Κωλύματα Ιερωσύνης-Μέρος Β.(Απόσπασμα από μια διαδικτυακή συζήτηση για το θέμα)

ΕΡΩΤΗΣΗ
Τι είναι και ποιά είναι τα «κωλύματα» Ιερωσύνης; 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει κάποιος Ιερέας είναι
α. Να είναι Χριστιανός Ορθόδοξος.
β. Να έχει νόμιμη ηλικία (25 Διάκος, 30Πρεσβύτερος, 35Επίσκοπος).
γ. Να διακρίνεται για την ορθόδοξη πίστη του.
δ. Να είναι αρτιμελής και να μην πάσχει ψυχικώς.
ε. Να μην έχει προγαμιαίες σχέσεις, έστω και με αυτήν ακόμη την αρραβωνιαστικιά του, και εντός του γάμου να μην έχει παρά φύση (σχέσεις), αλλά και κάθε άλλη έξω από τον γάμο του σεξουαλική σχέση, όπως είναι η πορνεία, ή η μοιχεία, ή η αρσενοκοιτία..
Άλλα κωλύματα Ιερωσύνης είναι: Η Αποστασία από την πίστη, η Αίρεση, ο φόνος, ο Ευνουχισμός, η Πορνεία η Μοιχεία, η Αρπαγή γυναικός, η Αθεμιτογαμία, η Διγαμία, η Φαρμακεία, η Μαντεία, η Γοητεία, η Ψευδομαρτυρία, η Τυμβωρυχία, η Ιεροσυλία.

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΑΝΟΝΙΚΗΣ ΣΥΜΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΚΛΗΡΙΚΟΥ.

Τύπος Κανονικής Συμμαρτυρίας

ΚΑΝΟΝΙΚΗ   ΣΥΜΜΑΡΤΥΡΙΑ

Πρός τόν

Σεβασμιώτατον  Μητροπολίτην

            Οἱ τά πάντα καλῶς διαταξάμενοι θεοκήρυκες Ἀπόστολοι καί ὀ μετ’ αὐτούς τῶν θεοφόρων Πατέρων σύλλογος, κανονικῶς ὥρισαν, μηδένα τοῦ θείου βαθμοῦ τῆς Ἱερωσύνης καταξιοῦσθαι δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεως, ἵνα μή ὑπό ἀναξίων τά θειότατα τελεσιουργῶνται, προσελθών, τοίνυν ἐμοί καί ὁ κατά πνεῦμα μοι, υἱός ……………………… , ἐκ χώρας ……………, ἐζήτησε λαβεῖν τό μέγα τῆς ἱερωσύνης ἀξίωμα ὅν καί στήσας ἐνώπιον τῆς Ἱεράς Εἰκόνος τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησού Χριστοῦ καί τά βάθη τῆς καρδίας αὐτού ἐρευνήσας, οὐ μήν ἀλλά καί παρ’ ἄλλων ἀξιοπίστων ἀνδρῶν πληροφορηθείς, τῶν εἰδότων τήν αὐτού πολιτείαν, καί μηδέν εὑρῶν ἐν αὐτώ κατά νόμους κωλῦον, μαρτύρομαι αὐτόν  ἄξιον τῆς Ἱερωσύνης ὄντα καί τέλειον τῇ ἠλικία, καθώς οἱ ἱεροί κανόνες διακελεύουσιν. Ὅθεν ἐδόθη αὐτῷ τό παρόν εἰς ἔνδειξιν, κεκυρωμένον ἰδία ἐμῆ ὑπογραφή, καί μαρτυρίαις, ὥς προείρηκα ἀξιοπίστων μαρτύρων.

Τά περαιτέρῳ ἀνατίθενται τῷ Σεβασμιωτάτῳ.

Μετά βαθυτάτου Σεβασμοῦ

Ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ

———————————————-

ΣΧΟΛΙΟ 1
Είναι επίσης τελείως ανεπίδεκτα οικονομίας τα κωλύματα Ιερωσύνης.
Δεν επιτρέπεται δηλαδή σε καμμιά περίπτωση να δοθή συμμαρτυρία, για να προσέλθη στις τάξεις της Ιερωσύνης κάποιος, που έχει κάποιο κώλυμα.
Ο Απόστολος Παύλος λέει τον Τίτο:
«Τούτου χάριν κατέλιπόν σε εν Κρήτη, ίνα τα λείποντα επιδιορθώση, και καταστήσης κατά πόλιν πρεσβυτέρους, ως εγώ σοι διεταξάμην,  εί τις εστιν ανέγκλητος, μιάς γυναικός ανήρ, τέκνα έχων πιστά, μη εν κατηγορία ασωτίας ή ανυπότακτα. 

