πώς είναι δυνατόν να ενοχλείται η κοπέλα; Έκπληκτοι και απορημένοι μαζί με τον κυρ-Παντελή ήταν και οι άλλοι επιβάτες. Ένας μάλιστα έξ αυτών φώναξε. <<Αν ενοχλείται η κοπέλα, να αλλάξει βαγόνι…>>. Πράγματι, η άγνωστη κοπέλα μεταφέρθηκε στα πίσω βαγόνια μήν αντέχοντας το Ψαλτήριο. Και λέει ο κυρ-Παντελής στους συνεπιβάτες του.
– Μέχρι προχθές και εγώ μαζί με εσάς αγνοούσα τη δύναμη των Ψαλμών του προφήτη Δαυϊδ. Τώρα, και ιδιαίτερα μετά το περιστατικό τούτο, ένα σας λέγω: Το Ψαλτήρι λειτουργεί ως κόπανος που διώχνει τα κακούδια (δαιμόνια) από πάνω μας και από το περιβάλλον μας. Έτσι έλεγε ένας άγιος που έζησε στη γειτονιά μας (ο τρελο-Γιάννης).
απο το βιβλίο: Ο τρελο-Γιάννης (τόμος Β’)

ΠΗΓΗ.ΑΜΦΟΤΕΡΟΔΕΞΙΟΣ

Η οσιακή μορφή του Γέροντα Άνθιμου Αγιαννανίτη

Ο Πνευματικός της αδελφότητας των Θεοφιλαίων στην Αγία Άννα Αρχιμ. Χερουβείμ μιλάει για την οσιακή βιοτή του μακάριου Γέροντα Άνθιμου του Αγιαννανίτη του Πνευματικού.

Η ιστορία μίας Αρμένισας που γλίτωσε από τη σφαγή των Τούρκων

Συγκλονίζει η ιστορία της Αουρόρα Μαρντιγκανιάν, ενός μικρού κοριτσιού, μόλις 14 χρονών κατά την αρμενική γενοκτονία του 1915. Πρώτα υπήρξε μάρτυρας της σφαγής της οικογένειας της μπροστά στα μάτια της. Ακολούθως σε ένα σκλαβοπάζαρο πουλήθηκε σε έναν αγά. Από εκεί διέφυγε και της πήρε περίπου ένα χρόνο για να φτάσει στις θεωρούμενες ως ασφαλείς για τους Αρμένιους ρωσικές γραμμές. 

Στις ΗΠΑ όπου κατάφερε να φτάσει, γύρισε αργότερα μια ταινία για την ιστορία διαφυγής της, ενώ σε όλη της την ζωή έλεγε πως παρέμεινε στην ζωή χάρη στους Κούρδους του Ντέρσιμ.

Η Μαρντιγκανιάν που γεννήθηκε στο χωριό Τσεμισγκεζέκ της επαρχίας Μαμερέτ-Ουλ Αζίζ ήταν κορίτσι μιας πλούσιας οικογένειας. Πρώτα έχασε την οικογένεια της κατά τις πορείες του θανάτου. Ακολούθως πουλήθηκε ως σκλάβα σε έναν αγά. Δεν φαινόταν καμμιά ελπίδα για την μικρή Μαρντιγκανιάν. Μέχρι που ένα βράδυ της φώναξε ένας Αρμένιος γέρος τσομπάνης.

Ήταν η άνοιξη του 1916. Κλειδωμένη στο υπόγειο του σπιτιού η Μαρντιγκανιάν άκουσε από έξω έναν γνώριμο ήχο.

Ήταν ένα σφύριγμα που χρησιμοποιούσαν οι Αρμένιοι τσομπάνηδες. Την άλλη νύχτα άκουσε πάλι τον ίδιο ήχο. Αυτή την φορά ακουγόταν πιο κοντά και ανταπέδωσε. Ξανά δεν άκουσε εκείνο τον ήχο. Την Τρίτη νύχτα ο γέρος Βαρταπέδ στο παράθυρο την πλησίασε και λέγοντας της ¨Μικρή μου περίμενε και θα σε πάρω από εδώ¨ άρχισε έτσι μια απίστευτη ιστορία διαφυγής.

