Του πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου
Εισαγωγικά
Με μια σειρά άρθρων στον έντυπο και ηλεκτρονικό τοπικό τύπο ξεκίνησε από το 2018 μια προσπάθεια με σκοπό να αναδειχθούν θέματα που αφορούν το Αρτινό Αγιολόγιο με σκοπό τον προβληματισμό των ιθυνόντων και τη διόρθωση, όπου υπήρχε ανάγκη και δυνατότητα. Όμως η αδιαφορία του χριστεπώνυμου πληρώματος της τοπικής εκκλησίας καθώς και το ακατήχητο του ποιμνίου δημιούργησε ένα εφησυχαστικό κλίμα που βολεύει όλους και ιδιαίτερα τους άμεσα υπεύθυνους. Ο γράφων θα συνεχίσει να προβάλλει σχετικά θέματα ως υποχρέωση απέναντι στους Αγίους και ο καθένας «εν Εκείνη τη ημέρα» ας δώσει τη δική του απολογία.
Η Αναγνώριση των Αγίων από την Ορθόδοξη Εκκλησία
Σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση η ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ του ευσεβούς λαού ανακήρυττε Αγίους. Βασικά κριτήρια ήταν η αγία βιοτή, το χάρισμα της παρρησίας προς τον Θεό, θαύματα καιθεοσημείαμέσω των πρεσβειών τους. Η Ιερά Σύνοδος κάποιας τοπικής Εκκλησίας επενέβαινε, για να διαπιστώσει την τοπική βίωση της αγιότητας, να διακηρύξει -εξαγγείλει αυτό πανηγυρικά και να γράψει τον Άγιο στο εορτολόγιο-Αγιολόγιο. Στους νεότερους χρόνους η βαρύτητα για την τιμή ενός Αγίου πέφτει αποκλειστικά στα πορίσματα των ερευνών μιας Επιτροπής, το δε αποφασιστικό κριτήριο αποτελεί ο «εξονυχιστικός έλεγχος» του βίου του Αγίου και όχι η ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ του ευσεβούς λαού, ο οποίος έχει την αποκλειστική δυνατότητα της άμεσης αναγνώρισης του Αγίου καθώς και τη διατήρηση ζωντανής της τιμής του Αγίου μέσα στο χρόνο.
Η εορτή της Συναξης των«εν Άρτη Αγίων»
Καθιερώθηκε το 2018 με ημέρα της εορτής την Κυριακή μετά την εορτή της Αναλήψεως.Τοεορτολογικό περιεχόμενο της συγκεκριμένης Κυριακής είναι πλούσιο και «βεβαρημένο», επειδή η Κυριακή αυτή βρίσκεται μέσα στην εβδομάδα της εορτής της Αναλήψεως και συγχρόνως τη συγκεκριμένη Κυριακή τιμώνται οι Πατέρες της Α Οικουμενικής Συνόδου. Έτσι αναγκαστικά η εορτή της Σύναξης των «εν Άρτη Αγίων» χάνεται μέσα στο πλούσιο εορτολογικό περιεχόμενο,οπότε η ημέρα της εορτής πρέπει να επανεξεταστεί.Προτείνεται η Κυριακή των Αγίων Πάντων ή κάποια άλλη Κυριακή του εκκλησιαστικού έτους εκτός Τριωδίου και Πεντηκοσταρίου.
Οι επίσημα εορταζόμενοι Άγιοι της Άρτας
Στο επίσημο Αρτινό Αγιολόγιο υπάρχουν οι εξής επτά(7) Άγιοι.
Με επίσημη Αγιοκατάταξη στο Εορτολόγιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι μόνο τρεις(3).Αυτοί είναι: Ο Άγιος Παρθενιος, Επίσκοπος Ραδοβυζίων, ο άγιος Δαμασκηνός ο Στουδίτης και ο Άγιος Μάξιμος ο Γραικός.
Χωρίς επίσημη Αγιοκατάταξη (απουσιάζουν από το εορτολόγιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου οι:ΑΓΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ (ΠΟΛΙΟΥΧΟΣ), ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ, ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΥΤΑΔΕΛΦΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΙ ΘΕΟΧΑΡΗΣ.
Άγιοι που πρέπει να ενταχθούν στο Αρτινό Αγιολόγιο
Η πολυετής έρευνά μας μας απέδειξε ότι υπάρχουν και άλλες αγιασμένες εκκλησιαστικές προσωπικότητες που πρέπει να ενταχθούν στην τοπική Αγιολογία.