δεί γάρ τον επίσκοπον ανέγκλητον είναι ως Θεού οικονόμον, μη αυθάδη, μη οργίλον, μη πάροινον, μη πλήκτην, μη αισχροκερδή, 8 αλλά φιλόξενον, φιλάγαθον, σώφρονα, δίκαιον, όσιον, εγκρατή, 9 αντεχόμενον τού κατά την διδαχήν πιστού λόγου, ίνα δυνατός ή και παρακαλείν εν τή διδασκαλία τή υγιαινούση και τους αντιλέγοντας ελέγχειν.» (Τίτον κεφ.1, 5-9)
Και στον Τιμόθεο:
«2 Δεί ούν τον επίσκοπον ανεπίληπτον είναι, μιάς γυναικός άνδρα, νηφάλιον, σώφρονα, κόσμιον, φιλόξενον, διδακτικόν,

 3 μη πάροινον, μη πλήκτην, μη αισχροκερδή, αλλ’ επιεική, άμαχον, αφιλάργυρον,

 4 τού ιδίου οίκου καλώς προϊστάμενον, τέκνα έχοντα εν υποταγή μετά πάσης σεμνότητος 5 – ει δε τις τού ιδίου οίκου προστήναι ουκ οίδε, πώς εκκλησίας Θεού επιμελήσεται –

6 μη νεόφυτον, ίνα μη τυφωθείς εις κρίμα εμπέση τού διαβόλου.

7 δεί δε αυτόν και μαρτυρίαν καλήν έχειν από των έξωθεν, ίνα μη εις ονειδισμόν εμπέση και παγίδα τού διαβόλου.

8 Διακόνους ωσαύτως σεμνούς, μη διλόγους, μη οίνω πολλώ προσέχοντας, μη αισχροκερδείς,

9 έχοντας το μυστήριον της πίστεως εν καθαρά συνειδήσει.

10 και ούτοι δε δοκιμαζέσθωσαν πρώτον, είτα διακονείτωσαν ανέγκλητοι όντες.

11 γυναίκας ωσαύτως σεμνάς, μη διαβόλους, νηφαλίους, πιστάς εν πάσι. 12 διάκονοι έστωσαν μιάς γυναικός άνδρες, τέκνων καλώς προϊστάμενοι και των ιδίων οίκων.

13 οι γάρ καλώς διακονήσαντες βαθμόν εαυτοίς καλόν περιποιούνται και πολλήν παρρησίαν εν πίστει τή εν Χριστώ Ιησού. » (Τιμοθ. Α κεφ. 3, 2-13)

ΣΧΟΛΙΟ  2
Οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει Άγιος, αλλά οποιοσδήποτε Άγιος δεν μπορεί να γίνει ιερέας !
Παράδοξο βέβαια, με τα ανθρώπινα μέτρα. Ένας φονιάς, ή ένας πρώην ανήθικος μπορεί να γίνει Άγιος εφ΄ όσον ειλικρινά μετανοήσει, δεν μπορεί όμως να γίνει καί ιερέας, άς κάνει καί θαύματα, άς ανασταίνει καί νεκρούς !
Άλλο Αγιότης άλλο ιεροσύνη.
Κι΄ ακόμη, δεν έπεται ότι όποιος είναι ιερέας είναι καί Άγιος, μπορεί όμως να γίνει περισσότερο εύκολα Άγιος από εμάς εφ΄ όσον πρίν καί μετά την ιεροσύνη τήρησε και τηρεί τίς εντολές τού Κυρίου.
Ο Απόστολος Παύλος ήταν διώκτης και βλάσφημος πριν βαπτιστεί.

Με το βάπτισμα καθαρίστηκε καί έγινε απείραχτο ποτήρι, χωρίς ουλές συγκόλησης από την προηγούμενη ( πρό Χριστού) ζωή του.