Τα κάγκελα στο παράθυρο ήταν παλιά. Ο γέρος τσομπάνης έβαλε ανάμεσα μια σιδερόβεργα και έβγαλε έτσι από μέσα την Μαργκαντανιάν. Έδειξε στο νέο κορίτσι ένα μονοπάτι. Πάνω στο μονοπάτι αυτό ο πρώτος οικισμός ανήκε σε μια οικογένεια Κούρδων που ο Βαρταπέδ τους γνώριζε καλά. Με βάση αυτά που ανέφερε αργότερα η Μαργκαντανιάν οι Κούρδοι αυτοί ήταν νομάδες και στενοί φίλοι του Βαρταπέδ. Η Μαργκαντανιάν για κάποιο διάστημα κρύφτηκε δίπλα τους.

Τα άσχημα νέα γρήγορα έφτασαν στην Μαργκαντανιάν. Ο Αχμέτ Αγάς είχε σκότωσε στο ξύλο τον Βαρταπέδ. Οι αστυνομικοί την έψαχναν παντού. Η Μαρντιγκανιάν πήρε ένα δοχείο με νερό και ένα σκέπασμα και άρχισε να περπατά προς την μόνη περιοχή που θεωρούνταν οδός σωτηρίας για τους Αρμένιους.

Η Μαρντιγκανιάν στο βιβλίο της περιέγραψε το Ντέρσιμ ως εξής : Πίσω από εκείνα τα βουνά υπάρχει το υπέροχο Ντέρσιμ. Κάθε πλευρά του με πράσινα λιβάδια, απόκρημνα βουνά και λόφους. Όποιος πήγαινε εκεί δεν μπορούσε να ζήσει στο δρόμο. Οι Ντερσιμιώτες Κούρδοι όμως ζούσαν είτε σε μικρά χωριά είτε ως νομάδες.Το Ντέρσιμ κι από τις δύο μεριές είχε γείτονες Τούρκους. Κάποτε ζούσαν εκεί και Αρμένιοι δίπλα στους Τούρκους.

Τώρα όμως οι Αρμένιοι έφυγαν και έμειναν μόνο οι Τούρκοι¨.
Η Μαρντιγκανιάν ανέφερε ότι αυτό που την κράτησε στην ζωή ήταν ότι η επιθυμία για σκοτωμούς των Κούρδων του Ντέρσιμ ήταν πολύ μικρότερη σε σχέση με τις φυλές στον νότο.

Η 16χρονη Μαρντιγκανιάν πέρασε ακριβώς ένα χρόνο κρυβόμενη, μένοντας μερικές φορές δίπλα σε χωριά και πάντα ή δούλευε ή προχωρούσε. Οι χωρικοί την έβαζαν για δουλειά και την πλήρωναν σε φαγητό.

Η πρώτη συνάντηση με τους Κούρδους του Ντέρσιμ δεν ήταν καθόλου καλή. Η μόνη καλή της ανάμνηση από το όμορφο Ντέρσιμ ήταν ότι δεν την σκότωσαν. Μια ομάδα νομάδων την βρήκε και την έκλεισε σε μια σπηλιά. Την επόμενη μέρα ήρθε ένας που τον αποκαλούσαν αγά, την είδε και την πήρε δίπλα του για να δουλεύει. Εκεί άντεξε μόνο κάποιες εβδομάδες. Η Μαρντιγκανιάν ήξερε πως στο Ερζερούμ ήταν οι Ρώσοι. Ο σκοπός της ήταν να πάει εκεί.

Καθώς κρυβόταν όταν έφτασε στον ποταμό Καρασού είδε κομβόι Τούρκων. Το κομβόι αποτελούνταν από ανθρώπους που ερχόταν από τα ανατολικά και πήγαιναν στα δυτικά, κρατώντας στα χέρια τους ότι μπορούσαν να πάρουν. Η Μαρντιγκανιάν βλέποντας αυτό, αντιλήφθηκε πως οι Ρώσοι δεν ήταν μακριά. Κι άρχισε να περπατά προς την κατεύθυνση από την οποία ερχόταν οι άνθρωποι.

Όταν έφτασε στο Ερζερούμ διαρκούσαν ακόμη οι συγκρούσεις των Ρώσων με τους Οθωμανούς. Η Μαρντιγκανιάν είδε ανηρτημένη σε ένα κτίριο την αμερικανική σημαία που είχε ξαναδεί και στο Χάρπουτ. Και τρέχοντας κατέφυγε εκεί. Ο πρώτος που την είδε ήταν ο Αμερικανός πρόξενος Τυφλίδας Μακάλουμ. Ο Μακάλουμ πήγαινε στα γύρω χωριά, αγόραζε τα ορφανά κορίτσια των Αρμενίων που είχαν πουληθεί εκεί ως σκλάβες, και μετά τα έστελνε πρώτα στην Τυφλίδα, μετά στο Όσλο και εντέλει τις μετέφερε στις ΗΠΑ.