Α. Άγιοι που κατάγονται, έζησαν ή μαρτύρησαν στα όρια της «εν Αρτη» εκκλησίας.
1.Άγιος Σάββας Γρούσης ο εξ Άρτης. Αγιογραφία του υπάρχει στον Άγιο Δημήτριο και βιογραφικά στοιχεία υπάρχουν στο εξαντλημένο βιβλίο του Ηπειρώτη Προκοπίου Τσιμάνη με τίτλο «ΑΠΟ ΥΨΗΛΗ ΣΚΟΠΙΑ ΟΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΑΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ».(σελίδα 132)
2.Άγιος Ονούφριος ο εν Κορωνησία. Για τη δράση του στην Άρτα έγραψε στο Δοκίμό του ο Μητροπολίτης Σεραφείμ Βυζάντιος.
3. Άγιος Χριστοφόρος ο Προδρομίτηςο εξ Άρτης (ανήκει στους Κολυββάδες Αγιορείτες Πατέρες).
4.Ο ανώνυμος νεομάρτυς του οποίου το μαρτύριο το διέσωσε ο Άγιος Μάξιμος Γραικός.
5.Ο ανώνυμος νεομάρτυς εκ Βονίτσης που αναφέρει ο Μητροπολίτης Σεραφείμ Βυζάντιος (Δοκίμιο σελ. 143)
6.Ο Άγιος ιερομάρτυς Ζαχαρίας ο εξ Άρτης επίσκοπος Κορίνθου.
7.Ο Όσιος Γεννάδιος ο εκ Καλαρρυτών.(εορτή 2 Ιανουαρίου).
8.Η Ελένη Αγγελίνα Δούκαινα η ομολογήτρια, κόρη της Οσίας Θεοδώρας.
9.Οι όσιοι Κωνστάντιος και Γαβριήλ οι Κατωπαναγίτες (γι΄αυτούς γράφει σχετικά ο Μητροπολίτης Σεραφείμ στο Δοκίμιό του)
10.Ο ιερομάρτυςπαπα-Παναγιώτης από τηΜεγάρχη. Αυτόν τον σκότωσε Τούρκος, όταν τον συνάντησε στο δρόμο Μεγάρχης – Φωτεινού, προκειμένου να τον εμποδίσει να τελέσει τη Θεία Λειτουργία στο Φωτεινό.
11.Αγία Άννα, Αρταίων βασίλισσα.(;)
Σε ένα εξαντλημένο βιβλίο ενός Αρτινού, που ασχολείται με τα βυζαντινά μνημεία της περιοχής αναγράφεται και το παρακάτω απολυτίκιο. (Σύμφωνα με τον συγγραφέα του βιβλίου, το απολυτίκιο βρισκόταν πίσω από μια χάρτινη εικόνα). Το περιεχόμενο του απολυτικίου παραπέμπει στο μεγαλύτερο μέρος στην Άννα ΠαλαιολογίναΚαντακουζηνή, σύζυγο του Νικηφόρου του Α (γιου της Αγίας Θεοδώρας).
«Της Βασιλίδος (Κων/πόλεως) το κλέος, ασκητριών το αγλάϊσμα,
Ορθοδοξίας το τείχος, της πίστεως Θρόϊσμα.
Των αιχμαλώτων και πτωχών η προστάτης,
Των κατεχομένων ελπίς, συμπαραστάτης.
Των πολεμίων αμείληκτος τιμωρός,
Των ασθενούντων ακένωτος θησαυρός.
Αρταίων βασίλισσα του Βυζαντίου Καισάρισσα,
Ηπείρου πριγκίπισσα την πίστινστηρίξασα.
Μητέρα ευσεβής, θυγατρός συνώνυμος της Παρθενομήτορος.
Δεύτε ουν φιλέορτοι την Άνναντιμήσωμεν,
την κτήτορα των Ναών ευφημήσωμεν.
Αύτη γαρ κατελάμπρυνεν, την πίστινεστήριξεν
Και αενάως πρεσβεύει υπέρ του ποιμνίου της.
Β. Άγιοι που ευεργέτησαν το χριστεπώνυμο πλήρωμα της Άρτα.