Εάν ο Παύλος ήταν φονιάς μετά την βάπτισή του δεν έκανε για ιερέας έστω καί εάν μετανοούσε με χιλιάδες καθημερινές γονυκλισίες, δάκρυα, καί προσευχές…
Ο Κύριος θέλει καθαρά καί απείραχτα σκεύη στήν αυλή του.
Ούτε προγαμιαίες, ούτε ανηθικότητες…
Όποιος έγινε ιερέας με κωλύματα, συμφέρει να κρεμάσει το ράσο του στο καρφί τού τοίχου τού σπιτιού του και να βγεί από την αυλή της ιερωσύνης εάν θέλει να σωθεί και να μη κολαστεί, έστω κι΄ άν έλθουν να τόν διαβάσουν μετά επίσκοποι καί Πατριάρχες…

Οί εντολές τού Θεού είναι σαφείς, θέλει καθαρή την αυλή του !

Τό «εγώ νομίζω…», εγώ πιστεύω…», «κι΄ όλοι έτσι κάνουν σήμερα…», είναι λόγια παιδιάστικα, με αιώνια όμως βαρύτητα εάν παραμένουμε συνεχώς στήν πλάνη μας…

Τί είπαν οί μαθητές στόν Κυριο όταν τούς είπε ότι χωρίς να τρώνε σάρκα καί να πίνουν αίμα Κυρίου ( Αγία Κοινωνία), δέν σώζονται…

Σκληρός ο λόγος σου Κύριε, «μά ανθρωποφάγοι θα γίνουμε;»

-Μήπως θέλετε υπάγειν; ρώτησε ο Χριστός. Θέλετε να φύγετε; Ιδού ο δρόμος, είστε ελεύθεροι ( εγώ δεν σάς έχω ανάγκη, εσείς με έχετε εάν θέλετε να σωθείτε…)
– Πρός τινα απελευσόμεθα Κύριε; ( καί σε ποιόν άλλον νά πάμε Κύριε; ).
Συνεπώς, οί εντολές είναι αυτές, βγαίνουν από τήν Αγία Γραφή, είναι λόγια τού Αγίου Πνεύματος καί τών Πατέρων τής Εκκλησίας μας.
Μπορεί να μάς φαίνονται βαρείς, αλλά εφ΄ όσον έτσι το θέλει ο Θεός, εμάς δεν πρέπει να μάς πέφτει λόγος καί να κάνουμε εκπτώσεις καί σκόντο στά προσόντα τών ιερέων.

ΣΧΟΛΙΟ  3
Συμφωνα με την ταξη της Εκκλησιας μας,η μονη αρχη αρμοδια να νομοθετει σε πνευματικα θεματα,ως και να ασκει την ακριβεια και την οικονομια ειναι η ιδια ηδιδασκαλία και η Παράδοση της  Εκκλησιας  με τους κανόνες που θέσπισαν οι Άγιοι Πατέρες.

Εκείνο που θέλω να πω είναι ότι τα κωλύματα ιεροσύνης δεν μπορούν να παραβιάζονται από οποιονδήποτε διότι το θέμα είναι πολύ σοβαρό.

Ό,τι αφιερώνουμε στο Θεό πρέπει να είναι τέλειο από κάθε άποψη. Και ο ιερέας είναι το αφιέρωμα της κοινωνίας στο Θεό μας.
Την αρχαία εποχή δεν αφιέρωναν ποτέ στο ναό ένα ζώο που είχε κάποιο κουσούρι (στραβό, κουτσό κλπ) αλλά το καλύτερο. Και μιλάμε για ζώα! Πολύ περισσότερο όταν μιλάμε για τον ποιμένα λογικών προβάτων.
Όταν παραβιάζονται οι κανόνες αυτοί της Εκκλησίας πέφτει βαρυς ο πέλεκυς της θείας δικαιοσύνης για να μας συνεφέρει.
Ας προσέχουμε στο Θεό να δίνουμε το καλύτερο από τη ζωή μας και την ψυχή μας, το φιλέτο! Αλλιώς σημαίνει ότι δεν έχουμε καταλάβει σε ποιό Θεό πιστεύουμε…
Εξαίρεση αποτελούν τα αμαρτήματα που έγιναν πριν το βάπτισμα διότι το βάπτισμα σημαίνει πνευματική αναγέννηση του ανθρώπου και γίνεται μία φορά! Και πάλι όμως πρέπει να προηγηθεί μετάνοια.

ΣΧΟΛΙΟ 4

Έπίσης αν κάποιος μπορεί   τυπικά να μην έχει κώλυμα ιεροσύνης ,αυτό δεν σε μετατρέπει αυτομάτως και σε άξιο!!!
Χρειάζονται πολύ περισσότερα πράγματα για έναν ιερέα, χρειάζεται καθαρότητα ψυχής, χρειάζεται ζήλος, χρειάζεται αγάπη, κατάρτιση κοκ.