Στην Νέα Υόρκη την γνώρισε ένας νέος σεναριογράφος ο Χάρβεϊ Γκέιτς, ο οποίος συγκινήθηκε από αυτά που του περιέγραψε η Μαρντιγκανιάν.Στα 1918 έβγαλε βιβλίο με τίτλο ¨Αουρόρα Μαρντιγκανιάν : Μια χριστιανοπούλα εν μέσω των μεγάλων σφαγών¨ και το 1919 πέτυχε την μεταφορά του στην μεγάλη οθόνη. Η ταινία στο Λονδίνο βγήκε με τίτλο ¨Δημοπρασία ψυχών¨ και στην Νέα Υόρκη ως ¨Ληστεμένη Αρμενία¨. Αυτή η ταινία ήταν η πρώτη δημόσια δραστηριότητα στον κινηματογράφο σχετικά με αυτά που είχαν γίνει. Η Μαρντιγκανιάν έγινε γνωστή ως η Ζαντάρκ της Αρμενίας και υπήρξε ένα από τα ονόματα σύμβολο της Αρμενικής Γενοκτονίας.

Παντρεύτηκε το 1920 και έζησε μια ήρεμη ζωή μέχρι τις 6-2-1994 οπότε άφησε την τελευταία της πνοή. Έμεινε στην μνήμη ως μια από τις σπάνιες ιστορίες θαύματος της Αρμενικής Γενοκτονίας.

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

Πώς να περάσεις τη νύχτα σου…

 

Το βράδυ, με το τέλος όλων των έργων της ημέρας, ευχαρίστησε τον Θεό για όλες τις ευεργεσίες πού έλαβες κατά τη διάρκεια της ημέρας, δηλαδή: επειδή παρέμεινες ζωντανός, κι ακόμη για τις πνευματικές και σωματικές σου δυνάμεις, για την υγεία σου, για την τροφή, το ποτό, για όλους τους ψυχοσωτήριους λογισμούς, για όλες τις άγιες επιθυμίες, για το γήινο και το ουράνιο φως, για τη βοήθεια και προστασία Του, δηλαδή για κάθε ευεργεσία Του.
Ύστερα απασχόλησε την καρδιά σου με τους ακόλουθους πνευματικούς λογισμούς: «Να πού εγώ για μια ακόμη μέρα ήρθα πιο κοντά στο θάνατο.Τι θα συμβεί, αν θελήσει ο Κύριος να με βάλει αυτή τη νύχτα μπροστά στο Δίκαιο Κριτήριο Του?Θα αντέξω?Το πρωί έβαλα σκοπό να περάσω όλη την ημέρα με αγιότητα.Πώς την πέρασα?Μήπως παρόργισα τον Κύριο με κάτι?Μετά απ ‘αυτές τις ερωτήσεις:
α) Προσευχήσου μέσα στην καρδιά σου στο Πανάγιο Πνεύμα για να φωτίσει το νου σου και με ακρίβεια ως και τη μικρότερη λεπτομέρεια θυμήσου: Πώς έζησες τη μέρα πού πέρασε, πώς σηκώθηκες το πρωί, πώς ετοιμάστηκες, πώς έκαμες την πρωινή προσευχή σου, πώς πέρασες κατά τη διάρκεια των πρωινών σου ασχολιών σύμφωνα με τη θέση σου, πώς συμπεριφέρθηκες κατά το φαγητό και την ανάπαυση, πώς στην σχέση σου με τους οικείους σου, τους γείτονές σου, με τούς ξένους, ειδικά σε περιστάσεις επικίνδυνες για σένα. Μήπως υπέκυψες στην αμαρτία? Μήπως χαλάρωσε ή διάθεσή σου να αποφεύγεις την αμαρτία? Πώς φέρθηκες όταν σου συμπεριφέρθηκαν με αγένεια, όταν δεν σε άκουσαν ή γέλασαν εις βάρος σου?β) Προσευχήσου, ώστε το Άγιο Πνεύμα να σε οδηγήσει να θυμηθείς: Τι σκέφτηκες τη σημερινή ημέρα, τι είπες, τι έκανες. Πώς προσπάθησες ή δεν προσπάθησες να φυλάξεις την αγία απόφαση πού είχες πάρει το πρωί να απομακρυνθείς από την αμαρτία τι ιδιαιτέρως σε τραβούσε ή τι σε παρέσυρε στην αμαρτία, τι τρόπο επιχείρησες να χρησιμοποιήσεις εναντίον της αμαρτίας ή εναντίον των εμποδίων να εκπληρώσεις το θέλημα του Θεού και γιατί ο τρόπος αυτός φάνηκε ανεπαρκής.