1.Άγιος Βησσαρίων επίσκοπος Λαρίσης.Απάλλαξε την Άρτα από την επιδημία της πανώλης το 1817.
2.Άγιος Χαράλαμπος.Ο Άγιος Χαράλαμπος σώζει την Πρέβεζα και την Άρτα από την χολέρα το 1848.
3.Άγιος Σιλβανός (μαθητής και συγκρατούμενος του Οσίου Μαξίμου του Γραικού που διέσωσε την διδασκαλία του και τα έργα του).Εορτάζει 25 Ιουλίου.
4.Άγιος Γεράσιμος Παλλαδάς. Δίδαξε στη σχολή Μανωλάκη Θεολογία και Φιλοσοφία.
5.Ο Όσιος Ευγένιος ο Αιτωλός (1595-1682), κατά κόσμονΙωαννούλης ή Γιαννούλης υπήρξε επιφανής διδάσκαλος του Γένους και σθεναρός αγωνιστής της Ορθοδοξίας.Διηύθυνε από το 1639 ως το 1640 τη Σχολή της Άρτας
6. Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Περιόδευσε και δίδαξε εκτός από την πόλη της Άρτας και στα χωριά:Πέτα, Κομπότι, Σελλάδες, Χαλκιάδες, Ράχη, Κιρκιζάτες , Νεοχώρι, Ροδαυγή, Πιστιανά, Κτιστάδες, Άγναντα, Ρωμανό, Κουκούλια, Ράμια, Κυψέλη, Θεοδώριανα, Αθαμάνιο, Κάψαλα, Μελισσουργούς, Καταρράκτη, Τετράκωμο, Πηγές.
Γ. Άλλοι άγνωστοι-ανώνυμοι Άγιοι
Στη δημοσιευθείσα στον τοπικό και ηλεκτρονικό τύπο εργασία μας με τον τίτλο «Άγνωστες Αγιασμένες προσωπικότητες της εν Άρτη Εκκλησίας» αναφέραμε και τις εξής:
1.Την Ανώνυμη μοναχή, που ασκήτευε στο Κάστρο των Ρωγών.Συμμετείχε σε θαύμα της Παναγίας της Παρηγορήτισσας, που έσωσε την Άρτα από επιδρομή αλλοφύλων.
2. Τον οσιακήςβιοτής ηγούμενο της Ιεράς Μονής Παναγίας της Πλακιώτισσας.
3.Τον Αρχιερέα του οποίου βρέθηκε το άφθαρτο λείψανό του στο κάστρο της Άρτας.
4. Τον Άγιο με ευωδιάζον λείψανο στην περιοχή του ιερού ναού του Παντοκράτορος.
5.Άγνωστες αγιασμένες μορφές στα ορεινά Τζουμέρκα, όπως διέσωσαν μαρτυρίες από τους μακαριστούς Γέροντες π.ΜητροφάνηΜιτσιλή και π.ΑθανάσιοΦακίνο.
Συνεχιζεται….
Οι εικόνες της Σύναξης των «εν Άρτη Αγίων»
Γενικά
Κάθε ορθόδοξη εικόνα είναι κυρίως ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ και όχι απλά μια φωτογραφία. Ιδιαίτερα η εικόνα της Σύναξης τοπικών Αγίων, ως υποπερίπτωση της εικόνας των Αγίων Πάντων, έχει ένα πλήρες δογματικό εύρος και εκφράζει τη διαρκή παρουσία της Τριαδικής θεότητας ως κατεξοχήν χορηγό της αγιότητας. Αυτό σημαίνει ότι η ορθόδοξη εικόνα συνδυάζει το εκκλησιαστικό παρελθόν-παρόν και μέλλον δια του Χριστού. Για να εξηγήσουμε μερικές αρχές της ορθόδοξης εικονογραφίας δημοσιεύουμε το παρακάτω σχέδιο μιας εικόνας Σύναξης των Αγίων Πάντων, υποπερίπτωση της οποίας είναι και η εικόνα της Σύναξης των «εν Άρτη Αγίων».
Στο σχέδιο που παρουσιάζουμε στο Μ1(κορυφή της εικόνας) θα πρέπει να τίθεται η Αγία Τριάς ή ο ΧΡΙΣΤΟΣ, στο Μ2 η Θεοτόκος ως βασίλισσα και στο Μ3 θα τεθεί η Εκκλησία δηλαδή η Σύναξη των τοπικών Αγίων.