ΣΧΟΛΙΟ  5

Δεν προσεγγιζονται τα θεματα της Ιερωσυνης με ορθολογιστικο τροπο και τον κοινον νουν. Εδω εχουμε να κανουμε με εφαρμοσμενη υψηλοτατη Θεολογια και διενεργεια της Χαριτος του Παναγιου Θεου.
Το κτιστο  ανθρωπινο φθαρτο και πεπερασμενο χοικο ον κατα την μεταπτωτικη του κατασταση καλειται με την Θεικη συγκαταβαση του Ακτιστου Δημιουργου του να γινει ενεργουμενο (οχι ενεργων) της διαχεομενης απο Τον Πατερα δια Του Υιου εν Αγιω Πνευματι Θειας ακτιστου ενεργειας.
Το κτιστο  και οντολογικα εαν θελετε ακομα και εαν τηρει πληρη αναμαρτησια το οποιο φυσικα δεν ισχυει για κανεναν στην γη, ειναι αναξιο συγκρινομενο με το ανομοιο κατα την ουσια και Θεικη του φυση Ακτιστο Ον τον οντως Ων δηλαδη.

Ετσι την καθολικη αναξιοτητα ο Κυριος την παρακαμπτει και την μεταποιει σε αναβαση μετοχης της Θειας Του Χαριτος συνεργεια της.

Ο Ιερεας δεν ενεργει ουσιαστικα παρα το καναλι μεσα απο το οποιο διαχεεται στο επιπεδο του κτιστου η Χαρις. Και αυτο αφορα και το νοερο μερος των ψυχων του Ιερεως και των Πιστων αλλα και το υλικο μερος των καθαγιαζομενων Τιμιων Δωρων, που πριν το Καθημερινο Υπερλογο Θαυμα της Θειας Μυσταγωγιας, αποτελουν κοινο κρασι και ψωμι.

Να τα βλεπουμε και λιγο θεολογικα τα πραγματα, δεν εξορθολογιζονται ολα. Ανηκουμε στην κατεξοχην μυσταγωγικη πιστη οχι με την εννοια του αλχημιστικου και αποκρυφιστικου γιγνεσθαι (απαγε της βλασφημιας) αλλα με την εννοια οτι τα Θεια Μυστηρια δεν αναλυονται περαιτερω απο το φαινεσθαι και το αποτελεσμα τους. Ξερουμε το γιατι και το διαταυτα αλλα το πως δεν το γνωριζουμε.

Να μενουμε στο υψος μας, και χαριτι τη Θεικη συγκαταβαση να ανεβαινουμε σιγα σιγα τα σκαλακια της Χαριτος.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Όμως αν σε μια τοπική Εκκλησία δεν  υπάρχουν αρκετοί, που να πληρούν τα παραπάνω κριτήρια και παράλληλα να είναι διατεθειμένοι να γίνουν κληρικοί, τότε τι γίνεται; Είναι προτιμότερο να μείνει ο λαός αλειτούργητος; Τι είναι χειρότερο να μην υπάρχει παπάς σ’ ένα χωριό, ή να μην είναι ο παπάς πλήρως σύμφωνος με τα άυστηρά πράγματι κριτήρια, που θέτουν οι Πατέρες της Εκκλησίας;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ.
Η ερώτηση σου αγαπητέ είναι υποθετική.,Θα φροντίσει ο Χριστός να μας βρει ποιμένες άξιους , ο πολύς οχαδερφισμός βλάπτει , δεν θα πρέπει να θέλουμε οι ιερείς μας να έχουν κωλύματα , θα πρέπει να τους θέλουμε και να είναι ότι καλύτερο έχουμε ,και θα πρέπει να αγωνιζόμαστε και εμείς ως λαϊκοί. Και δεν υπάρχει περίπτωση να μείνει μια εκκλησία αλειτούργητη εάν αυτό δεν είναι θέλημα Θεού , εδώ τα σπουργίτια δεν πέφτουν από τον ουρανό χωρίς να το θέλει εκείνος , τώρα θα κάνουμε ιερείς τους τελευταίους? για να μην κλείσουν οι εκκλησίες? , γι, αυτό μένουν εκκλησιές αλειτούργητες ,και άλλες φορές κλείνουν κιόλας, γιατί χειροτονούμε τους τελευταίους, και όχι γιατί δεν μπορούν να βρεθούν σωστοί , δεν είναι δυνατόν να ακούγονται τέτοιες απόψεις .
Τώρα αν οι ιερείς με κωλύματα είναι ότι καλύτερο έχουμε στις μέρες μας τότε μιλάμε για έσχατες μέρες .