γ) Προσευχήσου, ώστε το Άγιο Πνεύμα να σε οδηγήσει να θυμηθείς σε τι και γιατί αμάρτησες, τι και γιατί δεν το έκανες, μήπως αμάρτησες τρέφοντας τον εαυτό σου με κακούς λογισμούς και επιθυμίες, μήπως αμάρτησες παραλείποντας να κάνεις κάτι καλό ή πρέπον, μήπως αμάρτησες εναντίον της πρώτης, της δεύτερης ή της τρίτης εντολής κ.λπ., μήπως είχες συμμετοχή σε ξένες αμαρτίες κ.λπ.

δ) Ενθυμούμενος πώς πέρασες τη μέρα σου, θα βρεις στον εαυτό σου και καλά και κακά. Όλα τα καλά να τα επιγράφεις στον Θεό και τα κακά στον εαυτό σου. Πάρε εκ νέου στερεά απόφαση να εναντιωθείς στην αμαρτία, ιδιαιτέρως την πιο προσφιλή σου αμαρτία. Επινόησε τα πιο δυνατά μέσα και τούς τρόπους για να λυτρωθείς απ ‘αυτήν. Αλλά ταυτόχρονα προσευχήσου και παρακάλεσε τον Κύριο και Θεό να σου αποκαλύψει ελπίδα και τρόπους πού θα ενισχύσουν ιδιαίτερα την αγαθή σου προαίρεση, ώστε να είσαι έτοιμος να πεθάνεις παρά να ξανακάνεις τις προηγούμενες αμαρτίες σου και να προσβάλεις εκ νέου τον Θεό.

Πηγαίνοντας για ύπνο, κάνε τη βραδινή σου προσευχή ή από τα εκκλησιαστικά βιβλία ή με δικά σου λόγια, αλλά πρόσεξε, ώστε οι προσευχές σου να είναι οπωσδήποτε άγιες και συνετές:

α) Πριν απ ‘όλα ευχαρίστησε τον Θεό για όλες τις ευεργεσίες πού έδειξε σε σένα και σ’ όλους τούς ανθρώπους για τη λύτρωση πού μας προσέφερε, για την αγία πίστη μας, για τα άγια Μυστήρια και για την αγία διδασκαλία πού μας έδωσε προς σωτηρία .
β) Προσευχήσου, ώστε ο Κύριος να σου συγχωρήσει όλες τις αμαρτίες και να μην επιτρέψει σε σένα να πεθάνεις μέσα στις αμαρτίες σου.
γ) Προσευχήσου, ώστε να σε λυτρώσει ο Θεός από τους πειρασμούς του εχθρού κατά τον ύπνο και τη νύχτα και να . σου στείλει Το φύλακα Άγγελο σου ΝΑ φυλάξει ΤΗΝ ψυχή ΚΑΙ Το Σώμα σου Από ΚΑΘΕ κακό
δ) Προσευχήσου, ώστε ο Κύριος να ευλογήσει όλους τους κοντινούς σου ανθρώπους: τούς γονείς, τούς αδελφούς σου, τις αδελφές σου, τούς συγγενείς σου, τούς γνωστούς , τούς ευεργέτες σου, τούς προϊσταμένους σου. Προσευχήσου και για τούς εχθρούς σου.
ε) Προσευχήσου, ώστε Εκείνος να βοηθήσει τούς φτωχούς, τούς θλιμμένους, τούς οδοιπορούντες, τούς ασθενείς, τούς βασανισμένους, να παρηγορήσει τούς δυστυχισμένους, να προστατεύσει τα ορφανά, να δώσει ελπίδα στους ψυχορραγούντες, να ευλογήσει όλα τα παιδιά, να κατευθύνει στο καλό όλους τούς νέους, να ενισχύσει στην αγία ζωή τούς ενήλικες και όλους τούς γέροντες, να τούς κάνει υπόδειγμα αγίας ζωής, να οδηγήσει όλους τούς αμαρτωλούς σε μετάνοια, να αφανίσει το σκοτάδι μέσα στο οποίο ζουν οι ειδωλολάτρες, οι άπιστοι , οι αιρετικοί, οι σχισματικοί, να τούς φωτίσει διά του Φωτός Του όλους να οδηγήσει στην γνώση της Αληθείας Του, όλους να κατευθύνει στην αληθή οδό της σωτηρίας και να τούς σώσει.