Η σειρά που τίθενται οι εικόνες στο Μ3 είναι:
ΠΡΩΤΗ ΟΜΑΔΑ: Άγγελοι-Προφήτες και Δίκαιοι -Απόστολοι.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΟΜΑΔΑ : Άγιοι Πατέρες(Ιεράρχες), Μάρτυρες(Μεγαλομάρτυρες-ιερομάρτυρες-νεομάρτυρες- Ομολογητές), Άγιοι Ανάργυροι.
ΤΡΙΤΗ ΟΜΑΔΑ: Θεοπάτορες, Όσιοι (Πατέρες-μητέρες), ΆΓΝΩΣΤΟΙ ΑΓΙΟΙ
Για τη Σύναξη των εν Άρτη Αγίων υπάρχουν δύο εικόνες
ΠΡΩΤΗ ΕΙΚΟΝΑ
Αγιογραφήθηκε στο Άγιο Όρος και χρησιμοποιεί την εικόνα της Αμπέλου ως αγιογραφική έκφραση της τοπικής εκκλησίας. Εξετάζοντας την εικόνα από πάνω προς τα κάτω βλέπουμε ότι στην κορυφή της εικόνας εμφανίζεται ο Χριστός ευλογών και ακολουθούν δεξιά και αριστερά οι Άρχάγγελοι. Στη συνέχεια, στα κλαδιά απεικονίζονται οι τοπικοί Άγιοι χωρίς τη σειρά που προαναφέραμε. (Απο τους Αγίους λείπει ο Άγιος Δαμασκηνός ο Στουδίτης γιατί, όταν αγιογραφήθηκε η εικόνα, δεν είχε επίσημα αγιοκαταταχθεί.)Στο τέλος υπάρχει και ένα πλήθος άγνωστων Αγίων δεξιά και αριστερά.
Η εικόνα δεν εκφράζει πλήρως την Ορθόδοξη Χριστολογία, γιατί απουσιάζει Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ. Όμως η ύπαρξη του «ευλογούντοςΧριστού» ως χορηγού της αγιότητας, θέτει την εικόνα εντός των ορθοδόξων ορίων. Επίσης η ύπαρξη των αγνώστων Αγίων εκφράζει αυτό που έγραψε ο μακαριστός Σέρβος Επίσκοπος Αθανάσιος Γιέφτιτς «Η ‘Εκκλησία ζει και προγεύεται ήδη την υπέρβαση της χρονικής διαιρέσεως, υπέρβαση της αποστάσεως μεταξύ παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος, διότι πραγματικά ζει την οργανική τους ενότητα στον Χριστό, έτσι ώστε το παρελθόν παίρνει στο παρόν νέα πραγματικότητα, και σ’ αυτό το ίδιο λειτουργικό παρόν γίνεται ήδη παρούσα πραγματικότης και το μέλλον γίνεται παρουσία και γεύσις των εσχάτων». Με άλλα λόγια το σωτηριολογικό έργο του Χριστού συνεχίζεται δια του Αγίου Πνεύματος και ως εκ τούτου και η αγιότητα. Έτσι το Συναξάριο των Αγίων «της εν ΆρτηΕκκλησίας»ΔΕΝ ΕΚΛΕΙΣΕ.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΙΚΟΝΑ
Παρουσιάζεται ως η επίσημη εικόνα της εορτής της Σύναξης των «εν Άρτη Αγίων».
Η ύπαρξη διαφόρων οικοδομημάτων, του ναού της Παρηγορήτισσας, άλλων ναών και του γεφυριού της Άρτας δεν παραπέμπει σε αγιογραφία αλλά σε καλλιτεχνική φωτογραφία. Οι Άγιοι είναι άτακτα τοποθετημένοι, χωρίς την ιεραρχική σειρά που αναφέραμε προηγουμένως.
Η απουσία του Χριστού και η παρουσία της Θεοτόκου, ως ΠΛΑΤΥΤΕΡΑΣ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΩΝ, δίνει περισσότερο ΜΑΡΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ στην εικόνα και ξεφεύγει από τα ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΟΡΙΑ.Η άποψη ότι η εικονιζόμενη Θεοτόκος είναι η Παναγία η Παρηγορήτισσα που σκεπάζει την Άρτα δεν ευσταθεί αγιολογικά για δύο λόγους.