ΣΧΟΛΙΟ 6.

Οι προϋποθέσεις είναι πράγματι πολύ αυστηρές. Εύχομαι να τις πληρούν όλοι οι κληρικοί μας!
Να προσευχόμαστε καθημερινά για τον κλήρο μας γιατί χωρίς άξιο κλήρο πάμε χαμένοι!

Η ποιότητα των ιερέων

Η ευλάβεια, η ευσέβεια και η απόλυτη πίστη στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό είναι στοιχεία απολύτως απαραίτητα για έναν ιερέα. Αυτά τα στοιχεία και υπάρχουν σε έναν ορθόδοξο αλλά και καλλιεργούνται.

Σε παλαιότερες εποχές ήταν μεγάλη ευλογία και ιδιαίτερη τιμή να υπάρχει σε μία οικογένεια κληρικός ή μοναχός.

Θα σας αναφέρω μία ιστορία που έζησα στο μοναστήρι μας, στο Άγιο Όρος. Μας είχαν επισκεφθεί ανώτεροι δικαστικοί, μεταξύ των οποίων και ο κύριος της ιστορίας. Πήρε τον λόγο και μας ανέφερε ότι στην οικογένειά τους υπήρχαν δεκαεπτά πετραχήλια. Δεκαεπτά πετραχήλια σημαίνει σε βάθος χρόνου δεκαεπτά γενιές με κληρικούς, μία χρονική αλυσίδα αιώνων ζωής. Ο ίδιος όμως, ο επόμενος στην μακραίωνη συνέχεια, προτίμησε να γίνει νομικός και στην συνέχεια δικαστικός.

Αυτή είναι η τραγικότητα της γενιάς μας. Άφησε την διακονία στο θυσιαστήριο και προτίμησε τις άλλες ανθρωπιστικές επιστήμες. Άφησε την σωτηρία και την αιωνιότητα και προτίμησε το παρόν και τις καθημερινές περιπέτειες. Διέκοψε μία σωτηριώδη ιστορία γιά την ανθρώπινη κενόδοξη ζωή.

Ίσως όμως και να μην μπορούσε να προχωρήσει στην ιερωσύνη, αν δεν πρόσεξε στην νεότητά του και δεν φύλαξε τον εαυτό του καθαρό, παρθένο, ανέγγιχτο από σαρκικές πτώσεις. Αν συνέβη κάτι τέτοιο, το αγόρι, ο κατοπινός άνδρας, δεν μπορεί να δεχτεί την ιερωσύνη.

Και τότε συνέβησαν λάθη ανεπανόρθωτα στην ελλαδική τουλάχιστον εκκλησία. Στην περίοδο της επταετίας, με κρατικούς νόμους, μπορούσαν να γίνουν κληρικοί χωρίς πολλά πολλά. Οι λεγόμενοι των μειωμένων προσόντων. Ιδρύθηκαν ταχύρυθμες σχολές στις μητροπόλεις και με ελάχιστα προσόντα, χειροτονούνταν ιερείς. Μεταξύ αυτών ήσαν και πρόσωπα γενικά μειωμένων προσόντων.

Βέβαια είναι και η αποδοκιμασία του περιβάλλοντος. Η ιερωσύνη, από τιμή και μεγαλείο, αποδοκιμάζεται με κριτήριο τους αποτυχημένους κληρικούς..

Και έτσι καταντήσαμε ώστε, όπως έλεγε ο περίφημος πνευματικός πατήρ Γεννάδιος Διακάκης στην Θεσσαλονίκη, οι του βίου ναυαγοί να γίνουν του Υψίστου λειτουργοί.