Τέλος, παράδωσε τον εαυτό σου στον Κύριο και Υιό σου τελείως. Σημείωσε τον εαυτό σου με το σημείο του Σταυρού, ξάπλωσε στο κρεβάτι και κοιμήσου, ενθυμούμενος το θάνατο και την Κρίση του Θεού. Προσπάθησε να κοιμηθείς με καλούς λογισμούς. Διάβασε κάποιο πνευματικό βιβλίο ή το Βίο του Αγίου πού γιορτάζει αύριο. Προσπάθησε να κοιμηθείς αφοσιωμένος στον Θεό. Τότε, ότι κι αν σου συμβεί κατά τον ύπνο, τίποτε μη φοβηθείς. Κοιμήσου σαν να είσαι στα χέρια του Θεού. Τότε ο ίδιος ο Κύριος θα σε προσέχει και θα σε φυλάει. Τότε τίποτε κακό δεν θα πλησιάσει το σώμα σου, η ψυχή σου δεν θα κινδυνεύσει, γιατί θα είναι κοντά στον Θεό.

Σε περίπτωση αϋπνίας, όταν για πολλή ώρα δεν μπορείς να κοιμηθείς, πάλι προσευχήσου. Συλλογίσου τα κρίματα του Θεού και την ανθρώπινη ματαιότητα και πάρε απ ‘αυτά ωφέλιμα μαθήματα για τη ζωή σου. Προσευχήσου με την εσωτερική, καρδιακή προσευχή: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, έλέησόν με τον αμαρτωλόν». Αν έρθουν στο νου και την καρδιά κακοί λογισμοί, σήκω και κάνε μετάνοιες με τον Πεντηκοστό Ψαλμό: «Ελέησόν με, ο Θεός», μέχρι να κουρασθείς. Αν προσευχηθείς με την καρδιά σου, γρήγορα θα σε πάρει ο ύπνος. Αλλά κι αν δεν κοιμηθείς, θα λάβεις πνευματική ωφέλεια.

Να πώς οι καλοί άνθρωποι περνούν τη ζωή τους, θεάρεστα και άγια. Εδώ δείξαμε τον τρόπο να περάσεις με αγιότητα μόνο για μια μέρα. Έτσι να περάσεις και τη δεύτερη και την τρίτη και όλες τις ημερές της ζωής σου. Πάντοτε να έχεις μπροστά στα μάτια σου αυτόν τον οδηγό και σύμφωνα μ ‘αυτόν να ρυθμίζεις τη ζωή σου. Αν έτσι ενεργείς, τότε θα γίνεις στο τέλος τέλειος, αληθινός Χριστιανός και θα λάβεις το στέφανο αντάξιας δόξας. Στην αρχή αυτό το έργο φαίνεται δύσκολο, αλλά εσύ να λάβεις όλα τα μέτρα για να νικήσεις αυτόν τον πειρασμό, ώστε αυτό το σπουδαίο και απαραίτητο για σένα έργο να γίνει εύκολο.

Θυμήσου ότι η οκνηρία είναι η μητέρα όλων των ελαττωμάτων και ακολούθως της καταστροφής, αλλά ο κόπος, η ζωντάνια και η επαγρύπνηση είναι οι απαραίτητοι όροι της αρετής και ακολούθως της σωτηρίας. Και στον κόσμο ο άνθρωπος χωρίς κανόνες θεωρείται άχρηστος. Πολύ περισσότερο ο Χριστιανός δεν είναι δυνατόν να ζήσει χωρίς κανόνες, όπως τύχει. Αυτοί οι κανόνες χωρίς αμφιβολία, με βεβαιότητα θα σε οδηγήσουν μέχρι την εκπλήρωση του σκοπού σου.

«Στάρετς Σάββας ο παρηγορητής»-nefthalim.blogspot.com/

The Longest Procession in the Orthodox Church

 

The Velikoretsky Procession of the Cross; the oldest, longest and by far the biggest of many in Russia. 40,000 pilgrims from all over country walk 160 kilometers for 5 days following the icon of St. Nicolay the Wonderworker. RT meets some of the Orthodox devotees and delves into what motivates them to take part in this challenging and demanding pilgrimage.

Τα ουτοπικά όνειρα των νεωτεριστών (Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)

Υπάρχει κάποια πατερική θέση, σχετικά με τις λεγόμενες «ανθρωπιστικές οργανώσεις» παγκόσμιου βεληνεκούς; Ο Κύριος μας έδωσε αυτή τη σύντομη ζωή ως χρόνο και ευκαιρία προετοιμασίας για την άλλη, την ατελεύτητη. Στη διάρκεια, λοιπόν, της σύντομης επίγειας ζωής μας πρέπει να συγκεντρώσουμε «προμήθειες» για ολόκληρη την αιωνιότητα. Πώς; Με τα καλά έργα. Απ’ αυτά σχηματίζεται ένα κεφάλαιο. Και από τον τόκο του κεφαλαίου συντηρούμαστε σ’ ολόκληρη την αιωνιότητα. Όποιος από μας κάνει μεγαλύτερες αποταμιεύσεις, θα ζήσει εκεί πιο πλούσια˙ και όποιος κάνει μικρότερες αποταμιεύσεις, θα ζήσει πιο φτωχικά. Ο Κύριος «θα πληρώσει τον καθένα κατά τα έργα του» (Ρωμ. 2:6). Στην παρούσα ζωή, λοιπόν, πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για ν’ αυξήσουμε τις καταθέσεις μας σ’ αυτόν τον λογαριασμό. Δεν είναι δύσκολο. Ο ίδιος ο Κύριος το βεβαιώνει, λέγοντας: «Ο ζυγός μου είναι απαλός και το φορτίο μου ελαφρό» (Ματθ. 11:30). Όλη η χριστιανική ζωή συνοψίζεται σε τούτα: Να πιστεύουμε στον Θεό, στην προσκυνητή Τριάδα, που μας σώζει με το λυτρωτικό έργο του Ιησού Χριστού και με την αγαθότητα του Αγίου Πνεύματος, να ζούμε σύμφωνα με τις εντολές του Ευαγγελίου, παίρνοντας θεία δύναμη μέσω των ιερών Μυστηρίων της Αγίας Εκκλησίας μας, και να ελπίζουμε ότι ο Θεός, για την πίστη και την υπακοή μας σ’ Αυτόν, δεν θα μας στερήσει τα επουράνια αγαθά. Όσο απαραίτητη είναι η πίστη για τη σωτηρία μας, άλλο τόσο απαραίτητα είναι και τα καλά έργα. Το τονίζω αυτό, γιατί μερικοί διακηρύσσουν πως η πίστη είναι αρκετή, ενώ άλλοι λένε ότι φτάνει να είμαστε «καλοί άνθρωποι», να κάνουμε δηλαδή καλά έργα. Η αλήθεια είναι πως η πίστη και τα έργα έχουν ίση αξία. Η πίστη πρέπει να συνοδεύεται και να επιβεβαιώνεται από τα καλά έργα, δηλαδή από ζωή άγια, σύμφωνη με τις θείες εντολές. Εδώ, στην τήρηση των θείων εντολών, είναι που πρέπει να συγκεντρώσουμε περισσότερο την προσοχή μας. Την πίστη, βλέπεις, την αληθινή ορθόδοξη πίστη, την έχουμε. Τι μας μένει λοιπόν; Η τήρηση των εντολών, τα καλά έργα. Γιατί «η πίστη χωρίς έργα είναι νεκρή» (Ιακ. 2:20). Και πρέπει να πω, ότι χρωστάμε απέραντη ευγνωμοσύνη στον Κύριο, γιατί την αξία των έργων μας την καθορίζει με κριτήριο όχι τη σπουδαιότητα ή τη μεγαλοσύνη τους, αλλά τη διάθεση που υπάρχει μέσα μας, όταν τα επιτελούμε. Ευγνωμοσύνη Του χρωστάμε ακόμα, γιατί μας δίνει καθημερινά αναρίθμητες ευκαιρίες για την επιτέλεση καλών έργων σύμφωνα με το θέλημά Του, έτσι που, αν προσέχουμε, μπορούμε κάθε στιγμή να Τον ευαρεστούμε. Για να ευαρεστήσεις, λοιπόν, κι εσύ τον Θεό, δεν είναι ανάγκη να κάνεις κάτι το πολύ μεγάλο, δεν είναι ανάγκη να πας στο εξωτερικό, όπως κάνουν οι νεωτεριστές και τάχα προοδευτικοί. Φτάνει να κοιτάς γύρω σου κάθε μέρα και ώρα. Διακρίνεις σε κάτι τη σφραγίδα της θεϊκής εντολής; Κάνε το δίχως χρονοτριβή ή δισταγμό, με την πεποίθηση ότι ο ίδιος ο Θεός αυτή την ώρα ζητάει από σένα αυτό το έργο και τίποτ’ άλλο. Προσπάθησε να στερεώσεις μέσα σου έναν τέτοιο τρόπο σκέψεως. Όταν το κατορθώσεις, απέραντη γαλήνη θα πλημμυρίσει την καρδιά σου, ειρήνη που θα προέλθει από την επίγνωση ότι κάθε στιγμή δουλεύεις για τον Κύριο. Ακόμα κι όταν σου λένε να μπαλώσεις τις κάλτσες του μικρού σου αδελφού, και το κάνεις πρόθυμα για τον Χριστό, που μας πρόσταξε ν’ ακούμε και να βοηθάμε τον πλησίον, εκτελείς ένα έργο θεάρεστο. Έτσι, με κάθε βήμα, με κάθε λέξη, με κάθε κίνηση, ακόμα και με κάθε ματιά μπορούμε να ευχαριστούμε τον Θεό, να βαδίζουμε στο δρόμο του θελήματός Του, και επομένως να κατευθυνόμαστε προς τον τελικό σκοπό μας. Οι νεωτεριστές, οι τάχα προοδευτικοί, έχουν στο νου τους σύνολη την ανθρωπότητα, όλους τους ανθρώπους στοιβαγμένους μαζί. Είναι όμως γεγονός ότι η «ανθρωπότητα» ή ο «λαός» δεν υπάρχει ως πρόσωπο, ένα πρόσωπο για το οποίο θα μπορούσες κάτι να κάνεις τώρα ακριβώς. Η ανθρωπότητά μας συγκροτείται από ξεχωριστά πρόσωπα. Κάνοντας κάτι για ένα πρόσωπο, το κάνουμε μέσα στο σύνολο των ανθρώπων. Αν ο καθένας μας έκανε ό,τι μπορούσε για οποιονδήποτε άνθρωπο έχει μπροστά στα μάτια του, αντί να ρίχνει μάταια το βλέμμα του τόσο μακριά, στο απρόσωπο σύνολο των ανθρώπων, τότε όλοι μας θα κάναμε κάθε στιγμή ό,τι χρειάζεται γι’ αυτούς που έχουν ανάγκη, κι έτσι θα εδραιώναμε την ευημερία του συνόλου του ανθρώπινου γένους, που αποτελείται από πλούσιους και φτωχούς, από αδύνατους και ισχυρούς. Όσοι οραματίζονται την ευημερία όλης της ανθρωπότητας συνολικά, αδιαφορούν γι’ αυτό που είναι μπροστά στα ματιά τους. Έτσι, όμως, δεν εκπληρώνουν το σκοπό της ζωής, γιατί ούτε τη δυνατότητα έχουν να επιτελέσουν ένα τόσο μεγάλο έργο, όπως είναι η πανανθρώπινη ευημερία, ούτε πάλι αξιοποιούν τις ευκαιρίες, που τους δίνονται, για την εκτέλεση μικρών καλών έργων. Μου μίλησαν για μια τέτοια περίπτωση στην Αγία Πετρούπολη. Σε μια συγκέντρωση νέων, υπέρμαχων της «πανανθρώπινης ευημερίας» –αυτό ήταν το κεντρικό σύνθημα του «προοδευτικού» παραληρήματός τους-, κάποιος ..τζέντλεμαν έβγαλε έναν παθιασμένο λόγο για την αγάπη προς την ανθρωπότητα και το λαό. Τους συνεπήρε όλους. Όταν, όμως, γύρισε στο σπίτι του, ο υπηρέτης του, που δεν αντιλήφθηκε την επιστροφή του, δεν του άνοιξε αμέσως την πόρτα και δεν του έδωσε αμέσως κερί. Επιπλέον, επειδή το μπουρί της σόμπας του είχε βουλώσει, το δωμάτιό του ήταν λίγο κρύο. Ε, ο «ανθρωπιστής» μας δεν μπόρεσε να τ’ ανεχθεί όλα αυτά, κι έλουσε τον υπηρέτη του μ’ ένα χείμαρρο από βρισιές. Όταν εκείνος προσπάθησε να δικαιολογηθεί, του κατάφερε κι ένα γερό χτύπημα στο στήθος. Να, λοιπόν, ο φίλος μας με τα λεπτά αισθήματα, αυτός που από το ένα μέρος διαλαλούσε την αγάπη του για την ανθρωπότητα και από το άλλο μέρος, στο ίδιο του το σπίτι, δεν μπορούσε να φερθεί φιλάνθρωπα σ’ έναν μόνο άνθρωπο. Το αποκορύφωμα του «προοδευτικού» παραληρήματος ήταν η διαγωγή που έδειχναν μερικές δραστήριες κοπέλες. Αυτές δούλευαν με ενθουσιασμό και ζήλο σε βιβλιοδετεία, δένοντας βιβλία «προοδευτικού» περιεχομένου, συχνά όμως άφηναν τις μανάδες τους χωρίς ένα κομμάτι ψωμί. Και όμως, πίστευαν ότι «τραβούσαν μπροστά» και θεμελίωναν την ευτυχία της ανθρωπότητας. Όλοι οι κίνδυνοι προέρχονται από μία νοοτροπία που είναι υπερβολικά και άκριτα φιλελεύθερη. Είναι προτιμότερο να ρίχνεις ταπεινά τα μάτια σου κάτω και να κοιτάς τα πόδια σου, προσέχοντας που πατάς. Αυτός είναι ο πιο σωστός δρόμος. Σου ξαναγράφω για όλα αυτά, επειδή πρέπει να στερεωθούν στο μυαλό σου. Θέλω να σε προφυλάξω από τη σύγχυση και το σκοτισμό που προξενούν στην ψυχή τα όνειρα των νεωτεριστών. (Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ. Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ γράμματα σε μια ψυχή», ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ (Πηγή ηλ. κειμένου: gonia.gr)-alopsis

Περί σωφροσύνης (από το Γεροντικό)

Κάποτε διηγήθηκε ο Αββάς Αρσένιος μία ιστορία: Καθόταν ένας γέροντας στο κελί του και άκουσε μία φωνή να του λέει « έλα, να σου δείξω τα έργα των ανθρώπων». Σηκώθηκε και βγήκε έξω. Τον πήγε λοιπόν σε κάποιο τόπο και του έδειξε έναν Αιθίοπα που έκοβε ξύλα από τα οποία είχε φτιάξει ένα μεγάλο φορτίο. Προσπαθούσε στη συνέχεια να σηκώσει το φορτίο αλλά δεν μπορούσε. Αντί όμως να αφαιρέσει βάρος, έκοβε ξύλα και τα πρόσθετε στο φορτίο. Αυτό το έκανε συνέχεια.

Προχωρώντας πιο πέρα του έδειξε άλλον άνθρωπο να στέκεται σ΄ ένα λάκκο και να βγάζει νερό, το οποίο το μετέφερνε σε μια δεξαμενή τρύπια, ώστε το νερό να ξαναγυρίζει στο λάκκο. Έλα του είπε να σου δείξω και άλλον. Τότε βλέπει ένα Ναό και δύο άνδρες πού κάθονταν πάνω στα άλογά τους και κρατούσαν ο καθένας πλαγιαστά ένα ραβδί. Ήθελαν όμως να περάσουν από τη πόρτα του Ναού αλλά δεν μπορούσαν εξ αιτίας του ραβδιού που κρατούσαν πλαγιαστά.

Από υπερηφάνεια δεν ίσιωνε κανένας το ραβδί του και γι’αυτό έμεναν και οι δύο εμπρός στη πόρτα του Ναού. Αυτοί είναι –είπε η φωνή- που κάνουν τους δίκαιους αλλά έχουν υπερηφάνεια και οι οποίοι δεν υποχωρούν ώστε να διορθώσουν τους εαυτούς τους και να ακολουθήσουν το ταπεινό δρόμο του Χριστού.

Γι’αυτό μένουν εκτός της Βασιλείας του Θεού. Αυτός που έκοβε ξύλα είναι ο άνθρωπος που έχει πολλές αμαρτίες και αντί να μετανοήσει προσθέτει στις υπάρχουσες αμαρτίες και άλλες. Όσο για εκείνον που αντλούσε νερό, πρόκειται για τον άνθρωπο που κάνει βέβαια καλά έργα αλλά επειδή τα έργα του έχουν και πονηρία, γι’αυτό χάνει και αυτά. Πρέπει λοιπόν κάθε άνθρωπος με σωφροσύνη να πράττει κάθε έργο του ώστε να μην κοπιάζει μάταια.

 

Γεροντικό (Περί Σοφρωσύνης)

 

Πηγή: agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr

Αφιέρωμα στον Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή- Tribute to Elder Joseph the Hesychast

[Youtube https://www.youtube.com/watch?v=S-yjO6zsYyI%5D