Α. Επειδή η εικόνα της Παρηγορήτισσας είναι στη μορφή της ΕΛΕΟΥΣΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ και όχι ΤΗΣ ΠΛΑΤΥΤΕΡΑΣ.
Β. Επειδή δεν υπάρχει εορτή αφιερωμένη αποκλειστικά στην Παναγία την Παρηγορήτισσα και τα θαύματά της.
Επίσης η συγκεκριμένη εικόνα αποτελεί ΚΛΕΙΣΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙΟ ΜΟΝΟ ΕΠΤΑ ΑΓΙΩΝ, ενώ αποδείξαμε παραπάνω, ότι αγιασμένες προσωπικότητες στην Άρτα υπήρξαν πολλές και θα υπάρξουν και μελλοντικά.
Έτσι λοιπόν η εικόνα αυτή δεν εκφράζει την Ορθόδοξη Χριστολογία και Θεοτοκολογία και πρέπει να αποσυρθεί και να αντικατασταθεί.Η επιμονή να προσφέρεται για προσκύνηση δημιουργεί σοβαρότατα πνευματικά ζητήματα γιατί εκτός των παραπάνω ο κάθε χριστιανός που αποδίδει τιμή στη συγκεκριμένη εικόνα άθελά του προσκυνά και ζωγραφισμένα ΕΙΔΩΛΑ(οικοδομήματα).
ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΜΑΞΙΜΟ ΤΟΝ ΓΡΑΙΚΟ
Η καταγωγή του και οι σχετικές παρανοήσεις
Το παράδοξο που προκύπτει από τη μελέτη των γραπτών του Μιχαήλ Τριβώλη (Οσιος Μάξιμος Γραικός) είναι ότι πουθενά δεν μνημονεύεται η ‘Αρτα, όπου γεννήθηκε. Ακόμα και στην περιγραφή του μαρτυρίου του άγνωστου Αρτινού νεομάρτυρα, ονομάζει τον τόπο του μαρτυρίου «Ελληνική γη».
Ένα από τα γράμματά του προς τον προσφιλέστατο φίλο του Ιωάννη Γρηγορόπουλο, που το έγραψε τον Μάρτιο του 1850 στηΜιραντούλη της Ιταλίας, το υπογράφει ως «ο σοςΔωρίλεος ο Τριβώλης, ο εκ Σπάρτης Λακεδαιμόνιος». Ο Ηλίας Ντενίσωφερμηνεύοντας τα παραπάνω υποθέτει, ότι ίσως να ήθελε να γράψει « Δωρίκλεος» (από το Δώριος και κλέος) και «ο εκ Σπάρτης Λακεδαιμόνιος». Ούτε ήταν όμως η απώτερη καταγωγή του Μιχαήλ (Μαξίμου) από τηΛακεδαίμονα, ούτε είναι πιθανό να είχε γνωρίσει τη Σπάρτη, δηλαδή τον Μυστρά.
Ο ιστορικός Γρηγόριος Παπαμιχαήλ σημειώνει και τα εξής χαρακτηριστικά.
….«Δοθέντος ότι ο Μάξιμος εγεννήθη εν Άρτη, έσπευσα να ερωτήσω δι΄επιστολής τον τότε (1943) δήμαρχο Αρταίωνκ.Ι.Ζαχαρήν, αν ευχρηστή εν Άρτη το όνομα Τριβώλης,έλαβον δε την απάντησιν, ότι ουδέ κάν αναφέρεται τοιούτο όνομα. Ο επτανήσιος όμως φίλος Γενικός Γραμματεύς του Πανεπιστημίου Αθηνών κ.Βασ.Μακρής,εις σχετική ομιλία, μού είχε ανακοινώσει ότι το όνομα τούτο είναι κερκυραϊκό. Και ότι εν τω καταλόγω των οικογενειών Κερκύρας, αίτινεςμετείχον του Μεγάλου Συμβουλίου της Ενετικής Διοικήσεως εν Επτανήσω και ήσανεγγεγραμμέναι εν τη Χρυσή Βίβλω της νήσου, εύρε την οικογένειανΤριβώλη εγγεγραμμένη εν αυτή υπό το έτος 1474.Πράγματι δ΄εν τω υπ΄αυτού ευγενώς αποσταλέντι μοι «Αναμνηστικώτεύχει…»τω εκδοθέντι υπό Σπυρίδωνος Μ.Θεοτόκη εν τω περί ου ο λόγος Καταλόγω αναγράφεται «Τριβώλη 1474», εν δε τω καταλόγω των τιτλούχων της ανατολής (σελ.49) φέρεται «Τριβώλης 1770, Κέρκυρα».