Κάποτε, μιλώντας με παλαιό πνευματικό, που εισόδευσε πολλούς κληρικούς, τον ρώτησα τί εφάρμοζε γιά την συμμαρτυρία, προσώπων εμφανώς ακατάλληλων γιά το θυσιαστήριο. Η απάντησή του με αποσβόλωσε: Αρκέστηκα σε όσα με έλεγαν. Δηλαδή δεν ρωτούσε τον εξομολογούμενο. Όμως η σχετική εντολή σε ανάλογες περιπτώσεις αναφέρει ότι πρέπει ο πνευματικός-εξομολόγος να κάνει εξοννυχιστικές ερωτήσεις στον υποψήφιο, ώστε να είναι κατά το δυνατόν άμεμπτος, αυτός που πρόκειται να λάβει το χάρισμα της ιερωσύνης. Τα ίδια και γιά την σύζυγο ή μέλλουσα σύζυγο του υποψήφιου, όταν πρόκειται γιά έγγαμο.

Και τι γίνεται όταν δεν φυλαχθούν οι παρακαταθήκες των πατέρων περί της ιερωσύνης; Αλλοίμονο και στον ιερέα αλλοίμονο και στο ποίμνιό του. Βέβαια η χἀρη των ιερών μυστηρίων δεν αλλοιώνεται. Η ψυχή όμως του κληρικού βιώνει τις φρικτές συνέπειες και τις ασταμάτητες τύψεις συνειδήσεως.

Και, επειδή τα πάθη είναι φιλεπίστροφα, και η μνήμη του σώματος ανελέητη, ο άνθρωπος που δεν έχει την αρμόζουσα ποιότητα ζωής, ξαναγυρίζει στο πικρό παρελθόν του. Μέθη, ακόλαστα πάθη, χαρτοπαιξία και γενικότερα κυβεία, φιλοχρηματία, άμετρη φιλοδοξία, κενοδοξία άχρηστη, πνίγουν την ψυχή του ακατάλληλου κληρικού.

Σε παλαιότερες εποχές, και σε τέτοιες περιπτώσεις, οι πιστοί δεν μιλούσαν και προσπαθούσαν να καλύψουν τον κληρικό, τον ιερέα, τον πατέρα τους. Σήμερα όμως τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Σήμερα το ποίμνιο έχει απαιτήσεις, η νεότητα απαιτεί ήθος, η κοινωνία θέλει παραδείγματα και πρότυπα. Η κοινωνία απαιτεί ζωντανή Εκκλησία, δυναμικό καταφύγιο, σωτήρια ελπίδα.

Το παιχνίδι έγκειται στην οικογένεια και στον επίσκοπο. Η καλλιέργεια ιερατικών κλήσεων θα τακτοποιήσει τις υπάρχουσες δυσκολίες. Η μάννα οφείλει να παίξει τον πρώτο ρόλο μέσα στην οικογένεια. Να μιλήσει στα παιδιά της, αγόρια και κορίτσια, γιά τον καθαρό βίο, γιά την σωστή ζωή, γιά την συνετή διαβίωση, γιά την χριστοφιλή παρθενία, μέχρι τον τίμιο και ευλογημένο γάμο, ή την ισόβια μοναχική αφιέρωση. Και κυρίως γιά την εν Χριστώ ζωή. Η ζωή μέσα στην Εκκλησία είναι δυναμική, έχει ανείπωτες χαρές, έχει αγωνιστική πορεία, έχει χαρά και ελπίδα μεγάλη. Έχει ζεστό χαμόγελο.

Και στην συνέχεια η Εκκλησία, ο καλός κατηχητής, ο ενάρετος πνευματικός, ο αγαπών επίσκοπος.

Δόξα τω Θεώ. Η Εκκλησία μας και σωστές οικογένειες έχουμε, και σωστούς πνευματικούς αλλά και αρχιερείς που αγαπούν τον Χριστό και την Εκκλησία.

Όταν αυτά συνδυάζονται, η Εκκλησία μας και πάλι θα αποκτήσει την αίγλη της, μέσα στην κατά Χριστόν πτωχεία, με την γλυκεία ασκητική ζωή, την μετοχή στα ζωοποιά μυστήρια, την συμμετοχή στην χαριτωμένη και χαρούμενη ζωή μέσα στην κοινότητα αγάπης της ενορίας.

Και το τελευταίο και πρώτο είναι η προσευχή. Η παροιμία «κατά τον λαό και οι άρχοντες», δυστυχώς, έχει εφαρμογή και στην εκκλησιαστική μας ζωή.

Σαν ζωντανά μέλη του σώματος του Χριστού, της Εκκλησίας μας, έχουμε υποχρέωση να προσευχόμαστε έντονα και ζωηρά να μας χαρίζει ο Χριστός καλούς ποιμένες.