Συμπέρασμα: Ο όσιος Μαξιμος απλά γεννήθηκε στην Άρτα και δεν κατάγεται από αυτή. Έζησε εδώ μέχρι 14 ετών και μετά πήγε στην Κέρκυρα. Στη συνέχεια στην Ιταλία για σπουδές, στο Άγιο Όρος για μοναχός και στη Ρωσία για ιεραποστολή. Ο ίδιος πουθενά στις επιστολές του δεν αναφέρεται στην Άρτα. Είναι όμως υπερήφανος για τη Σπαρτιάτικη καταγωγή του.
Ο Ναός του Οσίου Μαξίμου στην Άρτα και η χρήση του
Ο πρώτος ναός του Οσίου στην Ελλάδα ήταν ο υπόγειος ναός,ο οποίος λειτούργησε μετά από τα επίσημα Θερανοίξιαως ενοριακός ναός για δέκα περίπου χρόνια. Στη συνέχεια, μετά τα εγκαίνια του σημερινού ναού (Ιούνιος 2016), ξηλώθηκε η Αγία Τράπεζα (αλήθεια πού μεταφέρθηκε;) και μετατράπηκε σε πνευματικό κέντρο, μετατρέποντας το χώρο του Ιερού βήματος και του σολέα σε θεατρική σκηνή, όπου σε εκδήλωση στο χώρο, στις 19 Φεβρουαρίου 2019 γυναικεία χορωδία,που βρισκόταν στην κόγχη του ιερού, τραγουδούσε με τη συνοδεία μουσικών οργάνων και στη συνέχεια στον σολέα του ναού λικνίζονταν χορεύτριες.(!!!!!!!!!!!!!) παρουσία ΤΡΙΩΝ ΑΡΧΙΕΡΕΩΝ που χειροκροτούσαν το θέαμα. Και για μην χαρακτηριστούμε υπερβολικοί ή αναληθείς παραπέμπω όσους ενδιαφέρονται στα παρακάτω links.
1.https://www.youtube.com/watch?v=txITMR-O35E (από 8.24-9.23 λεπτό)
2.Σχετικές φωτογραφίες στη διεύθυνση: https://www.orthodoxianewsagency.gr/mitropolitiko_ergo/%CE%B9-%CE%BC-%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%82/afieromatiki-ekdilosi-gia-ton-eks-artis-agio-maksimo-ton-graiko-stin-geneteira-tou/
Σημειώνεται ότι η βέβηλη μετατροπή του υπόγειου ιερού ναού μόνο σε πνευματικό κέντρο «εγκαινιάστηκε» (!!!!!!!!) στις 9 Φεβρουαρίου 2017 με εκδήλωση κατά την οποία ορχήστρα δημοτικής μουσικής εγκαταστάθηκε στο σολέα του ιερού βήματος παίζοντας με τη συνοδεία ντεφιού δημοτικά τραγούδια.(!!!!!!!!!!!!!!!!!) μετατρέποντας το χώρο του κυρίως ναού σε ταβέρνα με φαγητό και πιοτό.
O 97ος κανόνας της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου γράφει τα εξής:
«…τους …αδιακρίτως τους ιερούς ναούς κοινοποιούντας και καταφρονητικώς περί αυτούς έχοντας….ει μεν κληρικός καθαιρείσθω, ει δε λαϊκός αφοριζέσθω».
Ο σημερινός ναός κτίστηκε με κύριο χορηγό την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου (όπως φαίνεται από τη μαρμάρινη αφιερωματική πλάκα, που βρίσκεται στο εσωτερικό του ναού) και έχει και μικρό παρεκκλήσιο. Εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο του 2016.
Η λειτουργία του συγκεκριμένου ναού ως ενοριακού και όχι ως ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΟΥ δημιουργεί πολλά μειονεκτήματα, που αφορούν την προβολή τον βίο και την πολιτεία του αγνώστου σε πολλούς Οσίου. Ένας προσκυνηματικός ναός έχει διαφορετικό ρόλο από ένα ενοριακό. Έχει περισσότερες λατρευτικές και κατηχητικές εκδηλώσεις και περισσότερες εορτές που έχουν σχέση με τον τιμώμενο Άγιο.
Ως προσκυνηματικός ναός θα είχε συνολικά τις εξής εορτές.
1.Μνήμη του Οσίου Μαξίμου-Σύναξη Παναγίας Παραμυθίας (21 Ιανουαρίου)
2.Ανακομιδή των λειψάνων του Οσίου Μαξίμου του Γραικού στη Ρωσία(3 Ιουλίου)
3.Εορτή του Οσίου Σιλβανού (25 Ιουλίου).
4.Εορτή του αγίου ανωνύμου Αρτινού νεομάρτυρος την Κυριακή των Αγίων νεομαρτύρων (Κυριακή Γ Ματθαίου)
5.Εορτή της αναχώρησης του Οσίου Μαξίμου στη Ρωσία (04 Ιουλίου)
6.Μετακομιδή των λειψάνων του Οσίου Μαξίμου του Γραικού στην Άρτα (12 Οκτωβρίου).
Η αφιέρωση του μικρού παρεκκλησίου του ναού στον Όσιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη είναι ΑΤΥΧΗΣ, επειδή οι Άγιοι Μάξιμος Γραικός και Όσιος Πορφύριος έδρασαν σε διαφορετικές εποχές και με διαφορετικούς τρόπους. Ο πρώτος, ως μοναχός έδρασε ιεραποστολικά στη Ρωσία και ο άλλος ως ιερομόναχος στην Αθήνα. Το παρεκκλήσιο αυτό δικαιωματικά ανήκει στην Παναγία την Παραμυθία, που εορτάζεται μαζί με τον Άγιο Μάξιμο στις 21 Ιανουαρίου. Επίσης ΑΤΥΧΗΣ και ΒΕΒΗΛΗ είναι και η μετατροπή του υπόγειου ναού του Αγίου Μαξίμου μόνο σε πνευματικό κέντρο. Θα μπορούσε να λειτουργεί και ως ναός και ως χώρος πνευματικών εκδηλώσεων. Ως ναός θα μπορούσε να αφιερωθεί στον μαθητή του Οσίου Άγιο Σιλβανό τον Ρώσο (εορτάζει 25 Ιουλίου και υπάρχει και σχετική ακολουθία του) ο οποίος, ως συγκρατούμενος του Αγίου Μαξίμου, έγραφε στα ρωσικά τα έργα και τις επιστολές του Οσίου. Επίσης ο ίδιος ναός θα μπορούσε συγχρόνως να είναι αφιερωμένος στον άγνωστο ανώνυμο νεομάρτυρα, το μαρτύριο του οποίου έγραψε ο Όσιος Μάξιμος. Για τον ανώνυμο νεομάρτυρα υπάρχει και σχετική εργασία του μακαριστού Αρτινού ερευνητή Κωνσταντίνου Τσιλιγιάννη.
Η ανυπαρξία και η επιτακτική ανάγκη καθιέρωσης της εορτής της Παρηγορήτισσας.
Σε παλιότερο δημοσιευμένο άρθρο με τίτλο: Σεπτέμβριος. Ο μήνας της Παναγίας της Παρηγορήτισσας!παρουσιάσαμε τη σχέση της Παναγίας της Παρηγορήτισσας και της Αγίας Θεοδώρας με βάση το επίσημο συναξάριο της Οσίας του μοναχού Ιώβ Μέλη. Μεταξύ των άλλων σημειώσαμε και τα εξής:«Η οσία Θεοδώρα κοιμήθηκε οσιακά στις 11 Μαρτίου του 1280. Η εξαμηνιαία παράταση που πήρε η κοίμησή της με τις ικετευτικές πρεσβείες της Θεοτόκου και του Αγίου Γεωργίου αποδεικνύει, ότι το θαύμα αυτό συνέβη τον Σεπτέμβριο. Γι΄αυτό ο μήνας αυτός θα πρέπει να αφιερωθεί στην Παρηγορήτισσα Παναγία και στα θαύματά της.
Ο ναός της Παρηγορήτισσας πανηγυρίζει κάθε χρόνο στην εορτή του Ευαγγελισμού. Με βάση τα όσα αναφέραμε προηγουμένως είναι επιτακτική ανάγκη να καθιερωθεί μέσα στο μήνα Σεπτέμβριο εορτή αφιερωμένη αποκλειστικά στην Παναγία την Παρηγορήτισσα της Άρτας και στα θαύματά της, με σχετική ειδική ακολουθία, με τον τίτλο: «Σύναξη της Παναγίας της Παρηγορήτισσας της Άρτας».
Ο μήνας Σεπτέμβριος είναι αρχή του εκκλησιαστικού έτους και η καθιέρωση αυτής της εορτής θα μας υπενθυμίζει όλο το χρόνο, ότι η πόλη της Άρτας, είναι Θεομητοροσκέπαστη και Παναγιοφρούρητη, όπως την καθιέρωσαν οι προσευχές και οι πρεσβείες της πολιούχου Οσίας Θεοδώρας.
Επίσης, σε δεύτερο δημοσιευμένο άρθρο με τον τίτλο: Η ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΙΣΣΑ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ ΩΣ ΘΕΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ,μεταξύ των άλλων γράψαμε και τα εξής:
«Στο βιβλίο του δασκάλου (σελ.2) και στη σελ.7 του βιβλίου μαθητή η ερμηνεία του θεοτοκωνυμίου«Παρηγορήτισσα» βασίζεται αποκλειστικά στο θρύλο, σύμφωνα με τον οποίο η ίδια η Παναγία εμφανίστηκε στη μάνα του αδικοχαμένου κάλφα – βοηθού του πρωτομάστορα του ναού, για να την παρηγορήσει. Έτσι λοιπόν καλλιεργείται στους μαθητές, αλλά και στους προσκυνητές του ναού, ντόπιους και επισκέπτες, η άποψη ότι το μεσιτευτικό έργο της Παναγίας στην Άρτα είναι ένας θρύλος, ένα παραμύθι. (άποψη που δυστυχώς είναι ευρέως διαδιδομένη στον Αρτινό λαό).
Η εκκλησιαστική ιστορία όμως που διατηρήθηκε από τις ιστορικές πηγές και από την προφορική παράδοση είναι πολύ διαφορετικές. Η λέξη Παρηγορήτισσα παράγεται από τη λέξη παρηγορώ. Το ρήμα παρηγορώ έχει τις εξής ερμηνείες:
Παρηγορώ= μειώνω τη θλίψη ή τον ψυχικό πόνο κάποιου προσώπου, κάνοντας ή λέγοντας ό,τι θα μπορούσε να του δώσει κουράγιο, θάρρος ή κάποια αίσθηση ασφάλειας.
Έτσι η Παναγία ονομάστηκε Παρηγορήτισσα για τους εξής λόγους.
1. Γιατί μείωσε τον ψυχικό πόνο των Αρτινών πιστών με την εξάμηνη παράταση που έδωσε στην κοίμηση της Οσίας Θεοδώρας.
2. Στη μεγάλη πλημμύρα του Αράχθου το 1215, παρηγόρησε ποικιλοτρόπως τους συγγενείς των θυμάτων και η παρουσία της Παναγίας της Παρηγορήτισσας με τη θαυματουργή εικόνα και το ναό της (που χτίστηκε στη συνέχεια) απέτρεψε τη μεταφορά της πρωτεύουσας του Δεσποτάτου από την Άρτα στη Θεσσαλονίκη. Έτσι το κράτος της Ηπείρου αποτέλεσε τείχος στη θρησκευτική και επεκτατική πολιτική του Βατικανού. (περισσότερα σε επόμενο άρθρο).
3. Καλλιέργησε την αίσθηση ασφάλειας των πολιτών, γιατί έσωσε την Άρτα.
– Από επιδρομή των Αλβανών το 1346.
– Από τον Αλβανό Βογγόη το 1400
-Από τη φοβερή πυρκαγιά του 1361.
-Από την πλημμύρα του Αράχθου τον Δεκέμβριο του 1793
-Από τη φοβερή πανώλη του 1816.
(Θαύματα της Παναγίας της Παρηγορήτισσας αναφέρονται στο σχετικό μας βιβλίο: ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΙΣΣΑ Άρτης (ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ ΜΕΤΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΔΕΣΠΟΤΑΤΟΥ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΙΣΣΗΣ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΩΝ ΑΥΤΗΣ) Εκδόσεις Σαϊτη και μερικά δημοσιεύτηκαν και στον τοπικό τύπο).
ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΓΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΥΣΕΒΕΙΑΣ-ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑΤΑ 