Υπόμνημα της Ψυχιάτρου παιδιών και εφήβων Καλλιόπης Προκοπάκη, που κατατέθηκε στο Κοινοβούλιο για το νομοσχέδιο «Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα και άλλες διατάξεις»

odysseia society 01

Αθήνα, 7/2/2024

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

της Καλλιόπης Προκοπάκη

Ψυχιάτρου Παιδιών και Εφήβων

ΠΡΟΣ

ΔΙΑΡΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

ΔΙΑΡΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

ΕΙΔΙΚΗ ΜΟΝΙΜΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές

Κατόπιν προσκλήσεως που μου αποστείλατε , θεωρώ τιμή και υποχρέωσή μου να καταθέσω την επιστημονική μου άποψη, που πηγάζει από τις Ιατρικές σπουδές μου, από  πολλά χρόνια κλινικής εμπειρίας  και άσκησης της Ειδικότητος της Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων, την μακροχρόνια ενασχόληση μου με το θέματα σεξουαλικότητας, και την συστηματική μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας. Θα ήθελα να είναι σαφές ότι δεν εκπροσωπώ οποιοδήποτε κόμμα.

Το ζήτημα ως προς το οποίο μπορώ να συνεισφέρω, αφορά στην δυνατότητα τεκνοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια, που θα ακολουθήσει αναπόφευκτα την δυνατότητα γάμου. Θα προσπαθήσω να  παρουσιάσω εν συντομία κάποιες από τις  σύνθετες των βιολογικές, ψυχολογικές, κοινωνικές και δεοντολογικές πλευρές του θέματος, ώστε να διευκολυνθεί η ενημερωμένη απόφαση σας.

Τα ζητήματα στα οποία θα αναφερθώ και τα οποία περισσότερο η λιγότερο έχουν τεθεί στον δημόσιο διάλογο, είναι τα εξής:

1.  Τρόποι απόκτησης τέκνων από ζευγάρια μη-συμβατά με αναπαραγωγή

2.  Γονεϊκότητα

3.  Μητέρα και «παρένθετη μητέρα»

4.  Μελέτες για την ανάπτυξη των παιδιών που έχουν ομοφύλους κηδεμόνες                                                                                                                                                        

5.  Σημασία των λέξεων «γονέας» και «φυσιολογικό»

6.  Συμπέρασμα

  1. Τρόποι απόκτησης τέκνων από ζευγάρια μη-συμβατά με αναπαραγωγή
  • Τέκνο που αποκτήθηκε μέσα σε ετερόφυλη σχέση, ακολούθησε χωρισμός και σύναψη ομόφυλης σχέσης.
  • Απόκτηση τέκνου με φυσιολογικό τρόπο, κατόπιν σεξουαλικής επαφής με άτομο του αντίθετου φύλου, όχι σε πλαίσιο σχέσης αγάπης, αλλά με μόνο σκοπό την σύλληψη και γέννηση.
  • Απόκτηση τέκνου μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης, με χορήγηση γενετικού υλικού (σπέρματος ή ωαρίου), χωρίς χρήση «παρένθετης μητέρας»
  • Παρένθετη μητέρα
  • Τεκνοθεσία
  1. Γονεικότητα

Από νωρίς στην εγκυμοσύνη  η γυναίκα αρχίζει να συμπεριφέρεται μητρικά και ο άντρας πατρικά. Οι οργανικές και ψυχολογικές αλλαγές του ζευγαριού κατά την εγκυμοσύνη πυροδοτούνται από την ενεργοποίηση βασικών,  μόνιμα ενσωματωμένων, νευρικών κυκλωμάτων του εγκεφάλου. Αυτό καταδεικνύει και την σημασία τους στην φυλογενετική εξέλιξη και διαιώνιση του είδους.  Άλλωστε, σε όλα τα  είδη, τα αρσενικά και τα θηλυκά άτομα έχουν διαφέρουσες  γονεϊκκές συμπεριφορές. Οι διαφορές αυτές οφείλονται  στον φυλετικό διμορφισμό του εγκεφάλου, που σημαίνει ότι νευρικά κυκλώματα  λειτουργούν διαφορετικά στα θηλυκά και στα αρσενικά  άτομα.  Η σύγχρονη κοινωνική νευροεπιστήμη, ένας πρωτοποριακός συνθετικός κλάδος, διερευνά και την νευροβιολογία της γονεϊκότητας και δείχνει ότι νευρικά δίκτυα που διατηρήθηκαν μέσα στις χιλιετίες της ανθρώπινης εξέλιξης ενεργούν συντονισμένα, για να υποστηρίξουν την κατάλληλη ανταπόκριση των γονέων προς το βρέφος: το συναίσθημα, την προσοχή,  την κατανόηση και ενσυναίσθηση, το κίνητρο, την λήψη αποφάσεων, την φροντίδα (Swain J et al,2007). 

Οι γονεϊκές συμπεριφορές διαμορφώνονται επίσης πολιτισμικά και  ψυχολογικά, ως ψυχικά βιώματα των γονέων.  Είναι γνωστό ότι η ακατάλληλη γονεϊκή συμπεριφορά αυξάνει την πιθανότητα  να μην έχει καλές γονεϊκές δεξιότητες το τέκνο όταν γίνει γονέας. Η φροντίδα των γονέων διαμορφώνει καθοριστικά τόσο την τωρινή όσο και την μελλοντική συμπεριφορά του βρέφους. Η σχέση  γονέα-βρέφους  παρέχει στο παιδί τις πρώτες κοινωνικές εμπειρίες, δημιουργεί πρότυπα για το τι μπορεί να περιμένει από τους άλλους και πως να ανταποκρίνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις προσδοκίες των άλλων.  Ο John Bowlby  τόνισε την σημασία της δημιουργίας δεσμού και το πως μέσω αυτού το παιδί χτίζει εσωτερικές αναπαραστάσεις  του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος και του εαυτού του, που επηρεάζουν την ικανότητα του να δημιουργεί  οικείες σχέσεις με τους άλλους.

Γνωρίζουμε ότι η διαμόρφωση του ψυχισμού, και των στάσεων ζωής επηρεάζεται βαθύτατα από τις σχέσεις και τα συναισθήματα που δρουν  συνειδητά και ασυνείδητα μέσα στην οικογένεια. Πχ.  η παιδική αγάπη μέχρι έρωτος  προς τον ετερόφυλο γονέα προσδιορίζει ερωτικές επιλογές στο μέλλον, οι ταυτίσεις,  οι συγκρούσεις και τα τραύματα επηρεάζουν καθοριστικά τις διαπροσωπικές σχέσεις, τις στάσεις ζωής  την διαμόρφωση κοινωνικών ρόλων και την επιλογή συντρόφων. Ο τρόπος ανατροφής και οι μορφές οικειότητας επηρεάζουν τον μελλοντικό ρόλο του ατόμου ως γονέα και σύντροφο.

Όλα τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός ενός ατόμου καθορίζει την ικανότητά του να αγαπήσει και να φροντίσει ένα παιδί. Ούτε προδιαγράφουν ότι όλα τα ετερόφυλα ζευγάρια φροντίζουν τα παιδιά τους με τον αρμόζοντα τρόπο. Όμως επισημαίνουν την κατ’ αρχάς ανάγκη των παιδιών να έχουν την φροντίδα δύο ετερόφυλων γονέων, με τις διαφορετικές συνεισφορές τους στον ψυχισμό του.

Κάθε παιδί αναζητά απάντηση στο ερώτημα « πως και γιατί ήρθα στον κόσμο»; Ποιο θα είναι το αφήγημα που θα ειπωθεί στο παιδί ως απάντηση; Οι αφηγήσεις τύπου «σε φιλοξένησε μία κυρία στην κοιλίτσα της»  όσο κι αν μοιάζουν ειλικρινείς, δεν διαφωτίζουν το μυστήριο της έλευσης ενός ανθρώπου στον κόσμο. Οι περιγραφικές εξηγήσεις προσπαθούν να προτείνουν απαντήσεις, όταν η ίδια η κατάσταση οικογένειας που βιώνει το παιδί, του στερεί την δυνατότητα να τις σκεφτεί και να τις κατανοήσει. Το παιδί δεν ζητά εξήγηση του «πως έγινε», η σύλληψή του, κάτι τέτοιο θα αποτελούσε μόνο κυριολεκτική  κατανόηση του ερωτήματος του. Αυτό που στην πραγματικότητα ρωτάει είναι ποιος είναι ο λόγος ύπαρξής του. Όταν οι δύο γονείς είναι συνδημιουργοί (ή δυνητικά συνδημιουργοί), μπορεί να συλλάβει μία ύπαρξη με νόημα, μία δημιουργία με σκοπό, και αυτό με όλες τις υπαρξιακές διαστάσεις. Αντίθετα, όταν αποδίδεται στους ενηλίκους ένας ψευδής ρόλος δημιουργού, που δεν μπορούν να κατέχουν, παγιδεύουμε την σκέψη του. Η ψευδής νομιμοποίηση του ομόφυλου συντρόφου ως γονέα σημαίνει ότι επιβάλλουμε στο παιδί να πιστέψει το ασύλληπτο.  Γιατί άραγε η δική του σύλληψη να αποφασίστηκε από την επιστημονική τεχνογνωσία, όταν των άλλων παιδιών αποφασίζεται από την φύση; Γιατί οι δικοί του «γονείς» χρειάστηκαν εμπλοκή και άλλων προσώπων,  όταν οι άλλοι γονείς είναι συνδημιουργοί ζωής;  Ας δούμε επίσης την περίπτωση όπου, ένας  διαφυλικός άντρας  (γυναίκα  βιολογικά με αντρική ταυτότητα) που έχει ως σύντροφο γυναίκα, διεκδικεί «ρόλο  πατέρα». Η πατρότητα δεν είναι ένας ρόλος, είναι βιωματική σχέση που έχει ρίζες στο παρελθόν και προεκτείνεται στο μέλλον. Ο διαφυλικός άντρας  δεν υπήρξε ποτέ «γιός του πατέρα του», αλλά «κόρη του πατέρα της». Ἀρα είχε μία άλλης τάξης σχέση τόσο με τον πατέρα όσο και με την μητέρα, άλλη ψυχική θέση και  άλλες φαντασιώσεις, βάσει των οποίων μετρήθηκε με την πραγματικότητα και δόμησε την προσωπικότητά «του».  Το μήνυμα προς το παιδί στην περίπτωση αυτή, είναι: «ήμουν μια κόρη που ήθελε να είναι γιος, μια γυναίκα που ήθελε να είναι άντρας, μια εν δυνάμει μητέρα που θέλει να είναι πατέρας».  Αυτό το διαγενεακό κενό στο βίωμα και η διαγενεακή  σύγχυση ως προς τα ψυχικά περιεχόμενα των γονεικών ιδιοτήτων, μεταβιβάζεται στο παιδί. Το παιδί παγιδεύεται  σε ένα διπλό μήνυμα, μεταξύ αυτού που φαίνεται και αυτού που είναι,  όχι μόνο στο ψυχικό επίπεδο, αλλά και στο σωματικό. Η τεκνοθεσία από ένα μόνο άτομο διαφέρει, γιατί διατηρεί ένα κενό στην θέση του δεύτερου γονέα και έτσι η προέλευση του παιδιού από δύο φύλα ούτε διαστρεβλώνεται, ούτε ακυρώνεται. (Christian Flavigny, 2020)

Τέλος, ένα σημαντικό ερώτημα είναι η σταθερότητα που εγγυάται στο παιδί ένας ομόφυλος «γάμος». Στην Σουηδία, που ήταν η πρώτη χώρα που καθιέρωσε τέτοιους «γάμους», προκύπτει από μελέτη εικοσαετούς διάρκειας, ότι οι ομόφυλοι λεσβιακοί  γάμοι είναι εξαιρετικά ασταθείς  (Kolk M, Andersson G, 2020)

  1. Μητέρα και «Παρένθετη Μητέρα»

Ο ρόλος της μητέρας που κυοφορεί είναι πολύ σημαντικός. Η μητέρα κατά την κύηση είναι   το περιβάλλον και ταυτόχρονα ο ρυθμιστής του περιβάλλοντος του εμβρύου. Οι αλλαγές στην φυσιολογία του μητρικού σώματος, συνοδεύονται από ψυχολογικές αλλαγές που ευαισθητοποιούν την γυναίκα στις ανάγκες του μωρού που αναπτύσσεται μέσα της. Η μητέρα και το βρέφος αποτελούν μία αδιάσπαστη σωματική και ψυχική ενότητα, η οποία σε ένα βαθμό συνεχίζεται και μετά την γέννηση. Στην ψυχολογία του βάθους, στην έννοια βρέφος εμπεριέχεται η φροντίδα που αυτό λαμβάνει από την μητέρα.  Μετά την γέννηση, η ταύτιση της μητέρας με το μωρό,  της επιτρέπει να αντιλαμβάνεται και να συναισθάνεται  τις ανάγκες του, να το φροντίζει, να το προστατεύει και να θέτει την σχέση τους σε απόλυτη προτεραιότητα  στις σκέψεις της, στα συναισθήματα, της, στις ανησυχίες και στις πράξεις της. Χάρι σε αυτή την ευαίσθητη σωματική και ψυχική φροντίδα, το μωρό αρχίζει να αποκτά μία αίσθηση συνέχειας της ύπαρξής του και να αναπτύσσει το δυναμικό που έχει κληρονομήσει (Winnicott DW, 1960).  H ικανότητα της μητέρας να «διαβάζει το παιδί», δηλαδή να  το κατανοεί χωρίς λόγια, είναι προϋπόθεση για την παροχή επαρκούς φροντίδας. Μελέτες δείχνουν ότι αυτή η ικανότητα της μητέρας διευκολύνει τα  θετικά συναισθήματα του βρέφους και ενισχύει την συναισθηματική  του ρύθμιση και την ψυχική του ανθεκτικότητα (Hanford LC et al, 2018).  Το αίσθημα εμπιστοσύνης που δημιουργεί στο παιδί η αξιόπιστη και ευαίσθητη φροντίδα, αποτελεί το θεμέλιο του αισθήματος ταυτότητας. (Κ Προκοπάκη, 2020)

Τι σημαίνει «παρένθετη μητέρα»; Μια μητέρα που παύει να είναι μητέρα μόλις γεννήσει ένα τέκνο που δεν κυοφορήθηκε από την μητέρα της οποίας φέρει (η και δεν φέρει καν) το γενετικό υλικό. Τι συμβαίνει όταν κλείσει η παρένθεση της «παρένθετης»; τι βιώνει η μητέρα που πια δεν «παρεμβάλλεται»; πώς νοιώθει μια γυναίκα αφού «χρησιμοποιηθεί» ως μητέρα; Τι σημαίνει για ένα βρέφος να αποκλεισθεί από το σώμα που του προσέφερε την δυνατότητα να ζήσει; Πως επηρεάζει την εξέλιξή του;  Πρακτικές που υπερβαίνουν τα όρια της φύσης και μετατρέπουν την γυναίκα   σε μηχανή αναπαραγωγής και το βρέφος σε απόκτημα. Παρά την μη-κερδοσκοπική επίφαση, πρόκειται πολύ συχνά για μία αμειβόμενη εργασία και εμπορευματοποίηση της εγκυμοσύνης. Αυτή είναι μία συζήτηση που δεοντολογικά και επιστημονικά εκκρεμεί.

  1. Μελέτες για την ανάπτυξη των παιδιών που έχουν ομοφύλους κηδεμόνες

Στην συζήτηση για την τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια είναι απαραίτητες οι επιστημονικές έρευνες και τα συμπεράσματά τους. Στον δημόσιο διάλογο κυριαρχεί η άποψη (χωρίς να τεκμηριώνεται) ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός των γονέων δεν έχει επιπτώσεις  στην ψυχική υγεία των παιδιών ή στην κοινωνική τους προσαρμογή. Όμως δεν έχουν έτσι τα πράγματα. Η αλήθεια είναι ότι τα αποτελέσματα των ερευνών είναι αντικρουόμενα:  κάποιες έρευνες δεν βρίσκουν διαφορά μεταξύ ομόφυλων και ετερόφυλων κηδεμόνων, άλλες βρίσκουν μειονεκτήματα και κάποιες άλλες πλεονεκτήματα.

Πολλές μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν με ομόφυλα ζευγάρια δεν παρουσιάζουν διαφορές από τα παιδιά που ζουν με ετερόφυλα ζευγάρια σε θέματα ψυχικής υγείας, όμως τα αποτελέσματα διαφέρουν ανάλογα με τα δείγματα πληθυσμού (Mazrekaj, D., Jin, Y, 2023). Στην πλειοψηφία τους  τα δείγματα του πληθυσμού είναι δείγματα ευκολίας, μικρά , μη-τυχαιοποιημένα και  μη-αντιπροσωπευτικά, πληθυσμιακά ομοιογενή, που δεν απεικονίζουν την ποικιλία των ομόφυλων ζευγαριών.  Πχ, ομόφυλα λευκά ζευγάρια, Αμερικανοί, με υψηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο, που έκαναν ιδιωτικές υιοθεσίες, και ενεγράφησαν στις έρευνες μέσω επιλεγμένων ομάδων στήριξης ομόφυλων ατόμων. Στις περισσότερες έρευνες δεν υπάρχει ομάδα ελέγχου, (ομάδα ετερόφυλων γονέων αντίστοιχη με την ομάδα των ομόφυλων γονέων)  ώστε να υπάρχει σύγκριση. Ή, όταν υπάρχει, τα χαρακτηριστικά της δεν αντιστοιχούν με τα χαρακτηριστικά της ομάδας των ομόφυλων ατόμων, άρα δεν μπορούν να συγκριθούν. Επίσης δεν διευκρινίζονται  σημαντικοί παράγοντες, όπως ποια παιδιά ζουν και με τον φυσικό γονιό του άλλου φύλου, ποια δεν είχαν ποτέ έναν γονιό του άλλου φύλου, ποια παιδιά διαθέτουν babysitter διαφορετικού φύλου από το ομόφυλο ζευγάρι,  αν υπάρχουν αδέλφια, πόσα παιδιά είναι υιοθετημένα, πόσα αποκτήθηκαν με ιατρικές τεχνολογίες. Σημαντικό ρόλο επίσης παίζει η πηγή των πληροφοριών, που συνήθως είναι οι ίδιοι οι κηδεμόνες (που πιθανότατα θέλουν να παρουσιάσουν μία ευνοϊκή εικόνα) και όχι ειδικοί ψυχικής υγείας.  Οι περισσότερες έρευνες εξετάζουν σύντομες περιόδους ενώ ελάχιστες  παρακολουθούν μακροπρόθεσμα την εξέλιξη των παιδιών στην ενηλικίωση. Οι περισσότερες μελέτες αναφέρονται σε ζευγάρια ομοφυλόφιλων γυναικών, λίγες σε ζευγάρια ομοφυλόφιλων ανδρών και ακόμα λιγότερες σε ζευγάρια αμφισεξουαλικών ή τρανσέξουαλ ατόμων Τέλος, σε πολλές από τις μελέτες απουσιάζει η πηγή χρηματοδότησης και η δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων  (conflict of interest). Τα προβλήματα αυτά συνιστούν σημαντικούς περιορισμούς για την ισχύ, την αξιοπιστία και σημασία των συμπερασμάτων τους.

Υπάρχουν επιστημονικές ανακοινώσεις  που , που υιοθετήθηκαν ευρέως και διαμόρφωσαν την κοινή γνώμη, αν και παρουσίασαν σοβαρότατα σφάλματα δεν  βασίζονται σε ορθή ερευνητική μεθοδολογία. Παραθέτω τρία χαρακτηριστικά  παραδείγματα:

  1. Η American Academy of Pediatrics, το 2002 δήλωσε ότι δεν υπάρχουν διαφορές στην στάση και συμπεριφορά των «γονέων», στην συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη, στην ταυτότητα φύλου και στον σεξουαλικό προσανατολισμό, μεταξύ παιδιών ετερόφυλων και ομόφυλων οικογενειών. Παραδέχεται βέβαια ότι οι στατιστικές δεν είναι ακριβείς,, ότι τα δείγματα των μελετών είναι πολύ μικρά και αφορούν μόνο σε παιδιά μικρής ηλικίας, και συνιστά επιφυλακτικότητα στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων (American Academy of Pediatrics, 2002).
  2. Η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία το 2005 ανακοίνωσε ότι «σε 59 έρευνες δεν έχει βρεθεί ούτε μία μελέτη που να δείχνει ότι τα παιδιά των λεσβιών ή ομοφυλόφιλων γονέων είναι σε μειονεκτική θέση από κάθε άποψη, σε σχέση με τα παιδιά των ετεροφυλόφιλων γονέων». (American Psychological Association, 2005)).   Όμως  η εξέταση των ερευνών αυτών δείχνει ότι στην πλειοψηφία τους παρουσιάζουν σοβαρά μεθοδολογικά και συστηματικά σφάλματα (Marks L.  2012).
  3. Μία από τις συχνότερα αναφερόμενες μελέτες ( Reczek et al 2016) χρησιμοποίησε δεδομένα του Εθνικού Κέντρου Στατιστικών Υγείας των Η.Π.Α. (National Center for Health Statistics) για τα έτη 2004-2013 που αποδείχθηκαν λανθασμένα για την περίοδο 2004-2007: πάνω από τα τρία τέταρτα των ζευγαριών που χαρακτηρίστηκαν αρχικά ως ομόφυλα ταξινομήθηκαν λανθασμένα ως ετερόφυλα! Μετά την διόρθωση προέκυψε ότι,  τα συναισθηματικά προβλήματα στα παιδιά των ομόφυλων ζευγαριών ήταν διπλάσια από τα αρχικά αναφερόμενα και ότι ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών δεν παρείχε πλεονεκτήματα στα παιδιά, όπως αρχικά είχε αναφερθεί (Sullins DP, 2017).  Αντίστοιχο σφάλμα υπάρχει και σε άλλες τρείς μελέτες, όπου  το 61,3 % των εφήβων που αρχικά αναφέρθηκε ότι ζούσαν με λεσβιακό ζευγάρι,  ζούσαν στην πραγματικότητα κυρίως  με τον πατέρα και την συντροφό του. Εξετάζοντας το υπόλοιπο 38,6% των εφήβων, που όντως ζούσαν αποκλειστικά  με το λεσβιακό ζευγάρι, διαπιστώθηκε  ότι είχαν πολύ χειρότερα αποτελέσματα  σε ψυχομετρικές αξιολογήσεις  άγχους και αυτονομίας, σε σύγκριση με εφήβους που ζούσαν με ετερόφυλα γονεικά ζευγάρια.

Άλλες  μελέτες  εντόπισαν σημαντικές διαφορές, όπως δυσκολίες στον ρόλο φύλου, δυσκολίες στην οικειότητα και εμπιστοσύνη ή αυξημένη κατάθλιψη στην ενηλικίωση. Σύμφωνα με πρόσφατη ανασκόπηση, αν και  δεν παρατηρήθηκαν διαφορές στην γενική προσαρμογή στα παιδιά που ζούσαν με ομόφυλα ζευγάρια, επηρεάστηκε η ταυτότητα φύλου και ο σεξουαλικός προσανατολισμός ήταν πιθανότερο να είναι ομοφυλοφιλικός (Yun Zhang, et al, 2023). Η μόνη μελέτη που έχει γίνει σε αμφιφυλόφιλα ζευγάρια  (bisexual) έδειξε ότι τα παιδιά  έχουν αυξημένα προβλήματα ψυχικής υγείας (Calzo et al., 2019).

  1. Σημασία των λέξεων «γονέας» και «φυσικό»

Οι λέξεις έχουν μεγάλη βαρύτητα, καθώς δεν είναι παρά συμβολικές αναπαραστάσεις πραγματικοτήτων. Άρα, λανθασμένη χρήση, και σημασία  διαστρεβλώνει την πραγματικότητα. Για αυτό, επιλέγω προς το παρόν   να χρησιμοποιώ την λέξη κηδεμόνας για την τεκνοθεσια. Η λέξη γονέας δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εν προκειμένω, καθώς προέρχεται από την λέξη γόνος, που είναι το προϊόν των γονάδων, δηλαδή των όρχεων και των ωοθηκών, και προτιμητέο είναι να χρησιμοποιείται όταν πρόκειται για βιολογικό γονέα. Το πώς θα αποκαλούνται θεσμικά οι ομόφυλοι κηδεμόνες παιδιών είναι θέμα που συζητείται. Επίσης δεν είναι σαφές το πώς θα τους αποκαλεί το κηδεμονευόμενο παιδί.

 Ο όρος “φυσικό” αναφέρεται ευθέως σε αυτό που παρέχεται από την φύση. Δύο σπερματοζωάρια, δεν δημιουργούν παιδί, ούτε δύο ωάρια, αλλά χρειάζεται ένα από το κάθε είδος. Η συμπληρωματική προσφορά γονιδίων από ωάριο και σπερματοζωάριο, προσφέρει επιπλέον δυνατότητες στον νέο οργανισμό και προστασία από νόσους. Ακόμη και αν το ένα σπερματοζωάριο η ωάριο  διαιρεθούν με κλωνοποίηση και δημιουργήσουν οργανισμό, αυτός θα είναι μη βιώσιμος. Όπως αποδεικνύει ο Antonio Damasio , ο πολιτισμός απορρέει από την βιολογία. Από την πιο απλή μονοκύτταρη  μορφή ζωής έως το πολυσύνθετο ανθρώπινο ον, η επιταγή για ζωή δίνει την ώθηση στην εξέλιξη και αποτελεί προϋπόθεση επιβίωσης, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Η γονεϊκότητα είναι βαθιά ριζωμένη βιολογική διαδικασία και εξυπηρετεί τις ανάγκες του νέου οργανισμού, ο οποίος  φυσιολογικά δημιουργείται και ανατρέφεται από δύο φύλα, επωφελούμενος από τις διαφορετικές βιολογικές και ψυχολογικές συνεισφορές τους. Η γονεϊκότητα μεταβιβάζει την αναπαραγωγική εξουσία από γενιά σε γενιά, καθώς ο πατέρας και η μητέρα παραδίδουν την «σκυτάλη» της γονιμότητας στα παιδιά τους, ο πατέρα και η μητέρα στον γιό και στην κόρη. Και αυτό είναι σαφές, φυσικό  και αυτονόητο!

Συμπέρασμα

Χιλιετίες εξέλιξης του ανθρώπινου είδους οδήγησαν στην επιλογή των κοινωνιών να ανατρέφονται τα παιδιά από τους γονείς και των δύο φύλων. Η μητρότητα και η πατρότητα έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά βιολογικά και ψυχολογικά και συνεισφέρουν με διαφορετικό τρόπο στην ανάπτυξη των παιδιών. Μέθοδοι όπως «παρένθετη μητέρα», δεν έχουν ελεγχθεί  και θα πρέπει να επανεξεταστούν ως προς τις επιπτώσεις στα παιδιά, στην παρένθετη, αλλά και στους γονείς που κάνουν αυτή την «χρήση».

Ως προς την επιστημονική έρευνα για την ψυχική υγεία, σχολική και κοινωνική προσαρμογή των παιδιών που ζουν με ομόφυλα ζευγάρια, τα αποτελέσματα είναι αντικρουόμενα. Ακόμη κι αν πολλές μελέτες δεν εντοπίζουν κάποιο πρόβλημα, υπάρχουν αρκετές που αναφέρουν προβλήματα όπως άγχος, κατάθλιψη, μειωμένες σχολικές επιδόσεις, δυσκολίες στον ρόλο και στην ταυτότητα φύλου και ομοφυλοφιλικό σεξουαλικό προσανατολισμό. Όλοι δε παραδέχονται ότι παρουσιάζουν σημαντικά προβλήματα μεθοδολογίας, που συνιστούν σημαντικούς περιορισμούς για την ισχύ, την αξιοπιστία και σημασία των συμπερασμάτων τους. Επίσης όλοι συμφωνούν στο ότι χρειάζεται περισσότερη και πιο αξιόπιστη έρευνα για το θέμα αυτό.

Στις νομοθετικές αποφάσεις πρέπει να είναι σαφές αν η προτεραιότητα δίδεται στις διεκδικήσεις των ενηλίκων, ή στο συμφέρον των παιδιών. Αυτοί που αποφασίζουν για θέματα γονεικότητας, θα πρέπει να μην αγνοούν τις πραγματικές διαστάσεις των ζητημάτων που διαχειρίζονται. Τέτοιες αποφάσεις έχουν μεγάλη βαρύτητα καθώς ανατρέπουν τους υπάρχοντες θεσμούς που βασίζονται στην ανθρώπινη φύση και μας οδηγούν σε αχαρτογράφητα νερά.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Swain J, Lorberbaum JP, Kose S, Strathearn L. Brain basis of early parent-infant interactions: psychology, physiology, and in vivo functional neuroimaging studies. J Child Psychol Psychiatry, 2007;48:262-287

Christian Flavigny «Θέλω μπαμπά και μαμά – το διακύβευμα απόκτησης παιδιού εκτός ετερόφυλου γάμου» Εκδόσεις Παρρησία, 2020

Winnicott DW. The theory of parent-infant relationship. The International Journal of Psychoanalysis, 1960;585-595

Hanford LC, Schmithorst VC, Panigrahy A,  et al. The impact of caregiving on the association between infant emotional behavior and resting state neural network functional topology. Front Psychol, 2018;9:1968.doi:10.3389/fpsyg.2018.01968

Kolk, M., Andersson, G. Two Decades of Same-Sex Marriage in Sweden: A Demographic Account of Developments in Marriage, Childbearing, and Divorce. Demography 57, 147–169 (2020). https://doi.org/10.1007/s13524-019-00847-6

Καλλιόπη Προκοπάκη. Πρόλογος στο βιβλίο του Γάλλου Παιδοψυχιατρου και Ψυχαναλυτή Christian Flavigny «Θέλω μπαμπά  και μαμά» https://kalliopiprokopaki.gr/2020/09/21/%cf%80%cf%81%cf%8c%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%bf%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%b2%ce%b9%ce%b2%ce%bb%ce%af%ce%bf-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%80%ce%b1%ce%b9%ce%b4%ce%bf%cf%88%cf%85%cf%87%ce%b9%ce%ac%cf%84%cf%81/

Mazrekaj, D., Jin, Y. Mental health of children with gender and sexual minority parents: a review and future directions. Humanit Soc Sci Commun 10, 509 (2023). https://doi.org/10.1057/s41599-023-02019-9

American Psychological Association, 2005) “Lesbian and gay parenting” http://www.apa.org/pi/parent.ht

Marks L.  Same-sex parenting and children’s outcomes: A closer examination of the American Psychological Association’s brief on lesbian and gay parenting.  Social Science Research, 2012;41:735–751

Reczek C, Spiker R, Liu H, Crosnoe R. Family Structure and Child Health: Does the Sex Composition of Parents Matter? Demography. 2016 Oct;53(5):1605-1630. doi: 10.1007/s13524-016-0501-y. PMID: 27553617; PMCID: PMC5050144.

Sullins DP. Sample errors call into question conclusions regarding same-sex married parents: A comment on “Family structure and child health: does the sex composition of parents matter? Demography, 2017;54:2375-2383

Calzo JP, et al. Parental Sexual Orientation and Children’s Psychological Well-Being: 2013–2015 National Health Interview Survey. Child Development, 2019;90:4

Yun Zhang, Haimei Huang, Min Wang, et al. Family outcome disparities between sexual minority and heterosexual families: a systematic review and meta-analysis.

BMJ Glob Health. 2023 Feb;8(3):e010556. doi: 10.1136/bmjgh-2022-010556

Antonio Damasio. Η παράξενη κατάσταση των πραγμάτων. Η ζωή, τα συναισθήματα και η δημιουργία των πολιτισμών. Εκδόσεις Ενάλιος,2020 

https://odysseia-society.gr/wp/ypomnima-tis-psychiatrou-paidion-kai-efivon-k-prokopaki-pou-katatethike-sto-koinovoulio-gia-to-nomoschedio-isotita-ston-politiko-gamo-tropopoiisi-tou-astikou-kodika-kai-alles-diataxeis/https://mumdadandkids.gr/vioithiki-iatriki/ypomnima-tis-psyxiatrou-paidion-kai-efivon-k-prokopaki-pou-katatethike-sto-koinovoylio-gia-to-nomosxedio-isotita-ston-politiko-gamo-tropopoiisi-tou-astikoy-kodika-kai-alles-diatakseis

ΑΚΤΙΝΕΣ: Υπόμνημα της Ψυχιάτρου παιδιών και εφήβων Καλλιόπης Προκοπάκη, που κατατέθηκε στο Κοινοβούλιο για το νομοσχέδιο «Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα και άλλες διατάξεις» (aktines.blogspot.com)

Ο γάμος είναι μια ωραία περιπέτεια που μας βοηθά να ανακαλύψουμε τον Θεό

| π. Δημήτριος Αθανασίου | Σοφία Χατζή

Ο π. Δημήτριος Αθανασίου, έγγαμος κληρικός, συγγραφέας και εκπαιδευτικός, δίνει χρήσιμες συμβουλές σε μελλόνυμφους και εξηγεί πώς τα ζευγάρια μπορούν να αποφύγουν τη διένεξη.

Είτε στον μοναχισμό είτε στη συζυγία, η αγάπη δεν είναι ατομικό κατόρθωμα. Είναι συντροφικό. Ο άνθρωπος που δεν μοιράζεται τη ζωή του με κάποιον την καθιστά κλεμμένη όπως περιγράφει γνωστός στιχουργός και συνθέτης. Ωστόσο το μοίρασμα θέλει και τόλμη. Μετά την τόλμη χρειάζεται η σύνεση, να συμβουλευτεί κανείς πνευματικούς ανθρώπους. Η συμβολή των πνευματικών στους μελλόνυμφους είναι καίριας σημασίας. Συναντήσαμε τον πατέρα Δημήτριο Αθανασίου έγγαμο κληρικό, συγγραφέα και εκπαιδευτικό, έναν ποιμένα που κατανοεί και συμβουλεύει προσγειωμένα τα νέα παιδιά που ετοιμάζονται να παντρευτούν. Οι απαντήσεις του για τον σκοπό του γάμου, για τα βάσανα και τις χαρές του είναι θεραπευτικής φύσεως συμβουλές.

Πώς πρέπεινα σκεφτεί ένας νέος που ετοιμάζεται να παντρευτεί, δεδομένου ότι με το πέρασμα των τελευταίων δεκαετιών τα διαζύγια και η χαλαρή σχέση των ανθρώπων με τον χριστιανισμό, δείχνουν τη ζωή «με οικογένεια» μια δύσκολη ιστορία.

Η ζωή είναι μία σοβαρή υπόθεση. Είναι ένας πνευματικός αγώνας, μία πορεία προς ένα τέρμα, τον ουρανό. Ο γάμος αποτελεί μυστήριο γιατί περιέχει τη θεία Χάρη, αποτελεί προτύπωση της ενώσεως του Χριστού με την Εκκλησία και διά του γάμου πραγματοποιείται η αγαπητική ένωση των ψυχών ανδρός και γυναικός. Έτσι ο κύριος σκοπός του γάμου βρίσκεται στην κοινωνία της αγάπης των συναπτομένων προσώπων. Όπως ο Χριστός αγάπησε την Εκκλησία έτσι και ο άνδρας οφείλει να αγαπά τη γυναίκα του. Και με αυτόν τον τρόπο μέσω της ευλογίας και του αγιασμού της «εις γάμον κοινωνίας», αγιάζεται η αρχή του ανθρωπίνου γένους.

Ο γάμος είναι μία πορεία πόνου, είναι συμπόρευση στον πόνο αλλά βέβαια και στη χαρά, είναι μία πορεία αγάπης, καθώς δημιουργείται ένας άνθρωπος. Ο Θεός ενώνει δύο ανθρώπους και τους κάνει έναν. Είναι μία πορεία προς τον ουρανό, μία κλήση του Θεού. Ο γάμος είναι ένας δρόμος· Αρχίζει από τη γη και τερματίζει στον ουρανό. Είναι μια σύναψη, ένας σύνδεσμος μαζί με τον Χριστό, που μας βεβαιώνει ότι θα πάμε κάποτε στον ουρανό. Είναι μία διαρκής, αλλά ωραία περιπέτεια, που βοηθάει να ανακαλύπτουμε τον αληθινό εαυτό μας, τον ψυχικό κόσμο του συντρόφου μας και να γνωρίσουμε το Θεό.

«Ακούστε τον σύντροφό σας. Σεβαστείτε την άποψή του. Ανταποκριθείτε με στοργικό τρόπο. Είναι σημαντικό να μάθουν οι σύζυγοι πως να χειρίζονται τις διαφωνίες με ειρηνικό τρόπο»

Λίγο μετά τον γάμο αρχίζουν να διακρίνονται τα πρώτα σύννεφα στον άλλοτε ανέφελο ουρανό. Αυτό προφανώς το προέβλεψαν οι σοφοί της Εκκλησίας μας. Αν συζητήσουμε για καθορισμένους ρόλους, τι προτείνει η αγία Γραφή στους άπειρους νέους που επιχειρούν κάτι μεγαλειώδες όπως η ένωση για πάντα μ’ έναν άνθρωπο;


Η Αγία Γραφή έχει πολύ καλά καθορίσει τον ρόλο του άντρα και της γυναίκας μέσα στην οικογένεια. Για τη θέση του άντρα μέσα στην οικογένεια ο Απόστολος Παύλος λέει:

«Οι άνδρες να αγαπάτε τις γυναίκες σας καθώς και ο Χριστός αγάπησε την Εκκλησία» (Εφεσίους 5:25).

Αλλά πώς ο Χριστός αγάπησε την εκκλησία; Ο Χριστός για την εκκλησία Του παραιτήθηκε από δικαιώματα και εξουσίες που είχε, καθώς και από τη δόξα που Τον περιέβαλε, ταπείνωσε τον εαυτό του και πήρε μορφή δούλου, υπηρέτησε με αυτοθυσία και τέλος, θυσιάστηκε για την εκκλησία Του. Τέτοια αγάπη (θυσιαστική αγάπη) θα πρέπει να δείχνουν οι άντρες στις γυναίκες τους. Αγάπη με ταπεινή καρδιά και όχι εγωκεντρική. Αγάπη που υπηρετεί, που κοπιάζει, που μοχθεί, που φτάνει στο σημείο να θυσιαστεί για το καλό της γυναίκας του.

Που αγωνίζεται για να δημιουργήσει μια άνετη ζωή για την οικογένειά του και μια ευλογημένη πνευματική ατμόσφαιρα στο σπίτι του. Αγάπη που εκδηλώνεται με στοργή, φροντίδα και προστασία της γυναίκας του. Όταν αληθινά αγαπάς κάποιον, δεν μπορείς συγχρόνως να τον τυραννάς. Οι άντρες οφείλουν ν’ αγαπούν τόσο πολύ τις γυναίκες τους όσο πολύ αγαπούν το ίδιο τους το σώμα. Πρέπει μ’ άλλα λόγια, ο άντρας να θεωρεί τη γυναίκα του σαν ένα κομμάτι του εαυτού του και να φροντίζει γι’ αυτήν όπως φροντίζει για τον ίδιο του τον εαυτό.

Η θέση του άντρα σαν «κεφαλή της γυναίκας του», είναι θέση ευθύνης για την προστασία και ευημερία της. Δεν σημαίνει κυριαρχία, αλλά ηγεσία. Δεν είναι θέση εξουσίας, όπως την αντιλαμβάνονται μερικοί, αλλά καθοδήγησης της γυναίκας και των παιδιών του.

Για τη θέση της γυναίκας μέσα στην οικογένεια η Αγία Γραφή μάς λέει τα εξής: «Οι γυναίκες να υποτάσσεσθε στους άνδρες σας όπως εις τον Κύριο» (Εφεσ., ε:22).


Ο ρόλος της γυναίκας μέσα στην οικογένεια είναι ρόλος υποταγής στον άντρα της που με την αγάπη του την καλύπτει, την προστατεύει, τη φροντίζει και αγωνίζεται καθημερινά για να τροφοδοτεί το σπίτι με τα απαραίτητα αγαθά για μια άνετη υλική ζωή σ’ ένα ευχάριστο περιβάλλον. Όσα γράφει ο Απ. Παύλος για την υποταγή-υπακοή της γυναίκας στον άντρα ηχούν ίσως κάπως παράξενα στην εποχή μας. Αν όμως εμβαθύνει κανείς στα λόγια του Αποστόλου, θα διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει υποβιβασμός της γυναίκας. Ο άντρας προνοεί και φροντίζει για τη γυναίκα, που η μεγάλη του αγάπη για αυτή τον κάνει να μην υπολογίζει κόπους, κινδύνους· πρόκειται για τον άντρα που τιμά τη γυναίκα του και με πραγματική αυταπάρνηση προβαίνει και σε πράξεις θυσίας.

Επομένως η υπακοή της γυναίκας στον άντρα, η αφοσίωση και ο σεβασμός της προς αυτόν δεν είναι δουλοπρέπεια, δεν είναι δουλική απάντηση σε οποιαδήποτε μορφή καταπίεσης και τυραννικής εξουσίας του άντρα, αλλά εμπιστοσύνη, αποδοχή και ανταπόκριση στην αγάπη του. Η υπακοή που οφείλει η γυναίκα στον άντρα μεταφράζεται ως ισχυρή αγάπη προς αυτόν και έχει την έννοια παραχώρησης του προβαδίσματος, ενώ η αγάπη του άντρα προς τη γυναίκα μεταφράζεται ως αυτοπροσφορά και θυσία, ξένη προς οποιαδήποτε αυταρχικότητα.

Οι παρεμβάσεις των πεθερικών και οι κανόνες που πρέπει να θέσει πρώτα το ίδιο ζευγάρι

Η εμπειρία όσον αφορά τη σχέση ενός ζευγαριού με τους γονείς, δείχνει ότι υπάρχει μια γνώριμη πιεστική πρακτική συνήθως από τους γονείς που κάθε άλλο παρά διευκολύνει τους νεότερους.

Ομολογουμένως, ένα σύνηθες και διαχρονικό πρόβλημα των νέων ζευγαριών θεωρείται η σχέση με την πατρική τους οικογένεια και τα πεθερικά. Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν οι ρόλοι συγχέονται, τα όρια απουσιάζουν και οι ισορροπίες, λόγω έντονων προστριβών, χάνονται. Πλήθος αιτιών πυροδοτούν οικογενειακά θέματα και αρκετές φορές δρουν συνδυαστικά εναντίον της σχέσης του ζευγαριού. Για να αντιμετωπίσουμε το θέμα πρέπει πρώτα το ζευγάρι να θέσει τους δικούς του κανόνες και όρους ζωής.

Πρώτα οι αποφάσεις λαμβάνονται από το ζευγάρι και μετά συζητιούνται με την πατρική οικογένεια. Και όταν θα χρειαστούμε τη συμβουλή τους, να είναι ξεκάθαρο σε εκείνους ότι θέλετε τη «συμβουλή» και όχι την «παρέμβαση». Όσο δύσκολο κι αν είναι, εξηγήστε τους ότι συνεχίζετε να τους αγαπάτε, να τους εκτιμάτε και να τους σέβεστε, παρόλο που ακολουθείτε διαφορετικό δρόμο από εκείνους. Τα «πεθερικά» μπορεί να ερμηνεύσουν ως απόρριψη τη δική σας κοινή οριοθέτηση, αλλά το δικό σας χρέος απέναντι στον εαυτό σας είναι να τους υπενθυμίζετε συνεχώς, ότι η αυτονόμησή σας είναι ευλογία και για εκείνους. Οι Ρόλοι άλλαξαν … όχι τα Συναισθήματα …!!


«Όταν οι ρόλοι συγχέονται, τα όρια απουσιάζουν και οι ισορροπίες χάνονται λόγω έντονων προστριβών»

Κατά κανόνα, δεν υπάρχουν ιδανικές συνθήκες στη ζωή. Ούτε απόλυτες βεβαιότητες. Τι προτείνετε στα ζευγάρια, όταν σας μιλούν για τις δυσκολίες που εμφανίζονται στη διάρκεια της κοινής ζωής τους;

Τρία είναι τα βήματα για να εκτονωθεί μια διένεξη:

Ακούστε τον σύντροφό σας.

Σεβαστείτε την άποψή του.

Ανταποκριθείτε με στοργικό τρόπο.

Είναι σημαντικό να μάθουν οι σύζυγοι πώς να χειρίζονται τις διαφωνίες με ειρηνικό τρόπο.

Όχι φωνές και καυγάδες. Ο Απ. Παύλος έγραψε στους Χριστιανούς: «Κραυγή και υβριστικά λόγια ας αφαιρεθούν από εσάς». (Εφεσίους 4:31).

Μια άλλη πτυχή στον χειρισμό διαφωνιών φαίνεται στα λόγια του Ιησού: «Να δίνετε προσοχή στο πώς ακούτε» (Λουκάς 8:18). Αντί να υποτιμάτε την άποψη του/της συζύγου σας, να αγωνίζεστε να δείχνετε «κατανόηση».

Να επικεντρώνονται στην αιτία του προβλήματος. Να τους απασχολεί περισσότερο το τι είναι δίκαιο παρά για το ποιος έχει δίκιο. Να είναι προσεκτικοί ώστε τα λόγια τους να μη ρίχνουν λάδι στη φωτιά της λογομαχίας.

Βέβαια, θα υπάρξουν περιπτώσεις που θα ειπωθούν πράγματα για τα οποία θα μετανιώσουν αργότερα. Όταν συμβαίνει αυτό, να ζητάνε συγνώμη από τον άλλο.

Ενώ, ο Πατέρας της παραβολής του Ασώτου λέει “Όλα τα εμά σα εστί”, πολλά ζευγάρια έχουν κρατούμενα, ζητώντας να διαχωριστούν τα οικονομικά τους. Τι συστήνετε;

Ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίζεται ένα ζευγάρι τα οικονομικά του καθορίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ποιότητα της μεταξύ τους σχέσης. Είναι αδιανόητο για τους συζύγους που θέλουν να βιώσουν τη σχέση τους ως ένα διαρκές μοίρασμα να διατηρούν ξεχωριστά πορτοφόλια. Δεν γίνεται δύο άνθρωποι που μοιράζονται τα σώματά τους, τα συναισθήματά τους, τις σκέψεις τους, το μέλλον τους και τα όνειρά τους να διατηρούν ατομικούς ή κρυφούς τραπεζικούς λογαριασμούς. Όταν οι σύζυγοι θεωρούν αυτονόητη στάση τη διατήρηση ατομικών ιδιοκτησιών ή ατομικών λογαριασμών, τότε η συγκεκριμένη στάση τους δεν αφορά τα χρήματα αλλά την ίδια τη σχέση τους. Αυτό συνεπάγεται ότι οι περισσότεροι σύζυγοι που δεν διατηρούν κοινό ταμείο μέσα στη σχέση τους δεν διαφωνούν απλά στην οικονομική διαχείριση αλλά έχουν δυσκολία και στη μεταξύ του ψυχική επαφή.

«Διαχωρίστε το σπίτι από την εργασία και διδάξτε τα παιδιά με το παράδειγμά σας!»

Πώς θα μπορέσει το αντρόγυνο να ζήσει στην ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής;


Όσον αφορά σε αυτό θα πρέπει να λαμβάνει το ζευγάρι κάποια απλά αλλά αποτελεσματικά μέτρα ώστε να πετυχαίνουμε καλύτερα στην εργασία και να διαφυλάσσουμε ποιοτικό χρόνο που είναι τόσο απαραίτητος για μια υγιή συζυγική και οικογενειακή ζωή.

Υπάρχουν πολλά που μπορεί κάποιος να κάνει ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της δικής του περίπτωσης. Αφού πρώτα έχει πάρει την απόφαση, ότι πρέπει να υπάρχει σαφής διαχωρισμός μεταξύ της εργασίας και του σπιτιού, θα προσπαθεί να μη μιλά για επαγγελματικά θέματα αλλά για οικογενειακά ζητήματα. Η τήρηση αυτής της συνήθειας θα έχει σημαντικές θετικές προεκτάσεις.

Δεν είναι επίσης άσχημη ιδέα, να κλείνουν τα τηλέφωνα όταν αφιερώνεται χρόνος για την οικογένεια, τον ή τη σύζυγο και τα παιδιά.

Παράλληλα δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από τον εργαζόμενο, η δικαιολογία των επαγγελματικών υποχρεώσεων για να μη λαμβάνει μέρος στις δουλειές και υποχρεώσεις του σπιτιού.

Μια σημαντική παρατήρηση είναι ότι ο εργαζόμενος είναι απαραίτητο να τηρεί το κανονικό του ωράριο και να μην παραμένει περισσότερες ώρες εκτός της οικογενειακής εστίας για λόγους εργασίας. Επίσης πρέπει να ξέρει ότι διακοπές και αργίες είναι απαραίτητες όχι μόνο για τη δική του καλή υγεία αλλά και την ισορροπία και καλή λειτουργικότητα της οικογένειάς του.

Οι σύζυγοι γίνονται γονείς. Το βέβαιο είναι ότι αγαπούν τα παιδιά τους. Πώς θα τους εξηγήσουν για τις αληθινές απώλειες και τα πραγματικά κέρδη αυτής της ζωής;

Ως γονείς διδάσκουμε στα παιδιά μας καθημερινά αξίες και ηθική με άμεσους κι έμμεσους τρόπους. Οι γονείς καθορίζουν ποιες είναι οι κατηγορίες συμπεριφοράς που ορίζονται ως καλές, και επομένως θα επιβραβευθούν και θα ενθαρρυνθούν. Και τέλος, ποιες θεωρούνται κακές, και κατά συνέπεια θα αποθαρρυνθούν και θα κατασταλούν.

Διδάξτε τα μέσα από παραδείγματα.

Αν λέτε στο παιδί σας πως η ειλικρίνεια είναι σημαντική, να είστε κι εσείς ειλικρινείς.

Εξηγήστε τους λόγους για τις αποφάσεις σας που στηρίζονται στην ηθική.

Διδάσκετε στο παιδί σας πώς να νοιάζεται για τον συνάνθρωπο.

Δώστε στα παιδιά ευκαιρίες να εφαρμόσουν τις οικογενειακές αξίες στην πράξη.

Διδάξτε στα παιδιά αξίες μέσα από άμεσα, στοχευμένες πρακτικές που συμμετέχετε. Συνδέστε τα παιδιά σας με την Ορθόδοξη Εκκλησία και τα σωστικά της Μυστήρια.

* * *

Ευχαριστούμε τον πατέρα Δημήτριο και να ευχόμαστε πάντα για τους έγγαμους, έστω και μέσα από τη δυσαρμονία των αντιθέσεων να μην περιμένουμε άλλη διέξοδο από τη χάρη του Θεού.

_________

Σοφία Χατζή

δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 31.03.2021

ΠΗΓΗ.ΑΠΑΝΤΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Η καταπληκτική εικόνα ενός αγέννητου μωρού 18 εβδομάδων αναδεικνύεται στη «Φωτογραφία του Αιώνα»…

Η εικόνα ενός αγέννητου μωρού 18 εβδομάδων κύησης, μέσα  από την εκπληκτική φωτογράφηση του περιοδικού Life του 1965, χαιρετίστηκε ως
«Η φωτογραφία του Αιώνα», από την Βρετανική εφημερίδα «The Guardian».

Η τιμώμενη φωτογραφία τραβήχτηκε από τον Σουηδό φωτορεπόρτερ Lennart Nilsson και δημοσιεύθηκε στο τεύχος Απριλίου του 1965 του περιοδικού Life,  με τίτλο: «Το Δράμα της ζωής πριν από τη γέννηση».
Αυτό το τεύχος έγινε το «ταχύτερα εξαντλημένο τεύχος» του περιοδικού στην ιστορία της έκδοσής του, σύμφωνα με την είδηση.
fwtografia toy aiwna 02
«Με πλήρες χρώμα και με κρυστάλλινη λεπτομέρεια, η φωτογραφία παρουσίασε ένα έμβρυο στον αμνιακό σάκο του, με τον ομφάλιο λώρο του να κάμπτεται κοντά στον πλακούντα. Το αγέννητο παιδί επιπλέει σ’ ένα φαινομενικά αστρικό σκηνικό, φαίνεται ευάλωτο, αλλά γαλήνιο. Τα μάτια του είναι κλειστά και οι μικροσκοπικές, τέλεια διαμορφωμένες γροθιές του είναι κολλημένες στο στήθος του», συνεχίζει το άρθρο.
Η φωτογραφία αυτή είναι μία από τις πολλές που δείχνουν αγέννητα μωρά στη διάσημη σειρά του περιοδικού. Τα περισσότερα από τα μωρά που φωτογράφησε ο Νίλσον τελικά δεν κατάφεραν να επιζήσουν. Όμως οι φωτογραφίες του κατάφεραν να συλλάβουν και να αποδώσουν την ανθρώπινη φύση των αγέννητων μωρών, σε μια εποχή που δεν υπήρχαν οι υπέρηχοι, με καταπληκτική λεπτομέρεια, τόσο στην  ασπρόμαυρη όσο και στην έγχρωμη έκδοσή τους.
Μια άλλη φωτογραφία ενός αγέννητου μωρού 20 εβδομάδων, δείχνει τις ζωντανές λεπτομέρειες του προσώπου του μωρού, τις μικροσκοπικές φλέβες στα βλέφαρά  του και τις ανασηκωμένες τρίχες που φύονται στο μέτωπο.
Σε μια φωτογραφία ενός αγέννητου μωρού 13 εβδομάδων, φαίνεται ο αμνιακός σάκος και ο πλακούντας να περιβάλλουν ένα μικροσκοπικό μωρό, με ήδη διακριτά δάκτυλα στα χέρια και τα ποδαράκια του, με μάτια, με αυτιά και πλευρές.
Ο διάσημος φωτογράφος πέθανε το 2017 σε ηλικία  94 ετών.
Πρόσφατα, η Έκθεση Φωτογραφίας του Παρισιού άρχισε να προβάλλει ξανά τις διάσημες φωτογραφίες του Nilsson και, σύμφωνα με την είδηση,  μπορεί να ακολουθήσουν και άλλες πόλεις στην Ευρώπη.
«Οι εικόνες προκάλεσαν αίσθηση στο Παρίσι και είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί: η ήσυχη ομορφιά τους δημιουργεί μια ισχυρή συναισθηματική έλξη», ανέφερε στο άρθρο της η «The Guardian».
Ο Νίλσον, μάλλον, δεν ήθελε οι φωτογραφίες του να χρησιμοποιηθούν στη διαμάχη των αμβλώσεων, αλλά αυτό συνέβη τελικά, λόγω της προσπάθειας της  βιομηχανίας αυτής, να αρνηθεί την ανθρώπινη φύση των αγέννητων μωρών.
Πραγματικά, οι φωτογραφίες του άφησαν μια τεράστια κληρονομιά, επειδή αποδεικνύουν την ισχυρή αλήθεια: τα αγέννητα μωρά είναι μοναδικά, ζωντανά, πολύτιμα ανθρώπινα όντα και το κίνημα υπέρ της ζωής τους, βρίσκεται με το μέρος της έντιμης επιστήμης και της Αλήθειας.
 
Πηγές:
(εμείς από  https://www.afistemenaziso.gr/)

«Kοινωνικό φύλο».Πλεκτάνη επιστημόνων και πολιτικών.

«ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΦΥΛΟ»: Πλεκτάνη επιστημόνων και πολιτικών

Αποτέλεσμα εικόνας για tu seras une femme mon fils

του Καθηγητού Christopher Dummitt* για το Quillette**
Μετάφραση: Ευάγγελος Δ. Νιάνιος Πηγή: lepoint.fr
[Ένας Καναδός ειδικός στις «μελέτες του κοινωνικού φύλου» ομολογεί δημόσια και ενυπογράφως ότι παραποιούσε – γενικεύοντας μεμονωμένα τοπικά περιστατικά – τα αποτελέσματα των ερευνών του για να δικαιώσει το ιδεολόγημά του.

Ωστόσο το «κοινωνικό φύλο», με τη συνέργεια των ΜΜΕ και προπαντός των πολιτικών, διαβρώνει ήδη συνειδήσεις σε βάρος των συμπερασμάτων της επιστήμης της βιολογίας. Αυτό είχε γίνει ξανά στο παρελθόν, με τον φυλετικό δαρβινισμό των Ναζιστών – με τις γνωστές οδυνηρές συνέπειες – και με τη θεωρία του, εκλεκτού του Στάλιν, Τροφίμ Λυσένκο που έστειλε στη φυλακή 3.000 επιστήμονες και κράτησε δεκαετίες πίσω τη σοβιετική βιολογία.
Γιατί άραγε αυτή η επίσπευση στην υιοθέτηση μιας θεωρίας που διαλύει την κοινωνία και καταστρέφει ψυχές και σώματα σε παγκόσμια κλίμακα ; Επιστήμονες και πολιτικοί θιασώτες του Διαφωτισμού είχαν δυο προτεραιότητες: Να γκρεμίσουν το Θεό (άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς) και να χτυπήσουν την οικογένεια δημιουργώντας νέου τύπου κομσομόλους…Ε.Δ.Ν]

Η εξομολόγηση του Christopher Dummitt τινάζει στο αέρα το ιδεολόγημα του κοινωνικά διαμορφούμενου φύλου, που εισβάλλει στα σχολεία με τη μορφή της σεξουαλικής αγωγής: «…επινόησα τα πάντα από το Α ως το Ω. Δεν ήμουν ο μόνος. Αυτό έκανε (και κάνει ακόμα) ο καθένας. Έτσι λειτουργεί ο χώρος των μελετών για το κοινωνικό φύλο… Να πώς «αποδεικνύουμε» ότι το φύλο είναι κοινωνική δομή και ζήτημα εξουσίας»!!!
Αν μου είχαν πει πριν από είκοσι χρόνια ότι η νίκη της πλευράς μου θα ήταν τόσο αποφασιστική στην ιδεολογική μάχη για το βιολογικό και το κοινωνικό φύλο, θα είχα πηδήσει από χαρά. Εκείνη την εποχή, πέρασα πολλές βραδιές συζητώντας για το φύλο και την ταυτότητα με άλλους φοιτητές – και μάλιστα με οποιονδήποτε είχε την ατυχία να βρίσκεται στην παρέα μου. Δεν σταματούσα να επαναλαμβάνω: «Το φύλο δεν υπάρχει’’. Το ήξερα, τελεία και παύλα. Γιατί ήμουν ιστορικός του κοινωνικού φύλου.
Στα [πανεπιστημιακά] τμήματα ιστορίας της Βόρειας Αμερικής κατά τη δεκαετία του 1990, ήταν άλλωστε η τελευταία λέξη. Η ιστορία του κοινωνικού φύλου – και, γενικότερα, των μελετών για το κοινωνικό φύλο στον υπόλοιπο ακαδημαϊκό κόσμο – ήταν ένα σύνολο κλάδων στη βάση της ταυτότητας που βρισκόταν τότε σε πλήρη εξέλιξη στις πανεπιστημιουπόλεις των φιλελεύθερων τεχνών. Σύμφωνα με τις έρευνες στους χώρους εξειδίκευσης το 2007 και το 2015 για την Ένωση Αμερικανών Ιστορικών, οι πολυπληθέστεροι βρίσκονταν στην ιστορία των γυναικών και του κοινωνικού φύλου, ακολουθούμενοι από την κοινωνική, την πολιτιστική και τη φυλετική και σεξουαλική ιστορία. Τόσοι πολλοί τομείς να μοιράζονται μαζί μου το ίδιο όραμα για τον κόσμο: ότι στην πράξη όλες σχεδόν οι ταυτότητες δεν είναι παρά κοινωνική δομή και ότι η ταυτότητα είναι μόνο ζήτημα εξουσίας.
Εκείνη την εποχή, πολλοί άνθρωποι δεν συμμερίζονταν τη γνώμη μου. Όλοι – σχεδόν όλοι πρακτικά – όσοι δεν είχαν εκτεθεί σε αυτές τις θεωρίες στο πανεπιστήμιο, δυσκολεύονταν να πιστέψουν ότι το φύλο γενικά ήταν μια κοινωνική δομή, τόσο πολύ ήταν ενάντια στην κοινή λογική. Αλλά σήμερα, η μεγάλη μου ιδέα είναι παντού. Στις συζητήσεις για τα δικαιώματα των τρανσέξουαλ και στην πολιτική που πρέπει να υιοθετηθεί σχετικά με τους τρανς αθλητές στα αθλήματα. Στους νόμους που απειλούν με κυρώσεις οποιονδήποτε θα άφηνε να εννοηθεί ότι το φύλο θα μπορούσε να είναι βιολογική πραγματικότητα. Για πολλούς ακτιβιστές, μια παρόμοια δήλωση ισοδυναμεί με κήρυγμα μίσους. Αν υπερασπιστείτε σήμερα τη θέση των περισσότερων αντιπάλων μου εκείνη την εποχή – ότι το κοινωνικό φύλο βασίζεται τουλάχιστον εν μέρει στο βιολογικό φύλο και ότι υπάρχουν βασικά μόνο δύο φύλα (άνδρες και γυναίκες), όπως οι βιολόγοι γνωρίζουν από την αυγή της επιστήμης τους – οι υπερπροοδευτικοί θα σας κατηγορήσουν ότι αρνείστε την ταυτότητα των ανθρώπων τρανς και άρα θέλετε να προκαλέσετε οντολογική βλάβη σε άλλο ανθρώπινο πλάσμα. Από αυτή την άποψη, η πολιτισμική μετατόπιση είναι συγκλονιστική στο εύρος και την ταχύτητά της.
Αποτέλεσμα εικόνας για tu seras une femme mon fils
Θα βρεθεί μάνα να πει στο παιδί της «Θα γίνεις γυναίκα, αγόρι μου»; Το ιδεολόγημα της Σιμόν ντε Μπωβουάρ «δεν γεννιόμαστε γυναίκες, γινόμαστε» έγινε κατευθυντήρια κατεύθυνση της εκπαίδευσης στην Ευρώπη, παραμερίζοντας τα άβολα στη Νέα Τάξη συμπεράσματα της βιολογίας. Kaι οι έμποροι των ψυχών και των σωμάτων πλημμύρισαν με σχετικές εκδόσεις την αγορά…
Mea culpa
Σήμερα, θα ήθελα να ομολογήσω το mea culpa. Αλλά δεν θα αρκεστώ να εκφράσω τη λύπη μου για τον ρόλο που έπαιξα σε αυτό το κίνημα. Θέλω να απαριθμήσω τους λόγους που με έκαναν να ακολουθήσω λάθος πορεία τότε, και εκείνους που εξηγούν τα σφάλματα των σύγχρονων κοινωνικο-δομιστών ριζοσπαστών. Έχω προβάλει τα ίδια επιχειρήματα με αυτούς και ότι ξέρω ότι κάνουν λάθος.
Έχω την κάρτα μου της κοινωνικο-δομιστικής λέσχης. Ολοκλήρωσα το Διδακτορικό μου Δίπλωμα στην Ιστορία των Φύλων και δημοσίευσα το πρώτο μου βιβλίο για το ζήτημα το 2007, The Manly Modern: Masculinity in the Post-War Canada [Ανδροπρεπής Νεωτερικότητα: Η αρρενωπότητα στον μεταπολεμικό Καναδά]. Αλλά μην ξεγελαστείτε από τον τίτλο, στην πραγματικότητα είναι μόνο πέντε μελέτες περιπτώσεων στα μέσα του 20ού αιώνα, όλες με επίκεντρο το Βανκούβερ, όπου οι «αρσενικές» πτυχές της κοινωνίας αποτέλεσαν το επίκεντρο μιας δημόσιας συζήτησης. Ως παραδείγματά μου, μελέτησα σε βάθος την κουλτούρα των αυτοκινητιστών, το ποινικό σύστημα, μια ορειβατική λέσχη, ένα τρομερό εργατικό δυστύχημα (την κατάρρευση μιας γέφυρας) και μια βασιλική επιτροπή για απόστρατους. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες, αλλά ντρέπομαι για το έργο μου, ειδικά σε σχέση με τις δύο τελευταίεςα περιπτώσεις.
Δημοσίευσα επίσης ένα άρθρο από τη διατριβή του μεταπτυχιακού μου, του οποίου η επιρροή ήταν σίγουρα ευρύτερη από το ακαδημαϊκό μου έργο. Πρόκειται για ένα διασκεδαστικό άρθρο σχετικά με τους δεσμούς των ανδρών με το μπάρμπεκιου στον Καναδά κατά τη δεκαετία του 1940 και του 1950. Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1998, αλλά έκτοτε έχει περιληφθεί αρκετές φορές σε προπτυχιακά εγχειρίδια. Πολλοί φοιτητές στο μάθημα της καναδικής ιστορίας αναγκάστηκαν να το διαβάσουν για να μάθουν περισσότερα για την ιστορία του κοινωνικού φύλου και την κοινωνική οικοδόμησή του.
Η «στάση της ανδροπρεπούς κνήμης»
Μικρό πρόβλημα: έκανα λάθος. Ή, για να είμαι λίγο πιο συγκεκριμένος: είχα εν μέρει δίκαιο. Και για τα υπόλοιπα, επινόησα τα πάντα από το Α ως το Ω. Δεν ήμουν ο μόνος. Αυτό έκανε (και κάνει ακόμα) ο καθένας. Έτσι λειτουργεί ο χώρος των μελετών για το κοινωνικό φύλο. Δεν προσπαθώ να αποκαταστήσω τον εαυτό μου. Θα έπρεπε να είχα περισσότερη διορατικότητα. Αλλά, εκ των υστέρων, νομίζω ότι αυτό συνέβαινε: δεν είχα ξεγελάσει τον εαυτό μου. Γι ‘αυτό υπερασπίστηκα τη θέση μου με τόση θέρμη, θυμό και βεβαιόητα. Αυτό μου επέτρεπε να κρύβω ό,τι σε πολύ βασικό επίπεδο δεν κατάφερα να αποδείξω πολλά από αυτά που στόχευα. Γιο-γιο δεν υπάρχει στη σκέψη.
Η μεθοδολογία μου εκτυλισσόταν σε τρία στάδια. Πρωτίστως, υπογράμμιζα ότι ως ιστορικός ήξερα πως υπήρξε μεγάλη πολιτισμική και ιστορική μεταβλητότητα. Ότι το κοινωνικό φύλο δεν καθοριζόταν πάντα και παντού με τον ίδιο τρόπο. Όπως έγραψα στο The Manly Modern, το κοινωνικό φύλο είναι «ένα σύνολο ιστορικά μεταβαλλόμενων εννοιών και σχέσεων που νοηματοδούν τις διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών». Και επέμεινα: «Δεν υπάρχει εξωιστορική θεμελίωση της σεξουαλικής διαφοράς που να έχει ρίζες στη βιολογία ή σε οποιοδήποτε άλλο στερεό υπόβαθρο του οποίου η ύπαρξη να προηγείται της πολιτιστικής του σημασίας.»
Είχα τα αγαπημένα μου παραδείγματα, τα οποία ανακύκλωνα στις διαλέξεις ή τις συνομιλίες μου. Ο Λουδοβίκος ο 14ος και αυτό που αποκαλούσα «στάση της ανδροπρεπούς κνήμης», πρότυπο της αρρενωπότητας στη δεκαετία του 1600, αλλά σήμερα φαίνεται μάλλον θηλυπρεπής. Μιλούσα επίσης για το μπλε και το ροζ, με αποσπάσματα που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1920, στα οποία συνιστούσαν στα μικρά αγόρια να φορούν «φλογερό και γήινο» ροζ, ενώ το «αέρινο και αιθέριο» μπλε προτιμιόταν για τα κορίτσια. Το κοινό μου ξεσπούσε σε γέλια και το επιχείρημά μου περνούσε καλύτερα: αυτό που θεωρούσαμε ως την απόλυτη και οριστική αλήθεια του κοινωνικού φύλου είχε στην πραγματικότητα αλλάξει με την πάροδο του χρόνου. Το κοινωνικό φύλο δεν ήταν δυαδικό. Ήταν μεταβλητό και ίσως ακόμα και απείρως μεταβλητό.
Με την εισαγωγή του κοινωνικού φύλου στην εκπαίδευση – ακόμα και στο μάθημα των Μαθηματικών!- η Πολιτεία, ενσαρκώνοντας το αντιχριστιανικό πνεύμα του Διαφωτισμού, αποσπά την αγωγή των παιδιών από τους γονείς και κάνει ομοφυλοφιλική κατήχηση! (Περισσότερα: Ανιχνεύσεις, ΝΕΑ ΤΑΞΗ: μαθήματα ομοφυλοφιλίας στα σχολεία.) Η εισαγωγή της έννοιας του κοινωνικού φύλου στα σχολεία μόνο ερείπια ψυχών και σωμάτων θα δημιουργήσει…
Ζήτημα εξουσίας
Δεύτερον, προωθούσα σε όποιον μου μιλούσε για άνδρα ή γυναίκα ότι αυτές οι έννοιες δεν αφορούν αποκλειστικά το κοινωνικό φύλο. Ότι υπήρχε πάντα, ταυτόχρονα, ζήτημα εξουσίας. Η εξουσία ήταν και παραμένει ένα είδος μαγικής λύσης στο πανεπιστημιακό περιβάλλον, ειδικά για έναν φοιτητή που ανακαλύπτει τον Mισέλ Φουκώ***. Εκείνη την εποχή, συζητούσαμε ατέλειωτα μόνο για την «ικανότητα δράσης» (ποιος την είχε, ποιος δεν την είχε, πότε, πού;). Επομένως, όποιος αρνιόταν ότι το βιολογικό φύλο και το κοινωνικό φύλο ήταν μεταβλητά, εάν υπονοούσε ότι υπήρχε κάτι διαχρονικό ή βιολογικό όσον αφορά στο βιολογικό και κοινωνικό φύλο, τότε, στην πραγματικότητα, προσπαθούσε να δικαιώσει την εξουσία. Και ως εκ τούτου, νομιμοποιούσε την καταπίεση. Βλέπετε το συμπέρασμα;
Και τρίτον, αναζητούσα μια εξήγηση στο ιστορικό πλαίσιο που να δείχνει, σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή, γιατί μπορούσαν οι άνθρωποι να μιλούν για κάτι ως άνδρα ή γυναίκα στο παρελθόν. Η ιστορία είναι τεράστια. Υπάρχει πάντα κάτι για να βρείτε. Οι εργασίες μου αφορούσαν την μεταπολεμική εποχή, το να πω ότι οι άνθρωποι φοβούνταν την επιστροφή στην κανονικότητα μετά την παύση των εχθροπραξιών δεν ήταν καθόλου παράλογο. Υπήρξαν γυναίκες στο στρατό και σε «ανδρικές» δουλειές. Η έμφαση στις διακρίσεις μεταξύ των δύο φύλων έκρυβε στην πραγματικότητα τη βούληση να ξαναγυρίσουμε τις γυναίκες στο σπίτι. Όλα ήταν αποκλειστικά ζήτημα ελέγχου και καταπίεσης.
Όσο περιοριζόμουν στα αρχεία και ανασύστηνα πώς μιλούσαν οι άνθρωποι στο παρελθόν, πατούσα σε σταθερό έδαφος. Σύμφωνα με τη φρασεολογία των ιστορικών, αφορά στο «πώς» της ιστορίας. Οι ιστορικοί ευνοούσαν ορισμένα ζητήματα έναντι των άλλων. Ο καθένας υποτίθεται ότι έχει το ποιος, τι, πότε και πού. Αυτές είναι οι λεπτομέρειες του παρελθόντος. Αλλά αυτό το είδος ακρίβειας, όπως έγραψε ο μεγάλος ιστορικός Ε. Η. Carr, είναι καθήκον, όχι αρετή. Δεν υπάρχει λόγος να καυχιόμαστε.
Υπάρχουν δύο άλλα ζητήματα και αυτά είναι που έχουν μεγαλύτερη σημασία. Το πρώτο είναι το πώς. Πώς συνέβη αυτό; Πώς σκέφτονταν οι άνθρωποι του παρελθόντος; Η απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις απαιτεί ανασύσταση των σχημάτων σκέψης. Και αυτό γενικά ποτέ δεν επιτυγχάνεται τέλεια, πόσο μάλλον με ανθρώπους που έζησαν σε άλλη εποχή.
Κοινωνική δομή
Ετσι κι αλλιώς το μεγαλύτερο ζήτημα – το πιο σημαντικό – είναι το τελευταίο: Γιατί; Στην περίπτωσή μου: Γιατί οι μεταπολεμικοί Καναδοί μιλούσαν για άντρες και γυναίκες όπως μιλούσαν; Τις απαντήσεις μου, δεν τις βρήκα στην κύρια έρευνα μου. Προήλθαν από τις ιδεολογικές μου πεποιθήσεις, παρόλο που, εκείνη την εποχή, δεν θα τις χαρακτήριζα έτσι. Μόνο που ήταν αυτό: ένα σύνολο πεποιθήσεων προκατειλημμένων και ενσωματωμένων a priori στο ακαδημαϊκό ημίφως των μελετών για το κοινωνικό φύλο.
Αυτό ήταν το επιχείρημά μου: εάν οι άνθρωποι μιλούσαν για άντρες όπως το περιέγραφα, αυτό συνέβαινε επειδή το φύλο είναι μια κοινωνική δομή της οποίας το περίγραμμα μπορεί να αποδοθεί μόνο στην εξουσία και την καταπίεση. Οι Καναδοί κατέφευγαν σε μια δυαδική σκέψη [άνδρας-γυναίκα] επειδή έτσι έδιναν εξουσία στους άνδρες και την αφαιρούσαν από τις γυναίκες, επειδή έτσι δομούνταν η αρρενωπότητα ως ανώτερη από τη θηλυκότητα.
Φυσικά, θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε από την ίδια βάση τεκμηρίωσης και να καταλήξουμε σε άλλες εξηγήσεις που είναι επίσης απολύτως εύλογες. Μήπως οι μεταπολεμικοί Καναδοί έβλεπαν τους άνδρες ως άτομα αναλαμβάνοντα κινδύνους λόγω κοινωνικής δομής; Ναι, είναι εύλογο. Όπως επίσης είναι εξίσου εύλογο να νομίζουμε ότι σκέφτονταν έτσι… επειδή οι άνδρες, κατά μέσο όρο, αναλαμβάνουν περισσότερους κινδύνους από τις γυναίκες. Οι έρευνές μου δεν απέδειξαν τίποτα, προς τη μια ή προς την άλλη κατεύθυνση. Ξεκινούσα από την αρχή ότι το φύλο ήταν κοινωνική δομή και ανέπτυσα όλη μου την «επιχειρηματολογία» σε αυτή τη βάση.

Ο Ντέιβιντ και ο Τζών είναι θύματα – τα μόνα; – της Θεωρίας του κοινωνικού φύλου, εξαιτίας των πειραμάτων αλλαγής φύλου που πραγματοποίησε – ως άλλος δρ. Μένγκελε στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης – ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ Τζον Μόνι, στην προσπάθειά του να αποδείξει ότι το φύλο είναι κοινωνική δομή. Αυτοκτόνησαν πριν κλείσουν τα είκοσι, χωρίς να ασκηθεί οποιαδήποτε δίωξη σε βάρος του κ. καθηγητή! (Περισσότερες πληροφορίες: http://www.antibaro.gr/article/15905)
Ποτέ δεν ήρθα αντιμέτωπος – τουλάχιστον σοβαρά – με διαφορετική άποψη από αυτή. Και κανείς, ουδέποτε κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών μου σπουδών ή της διαδικασίας δημοσίευσης των ερευνητικών μου άρθρων, δεν μου ζήτησε να είμαι περισσότερο ανοιχτόμυαλος. Στην πραγματικότητα, οι μόνες επικρίσεις που δέχτηκα ήταν να ενισχύσω περαιτέρω το παράδειγμα ή να αγωνιστώ για άλλες ταυτότητες ή εναντίον άλλων μορφών καταπίεσης. Μπορούσαν να με ρωτήσουν γιατί δεν μίλησα περισσότερο ταξικά. Ή γιατί επικεντρωνόμουν στους άνδρες και άφηνα τις γυναίκες στην άκρη. Ακόμα κι αν καταπιάστηκα με την αποικοδόμηση της αρρενωπότητας και να δείξω ότι ήταν μόνο κοινωνική δομή, έπρεπε εντούτοις να δείξω ενδιαφέρον και για τις γυναίκες. Και τι γίνεται με τη σεξουαλικότητα; Δεν θα μπορούσα να βρω περισσότερες αναφορές σε μη ετεροφυλόφιλους άντρες; Γιατί να μην ενδιαφερθώ για το πώς δομείται η αρρενωπότητα παράλληλα με τη σεξουαλικότητα; Οσο οι ερωτήσεις αφορούσαν μόνο το παράδειγμα στο οποίο είχα ήδη περιοριστεί, καλό ήταν να απαντηθούν όλες.
Οι προσδοκίες των φύλων
Υπάρχουν όμως και άλλες. Οι προσδοκίες των φύλων είναι πραγματικά τόσο διαφορετικές και ποικίλες σε χρόνο και χώρο; Αδύνατο να απαντήσουμε με τα ελάχιστα περιστατικά που μου άρεσε να παραθέσω. Το ζήτημα αυτό πρέπει να μελετηθεί συστηματικά και συγκριτικά. Κατά τη δική μου ανάγνωση, πρέπει να παραδεχτώ ότι αυτό που έβλεπα ήταν περισσότερο μια μικρή μεταβλητότητα με προφανή κεντρική συνοχή. Αρκετά σταθερή στην ιστορία και τους πολιτισμούς φαίνεται να είναι η έννοια ότι οι άντρες θεωρούνται ως οι κύριοι προμηθευτές αγαθών, οι επωμιζόμενοι κινδύνους και οι υπεύθυνοι για την προστασία και τον πόλεμο. Ναι, υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανάλογα με την ηλικία και ορισμένες πολιτιστικές και ιστορικές ιδιαιτερότητες. Αλλά χωρίς την αρχή ότι αυτές οι μικρές διαφορές έχουν μεγάλη σημασία, τα διαθέσιμα δεδομένα δεν σας επιτρέπουν να φτάσετε σε αυτό το συμπέρασμα.
Και το ζήτημα της εξουσίας λοιπόν, είναι πραγματικά πανταχού παρόν; Ίσως. Και ίσως όχι. Για να αποδείξω ότι αυτό συνέβαινε, το μόνο που έκανα ήταν να παραθέσω άλλους ερευνητές που ήταν πεπεισμένοι για αυτό. Και ακόμα καλύτερα αν ήταν φιλόσοφοι με γαλλικό όνομα. Στηρίχτηκα επίσης πολύ στις εργασίες μιας Αυστραλέζας κοινωνιολόγου, της R. W. Connell. Σύμφωνα με αυτήν, η αρρενωπότητα είναι πρωτίστως ζήτημα εξουσίας – και καθιστά δυνατή την επιβεβαίωση της κυριαρχίας των ανδρών επί των γυναικών. Μόνο που οι εργασίες της δεν το αποδεικνύουν. Το μόνο που κάνει, όπως το έκανα και γω, είναι η γενίκευση μικρών περιπτωσιολογικώνς μελετών. Παρέθεσα λοιπόν την Connell. Και άλλοι παρέθεσαν εμένα. Να πώς «αποδεικνύουμε» ότι το φύλο είναι κοινωνική δομή και ζήτημα εξουσίας. Πώς μπορούμε να αποδείξουμε το ο,τιδήποτε και το αντίθετό του.

Πόσο άραγε να επηρέασε η κνήμη του Λουδοβίκου του 14ου την καθιέρωση του κοινωνικού φύλου;
Ο ελαττωματικός συλλογισμός μου και άλλες επιστημονικές εργασίες που εκμεταλλεύονται την ίδια ελαττωματική σκέψη επαναλαμβάνονται σήμερα από ακτιβιστές και κυβερνήσεις για να επιβάλουν έναν νέο κώδικα ηθικής συμπεριφοράς. Μικρό το κακό όταν πίναμε με άλλους φοιτητές και όλοι μαχόμασταν για το πρωτείο του εγώ μας. Αλλά τα διακυβεύματα σήμερα είναι διαφορετικά. Θα ήθελα να μπορώ να πω ότι αυτός ο τομέας σπουδών έχει βελτιωθεί – ότι οι κανόνες απόδειξης και επικύρωσης από τους ομοίους είναι πιο απαιτητικοί. Μόνο που, στην πραγματικότητα, η σημερινή σχεδόν πλήρης αποδοχή του κοινωνικο-δομισμού σε ορισμένους κύκλους είναι περισσότερο αποτέλεσμα της δημογραφικής αλλαγής στον ακαδημαϊκό κόσμο, με απόψεις τώρα ακόμα πιο ηγεμονικές από ό, τι ήταν κατά τη διάρκεια των ανώτερων σπουδών μου.
Αυτή η ομολογία δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως επιχείρημα ότι το κοινωνικό φύλο δεν είναι, σε πολλές περιπτώσεις, κοινωνικά δομημένο. Ετσι κι αλλιώς, οι επικριτές των κοινωνικο-δομιστών έχουν δικαίωμα να δυσφορούν όταν οι αποκαλούμενοι ειδικοί τους παρουσιάζουν τα δήθεν στοιχεία. Τα λάθη του δικού μου συλλογισμού δεν καταγγέλθηκαν ποτέ – και στην πραγματικότητα επιβεβαιώθηκαν μόνο από τους ομοίους μου. Οσο δεν διαθέτουμε ένα πολύ αξιόλογο και ιδεολογικά διαφοροποιημένο τομέα σπουδών βιολογικού και κοινωνικοί φύλου – όσο η επικύρωση από τους ομοίους δεν θα είναι, λίγο πολύ, παρά ιδεολογική εξέταση «μεταξύ μας», τότε θα πρέπει όντως να βλέπουμε με υπερβολική επιφύλαξη κάθε «πραγματογνωμοσύνη» για την κοινωνική κατασκευή του βιολογικού και του κοινωνικού φύλου.
* Ο Christopher Dummitt είναι ιστορικός του πολιτισμού και της πολιτικής. Διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Tρεντ του Καναδά.
** Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε στο «Quillette», μια αυστραλιανή ηλεκτρονική εφημερίδα που προωθεί την ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών σε πολλά θέματα, ακόμη και τα πιο αμφιλεγόμενα. Το «Quillette» ασχολείται με ποικίλα θέματα, όπως η πολιτική πόλωση, η κρίση του φιλελευθερισμού, ο φεμινισμός ή ο ρατσισμός.
*** Κοινωνικο-δομιστής φιλόσοφος, συγγραφέας του τρίτομου έργου Η Ιστορία της σεξουαλικότητας, το συμπέρασμα της οποίας είναι ότι δεν υπάρχουν ηθικοί κανόνες και το ανώμαλο και νοσηρό εξαρτάται από τις ηθικές ανοχές και τις επιθυμητότες της κάθε εποχής (Αλκης Γούναρης). Είναι όμως γνωστό ότι ο Φουκώ βίωνε την ομοφυλοφιλία του ως τραύμα – εξαιτίας της οποίας αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει και εξαιτίας της οποίας και πέθανε – και μάλλον προσπάθησε να την εξορκίσει.
http://www.anixneuseis.gr/%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF-%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BF-%CF%80%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%AC%CE%BD%CE%B7-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CF%8C%CE%BD/

Το θρησκευτικό μυστήριο του Γάμου. Ένα ακόμα ΘΥΜΑ της Χριστιανικής εκκοσμίκευσης

Ο γάμος στην Κανά

Τα μυστήρια τής Εκκλησίας δεν είναι ούτε μαγεία ούτε αντικειμενικά μέσα αγιασμού, αλλά αποκαλύψεις ενός άλλου τρόπου ζωής και ύπαρξης, γι’ αυτό και το κριτήριο τής εγκυρότητάς τους είναι η επίτευξη αυτής της αλλαγής. Έτσι λοιπόν το μυστήριο τής Θείας Ευχαριστίας (Κοινωνίας), κοινώς η «μεταλαβιά» που λέει ο λαός, είναι κατά βάση το κεντρικό μυστήριο τής Εκκλησίας επειδή δια μέσου του άρτου και του οίνου – που είναι ο Χριστός – οι διασκορπισμένοι, αποσυνδεδεμένοι, διαιρεμένοι, αποκομμένοι και απομονωμένοι άνθρωποι ενώνονται και γίνονται το σώμα του Χριστού…

Αυτό άλλωστε είναι και το θαύμα τής μετουσίωσης και της μεταμόρφωσης που περιμένουμε να συμβεί κατά την διάρκεια τής Θείας Λειτουργίας και όχι επομένως μια ευκαιρία για απρόσωπη και ατομιστική λατρεία που πιθανόν να ικανοποιήσει κάποιες θρησκευτικές ανάγκες! ή διάφορα ψυχολογικά και ενοχικά συμπλέγματα. Όταν λοιπόν οι άνθρωποι προσέρχονται στη λειτουργία ανώνυμα, άγνωστοι μεταξύ αγνώστων και παραμένουν έτσι κατά την διάρκεια και το πέρας αυτής, είναι προφανές πως δεν έχουν γίνει σώμα Χριστού. Το θαύμα επομένως που περίμεναν να συμβεί δεν συνέβη ποτέ!

Ένα ακόμα θύμα της Χριστιανικής εκκοσμίκευσης [1] – όσον αφορά τα μυστήρια – και το τι πράγματι είναι εκκλησιαστικό και τι όχι, είναι και το μυστήριο του Γάμου. Γιατί το μυστήριο του Γάμου είναι η φανέρωση και πραγμάτωση της αλήθειας τής Εκκλησίας, δεν είναι μέσο για την «ικανοποίηση των θρησκευτικών αναγκών του λαού», ούτε για την εξυπηρέτηση συμβατικών σκοπιμοτήτων της κοινωνικής χρησιμοθηρίας. Το μυστήριο αυτό προσφέρεται από την Εκκλησία μόνο σε όσους θέλουν να ζήσουν τη μεταμόρφωση της φυσικής ερωτικής σχέσης σε σταυρική άσκηση ελευθερίας και αγαπητικής αυταπάρνησης, σε γεγονός μετοχής στην έσχατη αλήθεια τής «όντως ζωής». Οπότε η διαμάχη για το αν πρέπει οι μελλόνυμφοι να προσέρχονται σε θρησκευτικό ή πολιτικό γάμο, στην ουσία είναι διαμάχη «περί όνου σκιάς», αφού δεν εξυπηρετείται ο παραπάνω σκοπός.

Αλλά ας αφήσουμε καλύτερα τον καθηγητή της Φιλοσοφίας κ. Χρήστο Γιανναρά, να μας διηγηθεί την αλλοτρίωση που έχει επέλθει και στο μυστήριο του Γάμου:

«Μέσα στις θεμελιακές ανακατατάξεις των τελευταίων τριάντα χρόνων και ιδιαίτερα στο χώρο των δυτικών κοινωνιών, ο θεσμός της οικογένειας – που οι αρχές του χάνονται στα βάθη της προϊστορίας – αμφισβητείται για πρώτη φορά, θεωρητικά και έμπρακτα, με τρόπο ριζικό και απόλυτο. Η συχνότητα και ευκολία διάλυσης του Γάμου – ο ραγδαία αυξανόμενος αριθμός των διαζυγίων, κυρίως στις “αναπτυγμένες” κοινωνίες – θα μπορούσε ίσως να είναι ένα ενδεικτικό σύμπτωμα της ευρύτητας που εμφανίζει η έμπρακτη αμφισβήτηση του θεσμού. Ανεξάρτητα ωστόσο και από τη στατιστική τεκμηρίωση, είναι φανερό ότι ο τρόπος ζωής που μας επιβάλλεται στα πλαίσια του πολιτισμού της αυτονομημένης τεχνολογίας και κατανάλωσης, υπονομεύει, αν δεν αποκλείει το θεσμό του Γάμου: Γιατί είναι τρόπος ζωής οπωσδήποτε ατομοκεντρικός, μοιάζει να αποκλείει τις δυνατότητες ατομικής αυθυπέρβασης και προσωπικής σχέσης. Η σχέση είναι μορφή υποταγής: υποτάσσεις ή υποτάσσεσαι. Γι’ αυτό και η άρνηση πιστότητας στη συζυγική σχέση προπαγανδίζεται σαν αυτονόητη αναγκαιότητα απελευθέρωσης, λυτρωτική αποδέσμευση από την υποταγή στη συμβατικότητα και τη ρουτίνα, άνοιγμα προς τη ζωή, που είναι αδιάκοπη περιπέτεια υπέρβασης των σχημάτων.

Όχι άσχετα ίσως με την αγροτική μορφή ζωής, αιώνες ολόκληρους ο θεσμός του Γάμου λειτουργούσε σαν οργανική αναγκαιότητα συντονισμού του ανθρώπου με το σύνολο ρυθμό της ζωής του κόσμου, σαν αυτονόητη και έμπρακτη πιστότητα στην κοσμική υπόσταση του ανθρώπου. Η συνάντηση του άνδρα και της γυναίκας, η δημιουργία της οικογένειας, ήταν μια ολόκληρη, υπαρκτική υποταγή στον καθολικό ρυθμό της ζωής, στη σπορά, τη βλάστηση, την καρποφορία, και όχι μια ατομική μόνο εκλογή διανοητικής και αισθηματικής αυθαιρεσίας. Ο Γάμος και η οικογένεια ήταν το αυτονόητο χρέος του ανθρώπου, το κύριο περιεχόμενο της ζωής του.

Αλλά στα όρια του δυτικού πολιτισμού, ο λώρος που συνδέει τον άνθρωπο με τις κοσμικές διαστάσεις της ζωής μοιάζει να κόβεται οριστικά. Η ζωή λογαριάζεται στα όρια της ατομικής ύπαρξης και η αλήθεια του κόσμου στα όρια της διάνοιας. Η μόνη δυνατή σχέση με τον κόσμο είναι η υποταγή του κόσμου στην ατομική ανάγκη και επιθυμία – υποταγή που κατορθώνεται με τη δύναμη της διάνοιας την υλοποιημένη στη μηχανή. Έτσι και ο έρωτας – κατεξοχήν δυνατότητα σχέσης με την κοσμική καθολικότητα της ζωής – υποτάσσεται στην ατομική ανάγκη και επιθυμία. Ο ατομοκεντρικός τρόπος επιβίωσης του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου δεν αφήνει περιθώρια ζωής άλλα από την ατομική προτίμηση, κρίση, απόφαση, εκλογή, ηδονή.

Ο εγκλωβισμός στην τέλεια υποκειμενικότητα και η ταυτόχρονη προσπάθεια για απόλυτη αντικειμενικότητα – με κέντρο και στις δυό περιπτώσεις τον άτομο – μετέβαλαν τον άνθρωπο στη Δύση σε μια έννοια δίχως περιεχόμενο, σε μονάδα αυτοερωτικής ικανοποίησης. Ζούμε ένα πολιτισμό αυτοερωτισμού, μια υστερία ερωτικής δίψας που αρχίζει και τελειώνει στο εγώ, στο άτομο, στο μηδενισμό της σχέσης, στην άγνοια της προσωπικής αλήθειας του ανθρώπου. Αναπόφευκτα και ο γάμος αλλοτριώνεται σε ορθολογική σύμβαση χρησιμοθηρικών σκοπιμοτήτων ή διατηρείται σαν αμοιβαία έλξη φυσικού ερωτισμού για την εφήμερη ατομική ικανοποίηση.

Η κρίση του θεσμού του Γάμου στο χώρο των δυτικών κοινωνιών δεν πρέπει να είναι άσχετη με την αλλοτρίωση της αλήθειας του μυστηρίου του Γάμου στον πνευματικό βίο των χριστιανικών εκκλησιών. Στα πλαίσια της λεγόμενης “εκκοσμίκευσης”, οι συμβατικές σκοπιμότητες της κοινωνικής χρησιμοθηρίας απογυμνώνουν συχνά τον εκκλησιαστικό Γάμο από το μυστηριακό του περιεχόμενο: τον μεταβάλλουν σε τυπική επικύρωση ή τελετουργική επευλογία της φυσικής και κοινωνικής ένωσης δύο ετερόφυλων προσώπων. Παύει το μυστήριο να είναι χάρισμα ελευθερίας από τη φυσική αναγκαιότητα, υποστατική δυνατότητα προσωπικής σχέσης και μετοχής στην εκκλησιαστική καθολικότητα της ζωής, ασκητική βεβαίωση της αλήθειας και ετερότητας του προσώπου.

Κι αν η αλλοτρίωση του Γάμου είχε σαν αποκλειστική αιτία την αδυναμία ή νηπιότητα των προσερχομένων στο μυστήριο, αν η δική τους ανυποψίαστη προσέλευση υποτιμούσε και αποδυνάμωνε τις δυνατότητες ζωής του μυστηρίου, τότε το σύμπτωμα θα εξαντλούσε τη σημασία του στη δεδομένη και κοινή ανθρώπινη αποτυχία και πτώση. Δεν είναι όμως μόνο η ανθρώπινη ανεπάρκεια, είναι και η τακτική των θεσμοποιημένων εκκλησιαστικών οργανισμών που καθιερώνει, με τη δύναμη της κρατικής εξουσίας, το εκκλησιαστικό μυστήριο σαν τυπική και υποχρεωτική προϋπόθεση για την κοινωνική και πολιτική αναγνώριση του Γάμου. Πρόκειται δηλαδή για «επίσημη» άγνοια ή άρνηση της αλήθειας του μυστηρίου του Γάμου – που δεν παύει να εκφράζει την ίδια δεδομένη και κοινή ανθρώπινη αποτυχία και πτώση, αλλά με αμεσώτερες ίσως συνέπειες στην αλλοτρίωση του γεγονότος της σωτηρίας, στη μετατροπή τής Εκκλησίας σε συμβατικό κοινωνικό θεσμό και κρατική σκοπιμότητα. Θα μπορούσε να θυμηθεί κανείς και τη βιβλική σημασία της “βλασφημίας” – του εμπαιγμού της αγάπης και μεγαλειότητας του Θεού – όταν οι άνθρωποι άθεοι ή θρησκευτικά αδιάφοροι, που διατηρούν τυπικά την ιδιότητα του χριστιανού στην πολιτική τους ταυτότητα, υποχρεώνονται να παίξουν μέσα στο άγιο σώμα τής Εκκλησίας το φαιδρό ρόλο μιας τυποποιημένης μετοχής σε ένα μυστήριο χορηγείας του Αγίου Πνεύματος.

Η αποσύνδεση του Γάμου από την αλήθεια του μυστηρίου εκφράζεται χαρακτηριστικά και με την αποξένωσή του από το γεγονός της Ευχαριστίας. Δεν είναι πια η ευχαριστιακή σύναξη, το καθολικό σώμα τής Εκκλησίας, που δέχεται και εγκεντρίζει στη ζωή τους προσερχόμενους στα μυστήρια. Αλλά είναι ο ιερέας που παρέχει ατομικά τη Χάρη, σε διαδοχικές ιεροπραξίες, την ίδια μέρα και στον ίδιο ναό. Είναι τόσο ριζική και πηγαίνει σε τέτοιο βάθος αυτή η αλλοίωση της αλήθειας των μυστηρίων, ώστε να διερωτάται κανείς με ποια έννοια αυτές οι αποκομμένες από το σώμα τής Εκκλησίας ιεροπραξίες αναφέρονται στη σωτηρία του ανθρώπου από τη φθορά και το θάνατο της ατομικότητας, ποια σχέση έχουν με τον τρόπο υπάρξεως τής Εκκλησίας, τη μετοχή στην κοινωνία των αγίων.

Αν δεχόμαστε την αλήθεια των μυστηρίου του Γάμου, πρέπει να δεχθούμε και τις συνέπειές της, οσοδήποτε οδυνηρές για την κρατούσα ηθικιστική και κοινωνική αντίληψη του θεσμού. Και βασική συνέπεια αυτής της αλήθειας είναι ότι το εκκλησιαστικό μυστήριο του Γάμου δεν μπορεί να τίθεται ως αναγκαστική προϋπόθεση σε κάθε συζυγική συμβίωση – έστω και στις λεγόμενες (και ανύπαρκτες πια) “χριστιανικές” κοινωνίες. Το μυστήριο του Γάμου είναι η φανέρωση και πραγμάτωση της αλήθειας τής Εκκλησίας, δεν είναι μέσο για την “ικανοποίηση των θρησκευτικών αναγκών του λαού”, ούτε για την εξυπηρέτηση συμβατικών σκοπιμοτήτων της κοινωνικής χρησιμοθηρίας. Για να υπηρετηθούν αυτές οι σκοπιμότητες, υπάρχει στα σύγχρονα κράτη ο θεσμός του πολιτικού γάμου που δεσμεύει κοινωνικά και ηθικά την ερωτική σχέση στα πλαίσια μιας τίμιας συζυγικής συμβίωσης. Ο πολιτικός γάμος μπορεί να τίθεται ως αναγκαστική προϋπόθεση – κοινωνική ή ηθική – σε κάθε συζυγική συμβίωση, όχι όμως το μυστήριο του Γάμου. Το μυστήριο προσφέρεται από την Εκκλησία μόνο σε όσους θέλουν να ζήσουν τη μεταμόρφωση της φυσικής ερωτικής σχέσης σε σταυρική άσκηση ελευθερίας και αγαπητικής αυταπάρνησης, σε γεγονός μετοχής στην έσχατη αλήθεια της “όντως ζωής”.

Στον ατομοκεντρικό πολιτισμό και στην εποχή της μεταφροϋδικής “απελευθέρωσης” του ενστίκτου, στην άρνηση των τυποποιημένων θεσμών και των συμβατικών σχημάτων, η Εκκλησία έχει να αντιτάξει το μυστήριο του Γάμου ως κατεξοχήν δυνατότητα ελευθερίας και σχέσης: της αληθινής ελευθερίας που κερδίζεται με την ασκητική αυθυπέρβαση, και της αληθινής σχέσης που βιώνεται μέσα από τον εκούσιο θάνατο του εγώ.»

Σημείωση

  1. Εκκοσμίκευση: Κατάσταση κατά την οποία η Εκκλησία χάνει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της και λειτουργεί σύμφωνα με τις συνήθειες του κόσμου. Ως όρος δηλώνει την υποταγή της Εκκλησίας στους θεσμούς και στη νοοτροπία του κόσμου. Είναι η αλλοτρίωση (απομάκρυνση – αποξένωση) της Εκκλησίας από τους σκοπούς και το περιεχόμενό της.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  1. Χρήστος Γιανναράς, «Η Ελευθερία του Ήθους», Εκδόσεις «Γρηγόρη», 3ηΈκδοση, Αθήνα 1989
  2. π. Φιλόθεος Φάρος, «Η Εκκλησία ως σκάνδαλο και ως σωτηρία», Εκδόσεις «Αρμός», Αθήνα 2002
  3. Σχολικό Εγχειρίδιο Γ΄Τάξης Γυμνασίου, «Εκκλησία, η νέα κοινωνία σε πορεία», 4ηΈκδοση 2000, Γλωσσάριο για τον όρο Εκκοσμίκευση-ΠΗΓΗ:http://antiairetikos.blogspot.com

Λίγες σκέψεις για τον γάμο, ενός παντρεμένου περίπου πενήντα χρόνια

.[4]

Η ζωή του ανθρώπου πάνω σ’ αυτή τη γη είναι μια θάλασσα. Και η θάλασσα δεν έχει πάντα γαλήνη. Έχει ανέμους. Έχει τρικυμίες. Και αυτές τις τρικυμίες της ζωής είναι δύσκολο να τις αντιμετωπίσει κανείς μόνος του. Η μοναξιά σ’ αυτό τον κόσμο είναι πολύ σκληρή. Χρειάζεται ο άνθρωπος κάποιον, που να στέκεται δίπλα του στις χαρές, αλλά και στις λύπες. Η μοναξιά μέσα στη νύχτα, όταν βραδιάζει – βραδιάζει η ημέρα, αλλά κάποτε βραδιάζει και η ζωή του ανθρώπου – η μοναξιά είναι πικρή. Κουράζει τον άνθρωπο. “Ου καλόν είναι τον άνθρωπο μόνον” (Γεν. 2,18)

Ο γάμος ανάμεσα στον άντρα και τη γυναίκα, είναι η καλύτερη, η απαραίτητη υπερνίκηση κι η υπέρβαση της μοναξιάς.

Δύο άνθρωποι μέχρι χθες άγνωστοι. Με διαφορετικό φύλο. Με διαφορετική οικογενειακή ανατροφή. Με αλλοιώτικη ο καθένας κληρονομικότητα. Με άλλη ιδιοφυΐα και αντιληπτικότητα. Και γενικά με τον δικό του ο καθένας χαρακτήρα. Αυτοί λοιπόν αποφασίζουν να ζήσουν τη ζωή τους μαζύ. Να παλέψουν με τα κύματα. Να διασχίσουν τη θάλασσα ταίρι -ταίρι. Και σ’αυτή την πορεία της ζωής ο γάμος είναι μια ασφάλεια. Είναι μια σιγουριά, μια σταθερότητα. Ο ένας δίνει δύναμη στον άλλο. Και ο άλλος δεν αρκείται να παίρνει από αυτόν που δίνει, αλλά και αυτός δίνει κουράγιο και ελπίδα. Μέσα στο γάμο ο άνθρωπος δεν είναι εκτεθειμένος στους ηθικούς, αλλά και τους σωματικούς κινδύνους.

Όμως ο γάμος είναι συγχρόνως και μια εναλλαγή χαράς και λύπης. Η ζωή του ανθρώπου πάνω σ’ αυτή τη γη, έχει ώρες χαράς και ώρες λύπης. Τίποτα από αυτά δεν είναι μόνιμο και διαρκές. Όλα έρχονται και παρέρχονται. Αρχίζουν και τελειώνουν. Και πιο πολύ απ’ όλα μένει πάντα στη σκέψη και την ανάμνηση οι ωραίες ώρες της χαράς και της ευτυχίας.

Ο γάμος είναι η τελική φάση μιας συνάντησης του άντρα και της γυναίκας. Αυτή η ωραία συνάντηση παγιώνεται, οικοδομείται και ολοκληρώνεται μέσα στον γάμο. Ο γάμος δεν είναι μια απλή, τυχαία, καθημερινή συνάντηση. Ούτε είναι μια οικονομική συμφωνία. Ούτε είναι μία μόνο εξασφάλιση. Στον γάμο δεν έχει κανείς μόνο δικαιώματα, ούτε διεκδικεί μόνο τα δικά του. Έχει και υποχρεώσεις. Επωμίζεται ευθύνες. Όμως όλα αυτά μοιράζονται ανάμεσα στους συζύγους.

Γιατί ο γάμος δεν ειναι μια στατική κατάσταση αυταρέσκειας και εγωισμού. Είναι μια συνεχής πορεία. Είναι ένας καθημερινός, δύσκολος μεν, αλλά ωραίος και δημιουργικός αγώνας. Και μέσα στις δυσκολίες, όταν αντιμετωπίζονται σωστά, τότε ωριμάζει και ολοκληρώνεται ο χαρακτήρας και του άντρα και της γυναίκας. Είναι ο γάμος “συμπλήρωση του βίου παντός θείου τε και ανθρωπίνου δικαίου κοινωνία”

Ειδικά για τους Χριστιανούς ο γάμος είναι το μυστήριο της αγάπης. Έχει Θεία καταγωγή. Ο Θεός κατά τη δημιουργία του κόσμου ευλόγησε τη σχέση του αδάμ και της Εύας (Γεν 2,21-25). Αποσκοπεί και αποβλέπει ο γάμος στην ηθική τελειότητα των συζύγων. Στην πορεία τους προς τον ουρανό.

Δεν είναι ο γάμος μια εγωιστική και ιδιοτελής εμπορική συμφωνία, που έχει σκοπό την αύξηση της περιουσίας και την οικονομική ευμάρεια.

Στο γάμο σβήνεται το εγώ και το σύ. Οι δύο γίνονται μια ψυχή σ’ ένα σώμα. Όλα γίνονται κοινά. Οι χαρές και οι λύπες. Ο πλούτος και η φτώχεια. Οι επιτυχίες και οι αποτυχίες. Η υγεία και η ασθένεια. Περνάμε από το εγώ, το σύ, στο εμείς.

Έτσι ο γάμος ξεκινά από μια καλή αφετηρία, που είναι ο έρωτας και φτάνει στην πληρότητα, που είναι η αγάπη. Αυτή η αγάπη δεν είναι κάτι το εξ αρχής δεδομένο και εξασφαλισμένο. Η αληθινή, η παντοτινή αγάπη κατακτιέται με πολύ κόπο και με αμοιβαίες θυσίες.

Και μέσα στην ισόβια σχέση των συζύγων μπορεί να γεννηθεί, αλλά και να αυξηθεί αυτή η αγάπη. Αυτό γίνεται με την αλληλοκατανόηση, την αμοιβαία υποχωρητικότητα, την μακροθυμία, τη συγχωρητικότητα, την καλοσύνη. Κανείς δεν είναι τέλειος. Όλοι έχουμε και τα καλά, τα προτερήματα, αλλά και τα κακά, τα ελλατώματα. Μέσα στο γάμο κανείς δεν επιδιώκει να διορθώσει τον άλλο. Ούτε τον προσβάλλει για τις τυχόν ατέλειές του. Ούτε τον πικραίνει. Ούτε τον περιφρονεί. Ούτε τον ταλαιπωρεί με γκρίνιες, απαιτήσεις, με φωνές, με νεύρα και άλλα πολλά, όσα δυστυχώς βγαίνουν από την αρρωστημένη πλευρά της ανθρώπινης φύσης.

Η αγάπη “πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει” (Α’ Κορ 13,7). Ό,τι ευχαριστεί τον ένα, αυτό θέλει και επιδιώκει ο άλλος. Ό,τι πικραίνει και πληγώνει τον ένα, αυτό προσπαθεί να αποφύγει ο άλλος. Μαζύ ξεκινούν να διασχίσουν τη θάλασσα της ζωής. Δεν είναι ο γάμος λιμάνι. Είναι ταξίδι μέσα στα κύματα. Είναι καθημερινός αγώνας για να σπάσει, να νικηθεί ο πιο μεγάλος, ο πιο ύπουλος και επικίνδυνος αντίπαλος του ανθρώπου, ο εγωισμός. Μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα παλεύεται, μεγαλώνει, ωριμάζει και καρποφορεί η αγάπη. Η αγάπη δεν είναι κάτι το στατικό, το ακίνητο. Δεν είναι ένας μουχλιασμένος βάλτος, ούτε ένας ορμητικός χείμαρρος. Είναι ένα ποτάμι, που κυλά ήρεμα και ποτίζει, δίνει ζωή σ’ όλες τις στιγμές, και τις ευχάριστες και τις δυσάρεστες. Σιγά-σιγά, όχι βιαστικά, όχι βίαια διαμορφώνει τη σχέση των ανθρώπων.

Αυτή η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει. Ποτέ δεν εξαντλείται. Ποτέ δεν τελειώνει. Τα χρόνια, οι καιροί, οι λύπες δεν νικούν ποτέ την αγάπη. Η αγάπη η αληθινή, η έμπρακτη, είναι η αληθινή ζωή και η πηγή της ευτυχίας του ανθρώπου.

Βασική προϋπόθεση για το γάμο είναι η αμοιβαία έλξη του άντρα και της γυναίκας. Αυτό λέγεται έρωτας. Τί είναι ο έρωτας; Αυτό αρχικά υπερβαίνει την ανθρώπινη λογική. Είναι κάτι ο έρωτας πιο πάνω και πιο πέρα από τη θέληση. Δεν είναι ένα απλό, στιγμιαίο συναίσθημα. Ούτε μια παροδική συγκίνηση.

Ο έρωτας είναι μια κίνηση, ένα άνοιγμα της ψυχής του ανθρώπου προς ένα άλλο πρόσωπο. Αυτή η κίνηση δεν ειναι κάτι το γενικό, το απρόσωπο, το αφηρημένο. Δεν ερωτεύεται κανείς τους πάντες και τα πάντα. Είναι ένα προσωπικό, συγκεκριμένο άνοιγμα της ψυχής στην παρουσία και την ύπαρξη του άλλου.

Ο έρωτας δύσκολα μπορεί να περιγραφτεί και να ερμηνευτεί. Είναι όμως μια δυνατή έλξη, μια αυθόρμητη, πηγαία κίνηση της ψυχής. Μόνο ο άνθρωπος έχει αυτό το ωραίο προνόμιο να ερωτεύεται. Τα ζώα δεν ερωτεύονται. Κινούνται μόνο στο επίπεδο των ενστίκτων (διατροφή, άμυνα, αναπαραγωγή).

Η αφετηρία του έρωτα δεν βρίσκεται, ούτε στη λογική, ούτε στο συναίσθημα, ούτε στη βούληση, ούτε στις άλλες ψυχικές και σωματικές δυνάμεις του ανθρώπου. Αυτό το αρχικό ξεκίνημα του έρωτα είναι κάτι το ανερμήνευτο στην ανθρώπινη σκέψη. Μόνο σαν δώρο Θεού μπορεί να εξηγηθεί.

Στη συνέχεια όμως υπεισέρχεται και η λογική και το συναίσθημα και η βούληση και η συνείδηση και η έμφυτη ηθική ορμή και ηθική αίσθηση κλπ. Ο προσωπικός χαρακτήρας του έρωτα φαίνεται στην εκτίμηση των ιδιαίτερων προσόντων του άλλου. Προσόντα είτε σωματικά είτε πνευματικά. Ικανότητες, ταλέντα, δεξιότητες και ό,τι άλλο μπορεί να προκαλέσει αυτή την ωραία έλξη.

Η ερωτική σχέση δύο ανθρώπων δηλαδή του άντρα και της γυναίκας δεν είναι μια κίνηση για σαρκική κατάκτηση και εκμετάλευση. Δεν είναι μια εγωιστική εκπλήρωση των ατάκτων τυφλών επιθυμιών. Ούτε ο έρωτας είναι μόνο το σεξ. Ο έρωτας δεν είναι ένα ασυνείδητο ζωώδες ένστικτο. Άνδρας – γυναίκα ερωτευμένοι δεν αποβλέπουν αγωιστικά να ικανοποιήσουν εαυτούς. Ούτε προσπαθούν να κατακτήσουν και να επιβληθούν αυταρχικά ο ένας στον άλλο. Σέβονται την ιδιαιτερότητα του ανθρωπίνου προσώπου. Αγαπούν, όχι γιατί δεν έχει ελαττώματα ο άλλος, αλλά τον αγαπούν με τα δικά του προτερήματα και τα δικά του μειονεκτήματα. Σε τελική ανάλυση ο έρωτας είναι ο προθάλαμος και το ξεκίνημα της αγάπης.

Το σεξ, η γενετήσια ορμή είναι μια δύναμη που έχει κύριο χαρακτηριστικό την ηδονή. Αυτή η ηδονή δεν είναι κάτι το άσχετο, το απολελυμένο, κάτι που λειτουργεί ανεξάρτητα του ανθρωπίνου προσώπου. Η ηδονή έχει την πληρότητά της όταν συνυπάρχει με τα αγνά και ανιδιοτελή συναισθήματα της ευθύνης, του σεβασμού, της δημιουργίας. Η ηδονή δεν απομονώνεται. Ούτε είναι μια δυνατότητα που λειτουργεί ανεξέλεγκτα και ανεύθυνα και εκτός του ανθρωπίνου προσώπου. Καμία δυνατότητα του ανθρώπου δεν κινείται ανεξάρτητα, αυτόνομα από τη λογική, την ελεύθερη βούληση, τη συνείδηση. Έτσι και η γενετήσια ορμή έχει άμεση σχέση με τον όλο άνθρωπο. Η απομόνωση της ηδονής και η λειτουργία της χωρίς την ευθύνη, χωρίς το σεβασμό στην αξία του άλλου, χωρίς τις συνέπειές της, είναι αποτυχία και δεν καλύπτεται στον αγοραίο έρωτα. Μόνον μέσα στον γάμο, ανάμεσα στους συζύγους, η ηδονή παίρνει την πραγματική, την οντολογική αξία της. Ο άνδρας που εξέρχεται του νυφικού θαλάμου είναι ωραίος, είναι δυνατός, έχει στο πρόσωπό του την ηρεμία, αλλά και την όψη του νικητή.

Η εκτός του γάμου ηδονή και η άτακτος, η ανεύθυνη εκπλήρωσή της, τελικά κουράζει και απελπίζει. Γεμίζει τον άνθρωπο ντροπή, ενοχές, φόβους, τύψεις κλπ. Και αυτά δεν δημιουργούνται στη ψυχή από τον φόβο του κοινωνικού περιβάλλοντος. Είναι καταστάσεις που γεννιούνται και ακμάζουν στις ήσυχες, μοναχικές ώρες καθενός, που αναζητά την ηδονή για την ηδονή.

Μόνο μέσα στο γάμο η γενετήσια ορμή, το σεξ, ανάμεσα στους συζύγους έχει την πληρότητά της. Γίνεται αληθινή ευφροσύνη. Αλλά και το πιο υπέροχο γίνεται το ξεκίνημα για τη δημιουργία ενός καινούργιου ανθρώπου.

Η ζωή του ανθρώπου πάνω σ’ αυτή τη γη είναι μια εναλλαγή χαράς και λύπης, ηδονής και οδύνης, θλίψεων, δοκιμασιών, αλλά και ώρες γεμάτες χαρά, ειρήνη, ευτυχία.

Η αναζήτηση λοιπόν της εκτός του γάμου ηδονής και η έντονη και διαρκής προσπάθεια για εφεύρεση τρόπων αύξησης της ηδονής, δηλαδή η ηδονή για την ηδονή, ανεξάρτητα και άσχετα, είναι ανέφικτο, είναι μάταιο, και οδηγεί στον μηδενισμο, την απελπισία.

Αυτές είναι λίγες σκέψεις-προτάσεις για αφορμή μελέτης, σκέψεων, συζητήσεων.

Γεώργιος Σπ. Κωτσάκης

Πρωτοχρονιά 2019

ΠΗΓΗ.ΗΛΙΑΧΤΙΔΑ

Θεολογική ἀπάντηση σέ σύγχρονους προβληματισμούς περί σαρκός, Πνεύματος καί πνευμάτων…

 
Συνέντευξη τοῦ ἀρχιμανδρίτη Ἀντωνίου Φραγκάκη με αφορμή τον Μητροπολίτη Μόρφου  Νεόφυτο στὸν Δημήτριο Κυριακόπουλο 
(4.8.2019)

ΕΡΩΤΗΣΗ: Πατέρα Ἀντώνιε, πέρυσι ξέσπασε ἕνας θόρυβος δημοσιογραφικός λόγῳ τῶν θανατηφόρων πυρκαγιῶν στό Μάτι Ἀττικῆς. Αἰχμή τοῦ  δόρατος, θά λέγαμε, ἡ λέξη «ὀργή Θεοῦ», «θεομηνία» κτλ.  Εἶναι σωστές αὐτές οἱ ἐκφράσεις; Κάποιοι κληρικοί καί θεολόγοι μιλοῦν μόνο γιά τήν Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Ὅσοι μίλησαν γιά «ὀργή Θεοῦ», χρησιμοποίησαν προφητικό και πατερικό ὅρο πού ὁδηγεῖ στήν μετάνοια. Οἱ ἀγαπολόγοι-μεταπατερικοί καθησυχάζουν τίς συνειδήσεις τῶν ἀνθρώπων μέ ὅσα προτεσταντικά ἐκφέρουν καί τούς ἀφήνουν ἕρμαια στά πάθη  τους. Εἶναι οἱ νέοι Ὡριγενιστές, πού δημιουργοῦν τήν αἴσθηση ὅτι ὅλοι χωροῦν στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀθεράπευτοι, μέ τά πάθη τους, ἀφοῦ τάχα ἡ Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ὅλα τά δέχεται καί ὅλα τ’ ἀναχωνεύει. Οἱ λέξεις «ὀργή», «παιδαγωγία» κ.λπ. εἶναι ὅροι τῆς Συμβολικῆς Θεολογίας.

Ἀποφατική καί Συμβολική θεολογία

Ἔχουμε τήν Ἀποφατική Θεολογία, πού δέν μπορεῖ νά ἐκφράσει τίποτα ἀπολύτως περί τοῦ Θεοῦ, καί τήν Συμβολική Θεολογία, πού χρησιμοποιεῖ σύμβολα, παραστάσεις, ὀνόματα ἀπό τόν παρόντα κόσμο γιά να αἰσθητοποιήσει τήν θεία πραγματικότητα.  Π.χ. τί σημαίνει ὅτι ὁ Θεός εἶναι Πατέρας; Ἤ τί σημαίνει Υἱός; Αὐτά τά ἀποδίδουμε μέ ὅσα ξέρουμε ἀπό τήν γήινη-κτιστή πραγματικότητα, γιά νά ἀποδώσουμε βάσει ἐμπειρίας τά ὑποστατικά ἰδιώματα τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Γι’ αὐτό λέγει ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής βάσει τῆς Ἀποφατικῆς Θεολογίας: «ὁ Θεός οὔτε Πατέρας εἶναι, οὔτε Υἱός, οὔτε Ἀγάπη, οὔτε φῶς οὔτε, οὔτε, οὔτε…».  Ἔτσι τά ἀποδίδουμε ἐμεῖς μέ βάση τήν ἐμπειρία μας καί εἶναι ἀληθινά, ἀλλά ὑπερβαίνουν τήν πραγματικότητα τοῦ Θεοῦ πού εἶναι ἀκατάληπτος καί ἀπερινόητος. Βρίσκουμε σύμβολα γιά νά ἀποδώσουμε τήν δική Του ἀποκάλυψη στό κτιστό ἀνθρώπινο εἶναι. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἐμφανίσθηκε «ὡσεί περιστερά», ἀλλὰ δέν εἶναι περιστέρι. Ἡ κίνηση καί ἡ θεωρία τῆς στιγμῆς ἐκείνης περικλείεται στόν ὅρο «ὡσεί περιστερά».  Τά ὁράματα τῶν προφητῶν, πού εἶδαν «τόν Παλαιόν τῶν ἡμερῶν» καθήμενο ἐπί θρόνου φοβεροῦ ἤ ἵππους καί τροχούς κ.λπ. εἶναι σύμβολα μιᾶς ἄκτιστης πραγματικότητας γιά νά μπορέσει νά τήν προσεγγίσει ἡ κτιστή καί πεπερασμένη ἀντίληψη τοῦ ἀνθρώπου. Ἔχουμε λοιπόν ἄκτιστα νοήματα πού ἀποδίδονται μέ κτιστά ρήματα, ὅπως ἔλεγε ὁ ἀείμνηστος π. Ἰωάννης Ρωμανίδης.

«Ὀργή» καί «τιμωρία»

Οἱ λέξεις «ὀργή» καί «τιμωρία» Θεοῦ εἶναι βιβλικές, προφητικές καί πατερικές.  Σκοπό ἔχουν τήν συνειδησιακή ἀφύπνιση καί μετάνοια τῶν ἀνθρώπων. Δέν ἐρμηνεύονται δικανικά, ἀλλά ἀποσκοποῦν στήν περιγραφή μιᾶς καταστάσεως, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τόν Θεό μέσω τῆς ἀμαρτίας καί παραδοθεῖ στόν διάβολο. Δυστυχῶς οἱ ἀγαπολόγοι ἀποκοιμίζουν τόν κόσμο γιά νά νοιώθουν οἱ ἴδιοι καλά μέ τά πάθη τους.  Ἀφήνουν ἔκθετες στήν αἰώνια καί ἄσβεστη «πυρκαϊά» τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων.  Ἄν καταλάβουν τί εἶναι παράδεισος καί κόλαση ἐξ ἐπόψεως Ὀρθοδόξου, τότε θά καταλάβουν καί ποιός εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας: Νά κηρύσσει λόγο μετανοίας, ὥστε νά θεραπευθεῖ ὁ πνευματικός ὀφθαλμός τοῦ ἀνθρώπου καί νά βιώσει σέ αἰώνια διάσταση τόν Θεό ὡς φῶς καί ὄχι ὡς φωτιά. Χρησιμοποιοῦνται ἀνθρωποπαθεῖς εἰκόνες καί φράσεις, ὅπως ἡ λέξη «ὀργή», γιά νά ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τόν διάβολο πού εἶναι τυρρανική ὕπαρξη καί ὅταν τοῦ δοθοῦμε ἔχουμε στέρηση τῆς ἐλευθερίας μας καί πρόγευση τῆς κολάσεως στή ζωή μας.  Καί, φυσικά, γιά νά ἐπιτύχει ἡ Εκκλησία τόν σκοπό της, πού εἶναι ἡ διά τῆς μετανοίας ἀφύπνιση καί μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου.

Οἱ τρεῖς ἱεραρχικές τάξεις τῶν ἀγωνιζομένων

Ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής ἀναφέρει ὅτι ὑπάρχουν τρεῖς ἱεραρχικές τάξεις τῶν ἀγωνιζομένων, ἀνάλογα μέ τόν βαθμό τῆς ἐσωτερικῆς τους καταστάσεως.  Πρῶτοι εἶναι οἱ ἀρχάριοι, οἱ δοῦλοι. Αὐτοί βιώνουν τόν φόβο τῆς κολάσεως καί τήν ἐνεργοποίηση τοῦ πνευματικοῦ νόμου ὅταν παραβαίνεται.  Ἀγωνίζονται κυρίως ἀπό φόβο. Ἀκολουθοῦν οἱ μισθωτοί.  Αὐτοί πού ἀγωνίζονται γιά τήν ἀντιμισθία τῆς θείας βασιλείας καί θεωροῦν τόν Θεό πιστό στίς ἐπαγγελίες Του. Καί, τέλος, ἀκολουθοῦν οἱ υἱοί.  Εἶναι οἱ θεούμενοι. Οἱ ἅγιοι. Οἱ ἐνωμένοι μέ τόν Χριστό. Αὐτοί γεύονται τόν Θεό ὁλοσχερῶς κατά τήν ἄκτιστη ἐνέργειά Του καί γνωρίζουν βιωματικά ποιός εἶναι καί πῶς ἐνεργεῖ. Ὁπότε «λυώνουν» ἀπό ἀγάπη γι’ αὐτόν!  Θά τόν ἀγαποῦν ἀκόμη καί ἄν π.χ. τούς πεῖ ὅτι θά τούς πάει στήν κόλαση! Μόνο πού ἀκόμη κι ἄν γίνει αὐτό, θά γεύονται καί πάλι τήν κόλαση ὡς παράδεισο. Τώρα, πῶς ἀγαπολόγοι-ἀγαπιστές πετάχθηκαν στήν ὑψηλότερη βαθμίδα χωρίς νά περάσουν ἀπό τίς προηγούμενες, μόνο ἡ ἄρρωστη καί μπερδεμένη ψυχή τους τό γνωρίζει.
Αὐτοί πού τρέφουν τήν σατανική αὐταπάτη ὅτι ἔφθασαν ἀπευθείας στήν ὑψηλότερη βαθμίδα τῆς υἱοθεσίας καί διατείνονται, ὡς ὁ Μέγας Ἀντώνιος στήν δύση τοῦ ἐπίγειου βίου του, ὅτι δέν φοβοῦνται τόν Θεό, ἀλλά μόνο τόν ἀγαποῦν, αὐτοί ὁμιλοῦν γιά τόν Θεό χωρίς Θεό, γιατί παρέκαμψαν ἐγωκεντρικῶς τόν φόβο τῆς ἀμαρτίας καί τόν Σταυρό τῆς μετανοίας, καί σφετερίζονται μιά ἀνάσταση πού δέν εἶναι ἀνάταση ψυχική ἀλλά ἀναστάτωση ψυχολογική! Ἀγαπολογοῦν, δέν θεολογοῦν.  Γιατί εἶναι μπερδεμένοι καί φιλοδοξοῦν νά ἀναπαύσουν καί ὅλους τούς μπερδεμένους, γιατί ὄχι νά μπερδέψουν στά δίχτυα τους καί τούς ἤδη λελυμένους ἀπό τά δεσμά τῆς ἀμαρτίας! Ἀγαπᾶνε τά πάθη τους καί ἐπειδή εἶναι σφιχταγκαλιασμένοι μ’ αὐτά, τά περιτυλίγουν μέ τό χρυσόχαρτο τῆς ἀγάπης, γιά νά μήν τρομάζει ἡ συνείδησή τους ὅταν τά βλέπει καί γιά νά ἐντυπωσιάσει καί τούς ἄλλους ἡ τεχνική αὐτή τοῦ ἐμπαθοῦς ἐξωραϊσμοῦ.

Ἡ ἁμαρτία δέν εἶναι μιά ἀστοχία

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τελικά ἁμαρτία τί εἶναι;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἁμαρτία δέν εἶναι μιά ἀστοχία (ἀπὸ τὸ ρῆμα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς ἁμαρτάνω, ποὺ σημαίνει ἀστοχῶ), πού γιά τήν ἐπανόρθωσή της ἀπαιτεῖται μιά τυπική συγγνώμη. Ἁμαρτία εἶναι κίνηση ἀντίστροφη πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁπότε ἀπαιτεῖται ὁλοκληρωτική μεταστροφή γιά τήν θεραπεία της. Αὐτό γίνεται μέ τήν μετάνοια καί τήν ἐξομολόγηση. Λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός: «Ἁμαρτία ἐστίν ἡ ἐκ τοῦ κατά φύσιν εἰς τό παρά φύσιν ἐκουσία παραδρομή». Εἶναι δηλαδή ἡ διαστροφή τῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς, τοῦ θυμικοῦ, τοῦ ἐπιθυμητικοῦ καὶ τοῦ λογιστικοῦ. Νά τό διατυπώσω ἀπλούστερα. Ἁμαρτία εἶναι κοντράρισμα στόν Χριστό καί ταύτιση μέ τόν διάβολο. Αὐτό δίνει δικαιώματα στόν διάβολο ἔναντι τοῦ ἀνθρώπου καί πληγώνεται θανατηφόρα ἡ ψυχή ἀπό τήν δαιμονική ἐνέργεια. Ὅσο σκεπάζεται ἡ πληγή, τόσο κακοφορμίζει περισσότερο. Ὅπως π.χ. δημιουργοῦνται μικρόβια πάνω στό αἶμα ὅταν πληγωθεῖ ἕνα σημεῖο τοῦ σώματος καί ἐκτεθεῖ στόν ἀέρα, ὅπως ἀναπτύσσονται μικρόβια πάνω στίς τροφές πού δέν βρίσκονται σέ ἰδανικές συνθῆκες περιβάλλοντος, ἔτσι καί ἡ ψυχή ἔχει τούς δικούς της μηχανισμούς γιά νά ὀργανώνει τό εἶναι της. Μιά μολυσματική πνευματική πληγή πού ὑπάρχει στήν ψυχή καί χρονίζει, ἐπηρεάζει ἀρνητικά μέ τά «δαιμονικά μικρόβια» πού ἀναδίδει ὅλο τό σύμπαν.  Τό λέγει ὁ ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης καί ὁ Γέρων Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ. Τόσο ἡ ἁμαρτία ὅσο καί ἡ ἁγιότητα ἔχουν συμπαντικές διαστάσεις. Ὑπ’ αὐτήν τήν ἔννοια ὁ Μέγας Ἀντώνιος ἐστήριξε τήν οἰκουμένη μέ τήν ἁγιότητα καί τίς εὐχές του, ὅπως ἀναφέρει καί τό ἀπολυτίκιό του: «καὶ τὴν οἰκουμένην ἐστήριξας εὐχαῖς σου». Ὁ ὅρος «δαιμονικά μικρόβια» ἀνήκει περισσότερο στόν σύγχρονο ἅγιο Πορφύριο. Μὲ αὐτὸ ἐννοεῖ τήν δαιμονική ἐνέργεια πού πολλαπλασιάζεται καί ἀναδίδεται ἀπό τίς ἁμαρτίες πού εἶναι οἱ ἑστίες ἐκκολάψεως τῶν δυνάμεων τοῦ σατανᾶ. Μάλιστα ἀναφέρει ὅτι τά μικρά παιδάκια ἔχουν τήν τάση νά ἀφομοιώνουν πανεύκολα τό θετικό, τό εὔκρατο κλῖμα ἤ, ἀντίστοιχα, τό ἀρνητικό πού ἐκπέμπεται ἀπό τίς ψυχές τῶν μεγαλυτέρων καί εἰδικότερα τῶν γονέων τους. Ἔτσι ἑρμηνεύεται καί ἡ βασκανία. Ἀφοῦ ἡ δαιμονική ἐνέργεια ἐπηρεάζει τήν κτίση, πόσο μᾶλλον τά πλησιέστερα πρόσωπα στούς μηχανισμούς παραγωγῆς της. Αὐτό διέπει ὅλη τήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Πορφυρίου στήν σχέση γονέων καί παιδιῶν. Καί τονίζει ὅτι ὁ ἐξαγιασμός τῶν γονέων εἶναι ἡ καλύτερη προῖκα ζωῆς πού μπορεῖ νά χορηγηθεῖ στά παιδιά τους.

Δέν ἔχει καμία σημασία τό DNA, ἀλλά τό τί ἡ
ψυχή ἀφήνει ὡς ἴχνη πάνω του καί τό τί θέλει ἡ ἴδια.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Ἐφ’ ὅσον ἀναφέρεστε σ’ αὐτό, πῶς ἡ ποιότητα ζωῆς τῶν γονέων ἐπηρεάζει τά παιδιά ἀπό τήν ἐμβρυακή τους κατάσταση; Ἔχει γίνει πολύς θόρυβος τελευταία γι’ αὐτό τό θέμα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἡ ροπή τοῦ DNA εἶναι καθοριστική στήν πορεία τοῦ ἀνθρώπου. Τό DNA ἀφορᾶ στό σῶμα, στήν σάρκα, στό κρέας τοῦ ἀνθρώπου. Ἀρχικῶς, δέν ἔχει καμμία σχέση μέ τήν ψυχή. Ὅταν ὅμως ἡ ψυχή ἐνώνεται μέ τό σῶμα, καί ἐνώνεται «ἐξ ἄκρας συλλήψεως» (δηλ. ἀπὸ τὴ στιγμὴ τῆς σύλληψης τοῦ ἀνθρώπου), ἔρχεται σέ ἄμεση ἐπαφή μέ τά ἐνεργά ψυχικά ἀποτυπώματα πού ἄφησαν οἱ γεννήτορές μας καί οἱ προπάτορές μας πάνω στούς θύλακες τοῦ βιολογικοῦ DNA. Ὅλοι αὐτοί μᾶς μεταγγίζουν βιβλία, γενεαλογικά δελτία, δηλαδή γραμμώσεις συμπεριφορᾶς, γιατί ἡ λειτουργία τῆς ψυχῆς ἀποτυπώνεται σάν στάση ζωῆς, σάν συμπεριφορά θετική ἤ ἀρνητική καί στό σῶμα. Ὑπ’ αὐτή τήν ἔννοια λέγει ὁ ἅγιος Πορφύριος ὅτι μέσα μας κουβαλᾶμε τούς αἰῶνες!.
Αὐτές οἱ γραμμώσεις τοῦ σώματος, ὅταν ἐξ ἄκρας συλλήψεως ἔρθουν σέ ἐπαφή μέ τήν ψυχή, ἡ ὁποία δέν προέρχεται ἀπό τούς γονεῖς μας ἀλλά ἀπ’ εὐθείας ἀπό τόν Θεό, προσλαμβάνει τά πνευματικά χαρακτηριστικά τοῦ ὑλικοῦ ἀπό τό ὁποῖο προερχόμαστε.  Ἡ κάθε ψυχή δέν ἔχει κληρονομικότητα.  Ἔχει τελειότητα.  Προέρχεται ἄμεσα ἀπό τόν Θεό. Προσλαμβάνει, ὅμως, τά ζωντανά σημάδια πού ἄφησαν πάνω στό βιολογικό γονιδίωμα οἱ ψυχές πού ζωοποίησαν καί δραστηριοποίησαν τά σώματα τῶν γονιῶν καί τῶν παππούδων μας.  Αὐτά κολλᾶνε πάνω στήν ἀρτιγέννητη ψυχή κάθε ἐμβρύου κατά 30% καί ἀποτελοῦν βασικό γνώμονα στήν ἐξέλιξή της. Τήν ἀναλογία 30% πνευματικό γονιδίωμα καί 70% προαίρεση τοῦ ἀνθρώπου, τήν ἀνέφερε σέ πνευματικά του παιδιά ὁ ἅγιος Πορφύριος. Πάμπολλες φορές τό 70% εἶναι συνέχεια τοῦ 30%, ὅπου θεμελιώνεται ὁ τρόπος ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτά εἶναι οἱ τάσεις, ἡ προῖκα ζωῆς, οἱ κατευθυντήριες γραμμώσεις, πού δίνουν οἱ προγενέστεροι στούς ἐπιγενομένους.  Πάνω σ’ αὐτό τό μυστήριο ἐδράζεται ἡ λειτουργία καί τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος συνολικά. Κληρονομοῦμε γονιδιακά τήν φθορά καί τήν θνητότητα.
Βέβαια ἡ προαίρεση μπορεῖ νά τά ἀλλάξει αὐτά, γιατί δέν εἴμαστε καταδικασμένοι καί ὅμηροι τῆς κληρονομικότητάς μας. Δέν ἔχουμε ἀπόλυτο προορισμό. Ἡ προαίρεση δέν ἔχει καμία σχέση μέ τήν σκέψη, μέ τήν λειτουργία τοῦ ἐγκεφάλου, εἶναι κίνηση τῆς ψυχῆς πού, ὅταν φωτισθεῖ ἀπό τόν Θεό, προτιμᾶ τό ἀγαθό, καί ἀντιλαμβάνεται ὅτι τό κληροδότημα πού ἔχουμε μέσα μας καί μᾶς πιέζει εἶναι ἀντίθετο μέ τόν αἰώνιο προορισμό μας.  Ὁπότε δέν παραδιδόμαστε σ’ αὐτό, ἀλλά τό ἐκλαμβάνουμε ὡς στάδιο ἀγῶνα. Ὅταν δέν ὑπάρχει θεία χάρις, τότε τό 30% ζυμώνει τό 70%. Ἀντίθετα ὁ πνευματικός ἀγώνας, ἡ μετάνοια ὡς βίωμα διαρκείας καί ἡ καθαρή ἐξομολόγηση, ἀφανίζουν ἀπό τήν κυτταρική μνήμη ὅλα τά ἀρνητικά βιώματα καί τίς παραστάσεις πού ἀφομοιώσαμε ἀπό τό γενετικό ὑλικό τῶν γονέων καί τῶν ἄμεσων προγόνων μας (μέχρι 7ης γενεᾶς περίπου). Γι’ αὐτό γράφει ὁ ὅσιος Πορφύριος ὅτι μία δυνατή ἐξομολόγηση ἀπαλλάσσει τήν ψυχή ἀπό ἐμβρυακά τραύματα καί ἄσχημα γονιδιακά κληροδοτήματα πού ἐπηρεάζουν καθοριστικά τήν λειτουργία της. Ἡ προαίρεση, ὡς κίνηση τῆς ψυχῆς, ἐπιβεβαιώνεται σέ ὅλη τήν πορεία τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Λένε π.χ. οἱ βιολόγοι ὅτι 95% τό DNA τοῦ πιθήκου καί τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἴδια. Τί σημαίνει αὐτό; Ὅτι προερχόμαστε ἀπό τόν πίθηκο; Ἄπαγε τῆς βλασφημίας! Ἁπλούστατα σημαίνει ὅτι σκέτο τό DNA δέν ἔχει καμιά σημασία, ἀλλά ἡ ψυχή πού λειτουργεῖ αὐτό τό ὑλικό καί τό διαφοροποιεῖ ἐντελῶς. Καί οἱ ἴδιοι οἱ βιολόγοι λένε ὅτι οἱ πρωτεΐνες πού παράγονται ἀπό τό DNA, πού αὐτές ρυθμίζουν καί δείχνουν τό πῶς ὁ ἄνθρωπος ἐκδηλώνεται, εἶναι 80% διαφορετικές ἀπό τοῦ πιθήκου. Ὅταν δέν εἶχαν προχωρήσει οἱ ἔρευνες τῆς Βιολογίας, τό εἶχαν βρεῖ αὐτό οἱ Δαρβινιστές καί τό προέβαλαν ὡς ἰσχυρότατο ἐπιχείρημα γιά τήν ἐξομοίωση πιθήκου καί ἀνθρώπου.
Δέν ἔχει καμία σημασία τό DNA, ἀλλά τό τί ἡ ψυχή ἀφήνει ὡς ἴχνη πάνω του καί τό τί θέλει ἡ ἴδια. Τήν ἀντανάκλαση καί ἐκτύπωση τῶν ἐνεργειῶν τοῦ σώματος στήν ψυχή καί τἀνάπαλιν, τήν βλέπουμε καί στήν κάθοδο τοῦ Χριστοῦ στόν ἅδη. Ἀναφέρεται ἐμπειρικά ὅτι ἐκεῖ ὁ ἅδης ἐπικράνθη, βλέποντας ἄνθρωπο θνητό πού εἶχε θεωθεῖ καί ἦταν γεμᾶτος πληγές.  «Κατάστικτον τοῖς μώλωψι καί πανσθενουργόν…».  Τό ἐρώτημα εἶναι: πῶς εἶδε τίς πληγές τοῦ Χριστοῦ ὁ ἅδης, ἀφοῦ τό σῶμα μαζί μέ τήν Θεότητα παρέμεινε μέσα στόν τάφο;  Ὁπότε, οἱ πληγές πού εἶχε ὁ Χριστός ἦταν ἤ πληγές τῆς ψυχῆς ἤ πληγές τῆς Θεότητος. Τό δεύτερο ἀποκλείεται, ὁπότε πρέπει νά ὁμολογηθεῖ ὅτι ἦταν πληγές τῆς ψυχῆς. Ἀλλά πῶς εἶναι δυνατόν οἱ πληγές τοῦ σώματος, πού ἔγιναν ἀπό τά φρικτά πάθη νά θεωρηθοῦν καί πληγές τῆς ψυχῆς;
Αὐτό τό φοβερό γεγονός ἔχει τήν ἑρμηνεία του. Κατά τήν διάρκεια τοῦ πάθους, ὅταν ἔπασχε τό σῶμα, δέν συνέπασχε ἡ Θεότητα, ἀλλά παρέμεινε ἀπαθής. Ὅμως μαζί μέ τό σῶμα συνέπασχε καί ἡ ψυχή τοῦ Χριστοῦ.  Ὁ ἅγιος καί θεοειδέστατος νοῦς Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἐξηγεῖ ὅτι ἀπό τίς ἐνέργειες τῆς ψυχῆς, ὁ νοῦς, ἡ διάνοια καί ἡ δόξα ἐνεργοῦν χωρίς τήν συνέργεια τοῦ σώματος. Αὐτές ἐνεργοῦν καί ὅταν τό σῶμα ἠρεμεῖ.  Οἱ ἄλλες ὅμως ἐνέργειες τῆς ψυχῆς, ἤτοι ἡ αἴσθηση καί ἡ φαντασία δέν μποροῦν νά ἐνεργοῦν χωρίς τό σῶμα. Ἔτσι, ὅταν μαστιγωνόταν τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί βασανιζόταν, τότε οἱ τύποι καί οἱ ἀμυδρές φαντασίες τῶν μαστίγων καί τῶν παθῶν χαράσσονταν καί στήν ψυχή τοῦ Χριστοῦ! Ἐπομένως, τά σημάδια τοῦ σώματος διαβιβάστηκαν καί στήν ψυχή, καί αὐτά εἶδε ὁ ἅδης καί τρόμαξε!  Τό ἴδιο γίνεται, κατά ἀναλογία, σέ κάθε ἀνθρώπινη περίπτωση. Ἡ ψυχή ἀφήνει τά σημάδια της στό σῶμα μέ τό ὁποῖο εἶναι συνημμένη καί μάλιστα κατά ἐκτυπώτερο τρόπο στήν κυτταρική μνήμη, στό DNA! Καί τά βιώματα πάλι τοῦ σώματος διαπορθμεύονται, ἀντανακλῶνται στήν ψυχή, ἡ ὁποῖα τά διακρατεῖ , καί τήν χαρακτηρίζουν αἰώνια.

Πρίν συλληφθοῦν τά παιδιά ἀπαιτεῖται φροντίδα γιά βαθυτάτη
ἀποκάθαρση τοῦ DNA μέ τήν ἐπιμελημένη μετάνοια τῶν γονέων.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τώρα συνειδητοποιοῦμε τήν μεγάλη ἐπίδραση τοῦ πνευματικοῦ DNA.  Ὑπάρχει παράδειγμα ἀπό τήν Ἐκκλησιαστική Ἱστορία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εἶναι ἀλήθεια ὅτι, ὅταν ἐμεῖς προσπαθοῦμε ἀπεγνωσμένα νά διαπαιδαγωγήσουμε τά παιδιά μας, τότε αὐτά ἤδη ἀρχίζουν νά ἐκδιπλώνουν τά πρωτογενῆ στοιχεῖα πού τούς δώσανε οἱ γονεῖς μέ τό DNA τή στιγμή τῆς συλλήψεως καί κατά τήν διάρκεια τῆς κυοφορίας. Ὅταν π.χ. ἀνοίγει ἕνα τριαντάφυλλο, τά πέταλά του, ἡ ποιότητα τοῦ χρώματος καί τῆς εὐωδίας ἔχουν ἤδη διαμορφωθεῖ ἀπό τήν ρίζα.  Εἶναι ἀδύνατον μέ ἐξωτερικές ἐπεμβάσεις νά τά διαμορφώσεις ἐκείνη τήν στιγμή καί νά βελτιώσεις τήν ὀμορφιά καί τό ἄρωμά τους. Βοηθάει βέβαια τό σκάλισμα, τό λίπασμα καί τό πότισμα μέχρι τήν τελευταία στιγμή τῆς ἀνθοφορίας. Ἀλλά τό βασικότερο εἶναι ἡ ἐπιμέλεια τῆς τριανταφυλλιᾶς πρίν ξεμπουμπουκιάσει τά ἄνθη της.  Νά τήν κλαδεύσεις, νά τήν φροντίσεις, νά τήν καλλιεργήσεις πρωτύτερα. Ἔτσι γίνεται καί μέ τό γονικό χωράφι τῆς οἰκογένειας. Πρίν συλληφθοῦν τά παιδιά ἀπαιτεῖται φροντίδα γιά βαθυτάτη ἀποκάθαρση τοῦ DNA μέ τήν ἐπιμελημένη μετάνοια τῶν γονέων. Ὁπότε δημιουργεῖται μία ἁγία γενεαλογική ρίζα πού δέν ἔχει τίποτα τό ἀρνητικό νά μεταδώσει ἀπό τό γονεϊκό χωράφι καί ἀπό τά συστατικά τοῦ προγονικοῦ ἐδάφους.  Εἶναι σάν ἱεροτελεστία ἡ διαμόρφωση καί ἡ ἐκκόλαψη ἑνός παιδιοῦ. Ξεκινᾶ ἡ διαδικασία προγενετικά καί συνεχίζεται καθοριστικά μέχρι τά πρῶτα ἔτη τῆς ζωῆς τοῦ παιδιοῦ.  Ἐφ’ ὅσον μέ ρωτήσατε γιά περίπτωση ἔντονη στήν διαδρομή τῆς Ἐκκλησίας, μήν ξεχνᾶμε τό βασικό παράδειγμα τῆς Θεοτόκου.

Ἅγιοι γεννοῦσαν συνεχῶς ἁγίους μέσα
στήν ἐναλλαγή τῶν αἰώνων.

Ἀναφέρουν οἱ ἅγιοι πατέρες, εἰδικά ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὅτι ἀπό τήν ἐποχή τοῦ δικαίου Σήθ, υἱοῦ τοῦ Ἀδάμ, μέχρι τούς δικαίους Ἰωακείμ καί Ἄννα (τῶν γεννητόρων τῆς Παναγίας μας) ἔχουμε τήν λεγόμενη προφητική παράδοση.  Μιά ἁγία γενεαλογική συνέχεια, πού εἶχε ὡς ἀποκορύφωμα τό εὐωδέστερο ἄνθος τῆς οἰκουμένης, τήν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον! Ἅγιοι γεννοῦσαν συνεχῶς ἁγίους μέσα στήν ἐναλλαγή τῶν αἰώνων. Ἡ κληρονομική αὐτή μετάδοση τῆς χάριτος ἐπαυξανόταν ἀλληλοδιαδόχως δίκην χιονοστιβάδος, μέχρι πού φθάσαμε στήν Θεομητορική ἐμφάνεια. Ἐμφανίσθηκε δηλαδή ἡ Παναγία στήν κορύφωση αὐτῆς τῆς γενετικῆς σειρᾶς, πού εἶναι ὁ ἁγιότερος καρπός τοῦ δέντρου τῆς οἰκουμένης! Γράφουν οἱ θειότατοι πατέρες ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καί ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ὅτι κι ἄν ἀκόμη ὅλη ἡ Δημιουργία, ὁρατή καί ἀόρατη, ἔμψυχη καί ἄψυχη, ἐπαναστατοῦσε ἐναντίον τοῦ Δημιουργοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἔλεγε τρόπον τινα «δέν σέ θέλω», ἀρκοῦσε ἡ Παναγία γιά νά εὐφραίνει τόν Θεό καί νά τόν κάνει νά μήν μετανοιώσει πού ἔπλασε τά ὑπόλοιπα κτίσματά του. Τό ἴδιο συμβαίνει, τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν, μέ κάθε παιδί πού συλλαμβάνεται καί κυοφορεῖται. Παίρνει ἀπό τούς γονεῖς καί τούς προπάτορες μέσω DNA τίς συνήθειές τους, τίς ἐνάρετες καί τίς ἁμαρτωλές. Ἡ ἀποκάθαρση τῆς κυτταρικῆς μνήμης μέσω τῆς μετανοίας, τῆς ἐξομολογήσεως καί τῆς προσευχῆς, εἶναι τό ἰδανικό φυτώριο, γιά νά ἀναπτυχθοῦν ὀμαλά καί θεάρεστα τά νέα παιδάκια πού ἔρχονται στή ζωή.

Συνεχῶς ὁ ἅγιος Πορφύριος ὅτι ἡ ἁγία ζωή τῶν γονέων
καί, ἰδιαίτερα, τῆς μάνας ,εἶναι ἡ ἀσφαλέστερη προῖκα ζωῆς σέ κάθε νεογέννητο

ΕΡΩΤΗΣΗ: Δηλαδή, ἄν κατάλαβα καλά, τό κυοφορούμενο βρέφος λειτουργεῖ σάν σφουγγάρι.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἀκριβῶς! Τό κάθε κυοφορούμενο βρέφος λειτουργεῖ μέσα στήν κοιλιά τῆς μητέρας του σάν σφουγγάρι. Ἤ θά ἀπορροφήσει ὅλο τό μελάνι τῆς ἁμαρτίας καί θά βγεῖ «μαῦρο», ἤ θά τραβήξει τήν ἀκτινοβολία τῆς Θείας Χάριτος καί θά βγεῖ «ἄσπρο». Ἐξαρτᾶται ἀπό τό τί ζωή θά κάνουν οἱ γονεῖς. Γιατί τό κυοφορούμενο βρέφος εἶναι ὑπό βιολογική ἀλλά καί ὑπό πνευματική διάπλαση. Ἔχει ἕναν ἰσχυρό ἀποκωδικοποιητή πού μεταφράζει ὅλα τά βιώματα πού ἔρχονται ἀπό τό ἐξωτερικό περιβάλλον. Αὐτά παραμένουν σέ λανθάνουσα κατάσταση καί τό συνοδεύουν στή μετέπειτα ζωή του.  Δέν κληροδοτεῖται σ’ αὐτό μόνο τό βιολογικό DNA, πού καθορίζει τήν γενετική κληρονομικότητα, ἀλλά καί τό πνευματικό γονιδίωμα, ὅπως προαναφέραμε, ἤτοι τό περιεχόμενο τῆς ψυχῆς τῶν γονιῶν, οἱ πράξεις καί οἱ συνήθειές τους ,πού ἐπηρεάζουν τήν διαμόρφωση τῆς προσωπικότητός τους.
Γι’ αὐτό τόνιζε συνεχῶς ὁ ἅγιος Πορφύριος ὅτι ἡ ἁγία ζωή τῶν γονέων καί, ἰδιαίτερα, τῆς μάνας ,εἶναι ἡ ἀσφαλέστερη προῖκα ζωῆς σέ κάθε νεογέννητο. Βέβαια τά ἀναφέρει αὐτά καί ἡ Ἁγία Γραφή. Στήν Παλαιά Διαθήκη διαβάζουμε: «Ἐγώ γάρ εἰμί Κύριος ὁ Θεός σου, Θεός ζηλωτής, ἀποδιδούς ἁμαρτίας πατέρων ἐπί τέκνα, ἐπὶ τρίτην καὶ τετάρτην γενεὰν τοῖς μισοῦσι με καί ποιῶν ἔλεος εἰς χιλιάδας τοῖς ἀγαπῶσί με καί τοῖς φυλάσσουσι τά προστάγματά μου» (Ἔξοδος 20, 5-6 καίΔευτερονόμιον 5, 9-10).  Αὐτό, ὁ λαός μας τό παράφρασε στήν γνωστή εὐσύνοπτη ρήση: «ἁμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα». Ὑπάρχει καί μία ἄλλη παρόμοια ἁγιογραφική ρήση: «τέκνα μοιχῶν ἀτέλεστα (ἀτέλεστα θά πεῖ ἀνεπρόκοπα) καί ἐκ παρανόμου κοίτης σπέρμα ἀφανισθήσεται. ἐάν τε γάρ μακρόβιοι γένωνται, εἰς οὐδέν λογισθήσονται καί ἄτιμον ἐπ’ ἐσχάτων τό γῆρας αὐτῶν» (Σοφ. Σολ. 3, 16-17).
Αὐτά βέβαια δέν ἐρμηνεύονται δικανικά, ἀλλά μέσα ἀπό τό πρῖσμα τῆς κληρονομικῆς μετάδοσης τῶν ἀποθεμάτων τῆς ψυχῆς. Ὅμως δέν εἶναι καί ὅλες οἱ περιπτώσεις ἴδιες.  Μήν ξεχνᾶμε τί ἀπάντησε ὁ Κύριος στούς μαθητές Του γιά τήν ἐκ γενετῆς ἀορασία τοῦ τυφλοῦ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ἡ ἐπιστήμη ἔχει ἀποδεχτεῖ τήν ἐπίδραση τῶν ἐπιθυμιῶν ἤ ἄλλων ψυχικῶν καταστάσεων στά παιδιά;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ὑπάρχει ἕνας νέος ἐπιστημονικός κλάδος, ἡ Ἐπιγενετική. Ἀποδέχεται τίς ἐπιδράσεις, τό ἀποτέλεσμα δηλαδή, ἀλλά ἀγνοεῖ τόν βαθύτατο τρόπο μέ τόν ὁποῖο δημιουργεῖται.  Κάποτε λειτούργησα καί ὁμίλησα σέ μία τοπική πανήγυρη. Ἦταν 25 Ἰουλίου. Ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Ἁγίας Ἄννης τῆς Θεοπρομήτορος. Ἀναφέρθηκα στό πνευματικό γονιδίωμα τῆς Παναγίας βάσει τῶν ἁγίων Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καί Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου. Κατά την πανήγυρη ἔψαλλε μία Παπαδιαμάντεια μορφή, ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ μακαριστοῦ δεσπότη μας Κυρίλλου, κύριος Ἀντώνης Κυπριωτάκης. Ἦταν καθηγητής παιδαγωγικῆς στό Πανεπιστήμιο Ρεθύμνου.  Σπουδαῖος ἄνθρωπος. Ἔχει μεγάλο ἀπόθεμα ἀκαδημαϊκῆς γνώσης, ταπεινώσεως καί ἤθους. Τόν σέβομαι πολύ.  Ἔκπληκτος, μετά τό πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας μοῦ εἶπε: «Πάτερ Ἀντώνιε!  Ποῦ τά βρῆκες ἐσύ αὐτά; Δέν γνώριζα ὅτι ἔχουν πεῖ οἱ πατέρες ἀπό αἰῶνες, αὐτά πού ἀποτελοῦν πορίσματα τῆς τελευταίας ἐπιστημονικῆς ἔρευνας καί δίδασκα ἐγώ στίς τελευταῖες φάσεις τῆς ἀκαδημαϊκῆς μου πορείας». Τόν παρέπεμψα νά μελετήσει τά σχετικά κείμενα καί μετά ἀπό καιρό ἀπό τηλεφώνου μέ εὐχαριστοῦσε ἐνθουσιωδῶς.

Ὑπάρχει ἕνα αἱρετικότατο ἐνδοεκκλησιαστικό μόρφωμα, πού ξεκίνησε
ἀπό τήν ἐκκοσμικευμένη καί ἐκφιλοσοφημένη ρωσική θεολογία

ΕΡΩΤΗΣΗ: Πῶς ἑρμηνεύετε τήν ἀντίθετη ἄποψη προσώπων τῆς Ἐκκλησίας, πού μιλοῦν γιά ἐλευθερία στόν προσωπικό χῶρο μέχρι ἀμνήστευσης τῆς ὁμοφυλοφιλίας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεῖτε, ὑπάρχει ἕνα αἱρετικότατο ἐνδοεκκλησιαστικό μόρφωμα, πού ξεκίνησε ἀπό τήν ἐκκοσμικευμένη καί ἐκφιλοσοφημένη ρωσική θεολογία. Λέγεται περσοναλισμός. Αὐτό εἶναι ἡ πεμπτουσία καί ἡ βάση τῆς «μεταπατερικῆς θεολογίας», πού λυμαίνεται τόν ἡσυχασμό, ἤτοι τήν ἐν μετανοίᾳ ἀσκητική θεραπευτική πρακτική τῆς Ὀρθοδόξου ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως.  Ξεκίνησε ἀπό τό σύνθημα «ἀγάπη καί ἐλευθερία», πού προωθήθηκε στήν ἐκκλησιαστική ἀγωγή, καί κατέληξε νά συνδέει τήν ἀνάγκη μέ τήν φύση καί τήν θέληση μέ τήν γνώμη ἐκείνου πού ὑποστασιάζει τήν φύση.  Ἐπομένως, ὅπως π.χ. δέν εὐθύνεται κάποιος γιά τό χρῶμα τῶν ὀφθαλμῶν του, δέν εὐθύνεται καί γιά τόν σεξουαλικό προσανατολισμό του, γιατί εἶναι ἀναγκαιότητα τῆς φύσεως. Δέν τό θεωροῦν δαιμονική ὑποβολή πού γίνεται δεύτερη φύση ἀπό τήν ἀποδοχή καί τήν καλλιέργεια τῆς προαιρέσεως.  Ἑπομένως ὅλα ἔπειτα ἀπλοποιοῦνται.  Ἐδῶ βρίσκεται ἡ οὐσία τοῦ προβλήματος.  Ὁ ἀείμνηστος μεγάλος σύγχρονος Γέροντας Ἀναστάσιος ὁ Κουδουμιανός ἔλεγε: -Σᾶς διαβεβαιῶ στήν ἱερωσύνη μου- γι᾽ αὐτό, ὅτι αὐτό συνιστᾶ ἰσλαμοποίηση τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογίας». Ἔλεγε ἀκόμη: «Αὐτοί ἰσχυρίζονται: καλά νά περνᾶμε ἐδῶ μέ τήν ἀπόλαυση τῶν ἡδονῶν, καλά καί στήν οὐράνια Βασιλεία, λόγῳ τῆς ἰδεολογικής ἀποδοχῆς τῆς πίστεως». Ἔχουμε δηλαδή μία ἰδεοληψία χωρίς θεραπευτικό ἀντίκρυσμα στήν ζωή τῶν ἀνθρώπων.  Ὅταν μιλᾶνε γιά ἀγάπη, δέν τό κάνουν μέσα ἀπό τήν προοπτική τῆς καθάρσεως ἀπό τά πάθη, ὥστε νά εἶναι ἐξωτερίκευση μετοχῆς στήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ πού εἶναι Ἀγάπη, ἀλλά μέσα ἀπό τήν ἰδεολογική κατοχύρωση τῶν παθῶν τους, ὁπότε τρομάζεις μπροστά στόν ἐμπαθέστατο τρόπο πού κατοχυρώνουν αὐτή τή θεωρία, εἰρωνεύονται, ἀπειλοῦν, φωνασκοῦν, συκοφαντοῦν κ.λπ. ὅποιον τούς ἀμφισβητήσει. Δέν εἶναι καρπός πνευματικῆς ζύμωσης, ἀλλά ἔκφραση ἰδεοληψίας, εἶναι ἀγαπισμός.  Καί ὁ κάθε –ισμός ἔχει φανατισμό, γιατί αἰσθητοποιεῖ ἄρρωστο ψυχισμό.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τί εἶναι φανατισμός;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εἶναι ἀρρώστεια ψυχική, ὅπως καί ἄν ἐκδηλώνεται. Εἴτε ὡς ἰδεολογικός φανατισμός, εἴτε ὡς πολιτικός, εἴτε ὡς θρησκευτικός κ.λπ. Εἶναι ἡ ἀπουσία βιώματος, πού ἀντικαθίσταται ἀπό πεισμώδη ἐπίδειξη πνεύματος. Ὁ φανατισμός δέν εἶναι δύναμη ἀλλά ἀδυναμία, ὅπως ὁ σπασμός. Ἄλλο ζωηράδα τοῦ σώματος καί ἄλλο σπασμωδικότητα. Τό πρῶτο μαρτυρεῖ ὑγεία, τό δεύτερο ἐπικίνδυνη σωματική ἀγκύλωση. Ὁ φανατικός προβάλλει καί πολεμᾶ στούς ἄλλους καταστάσεις, πού ὑποφώσκουν μέσα του καί δέν τολμᾶ νά τίς ἀντιμετωπίσει συνειδητά. Γιά νά κατευνάσει τόν ἐσωτερικό ἔλεγχο προβάλλει μέ βίαιο τρόπο τήν δική του παθολογία καί ἐπιμένει μέ κάθε κόστος νά πείσει τούς ἄλλους νά τήν ἀποδεχθοῦν. Ἤ μπορεῖ καί νά ἀσχολεῖται σχολαστικά μέ τήν ζωή τῶν ἄλλων, γιά νά συγκαλύψει δικές του καταστάσεις πού τόν καθιστοῦν ἐσωτερικά ἀνασφαλῆ. Π.χ. λέει μέ τόν τρόπο του: «Κοιτάξτε τί κάνουν οἱ ἄλλοι γιά νά μήν ἀνακαλύψετε τί κάνω ἐγώ».  Π.χ. Πνευματικοί, πού ἀμνηστεύουν μέ ἐμπαθή τρόπο τά πάθη καί τίς ἁμαρτίες, ἀλλά καί ἐκεῖνοι πού ἀσκοῦν καταναγκαστικές πιέσεις τάχα γιά διόρθωση καί βάζουν ἐξουθενωτικά ἐπιτίμια, στήν πραγματικότητα ξεκινοῦν ἀπό τήν ἴδια ψυχολογική ἀφετηρία ,ἀλλά τό ἐκφράζουν διαφορετικά.  Ὁ ἕνας ἀμοραλιστικά, ὁ ἄλλος ὑποκριτικά.  Ὁ σίγουρος γιά τά πιστεύω του, ἔχει τό θάρρος τῆς γνώμης του, προσπαθεῖ νά ἐμπνεύσει καί ὄχι νά ὑποτάξει.  Ἐδῶ ἰσχύει τό τοῦ Ἀδαμαντίου Κοραῆ, μέ τόν ὁποῖο στά ἄλλα διαφωνῶ ὁριζοντίως καί καθέτως: «Οὔτε τύραννοι τῶν χυδαίων οὔτε δοῦλοι τῆς χυδαιότητος αὐτῶν».

Ὁ ἀληθινός ζηλωτής εἶναι ἐκεῖνος πού μπορεῖ νά κυβερνᾶ τά πάθη του
καί ὄχι αὐτός πού ἄγεται καί φέρεται ἀπ’ αὐτά.

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ὁ ζηλωτισμός τί εἶναι; Μορφή φανατισμοῦ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Κάποτε ναί.  Ὁ ἀληθινός ζηλωτής εἶναι ἐκεῖνος πού μπορεῖ νά κυβερνᾶ τά πάθη του καί ὄχι αὐτός πού ἄγεται καί φέρεται ἀπ’ αὐτά. Αὐτός πού εἶναι ἄγγελος μέ σῶμα καί ἄνθρωπος χωρίς σάρκα, δηλαδή χωρίς τό σαρκικό φρόνημα.  Ὁ ἀληθινός ζῆλος εἶναι αὐτός πού συνδέεται μέ τήν πνευματική ζωή καί τόν ἐσωτερικό ἀγῶνα πού κάνει ὁ ἄνθρωπος γιά νά καθαρθεῖ ἀπό τά πάθη, νά συναντήσει τόν Θεό καί νά ἀποκτήσει κοινωνία μαζί Του. Ὑπῆρχαν παλαιοί καί νέοι ζηλωτές, ὅπως π.χ. ὁ οὐρανομήκης ἐπίσκοπος Φλωρίνης Αὐγουστῖνος Καντιώτης, πού ἐπειδή ἦταν καθαροί, διακατέχονταν ἀπό τόν ἀσυγκράτητο πόθο νά γκρεμίσουν ὃλα τά κάστρα τῆς ἁμαρτίας καί νά μεταδώσουν τήν δική τους Χριστοζωή. Τούς μετανοοῦντας ὅμως ἁμαρτωλούς τούς συνέτριβαν σωτήρια χωρίς νά τούς ἐξουθενώνουν, ἀλλά στήριζαν μετά δακρύων τήν πνευματική τους μετάλλαξη. Ἔλεγε ὁ ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης ὅτι ὁ π. Αὐγουστῖνος ἦταν καθαρό πετρέλαιο, κηροζίνη, γι’ αὐτό ἀπογείωνε ψυχές σάν ἀεροπλάνο. Φίλτραρε τόν ζῆλο στά διυλιστήρια τῆς ἄσκησης καί εἶχε ὑψοποιό ἀποτέλεσμα. Ὅσοι ἔχουν «μαῦρο» πετρέλαιο, νά ἀγωνίζονται νά τό καθαρίσουν καί ἀνάλογα νά προσαρμόσουν τόν ζῆλο τους. Διαφορετικά, ἔχουμε φανατισμό, ὅπως τῶν ὀργανώσεων ἀνθρωποκεντρικοῦ χαρακτῆρα, πού δημιουργοῦν ἱδεοληπτικές ἐμμονές καί κλῖμα πόλωσης, γιά νά δημιουργοῦν καί νά διατηροῦν ὀπαδούς. Ὁ ζηλωτής θέλγεται νά κρατᾶ ἀναμμένη τήν λαμπάδα τῆς Ἀναστάσεως καί νά πυρσεύει ψυχές.  Ὁ φανατικός κρατᾶ σβημμένα κάρβουνα καί μουτζουρώνει πρόσωπα καί συνειδήσεις.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ξέρω ἀπό ὁμιλίες σας πού ἀκοῦμε ὅτι ἐπαινεῖτε πολύ τόν γάμο. Τον θεωρεῖτε ἅγιο καί τρόπο σωτηρίας. Συγγνώμη πού θά ρωτήσω, μετανιώσατε πού γίνατε ἄγαμος;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Καθόλου! Χίλιες φορές ἄν πέθαινα καί ξαναζοῦσα, πάλι τόν ἴδιο δρόμο θά ἀκολουθοῦσα. Ἔχει μεγάλη πνευματική γλύκα ἡ ἐν Χριστῷ ἀγαμία. Αὐτό ὅμως δέν σημαίνει ὅτι ἀπορρίπτω τόν ἄλλο τρόπο ζωῆς πού εὐλόγησε ὁ Θεός.  Προέχει κατά τι ἡ παρθενία, ὅπως λέγουν οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ Πατέρες, ἀλλά ὁ τίμιος γάμος εἶναι τό γενεσιουργό αἴτιο τοῦ ἄνθους τῆς ἀγνείας καί κατά τήν Παύλεια ἐπισήμανση ἀποτελεί μυστήριο μέγα καί ὁ παράλληλος δρόμος τῆς σωστῆς μοναχικῆς ζωῆς ὅταν ἐμπεριέχει τήν θεόσδοτη προοπτική τῆς ἀποστολῆς του, δηλαδή νά ὁδηγησει τόν ἄνθρωπο στή θέωση. Ὅταν δεῖτε ἄγαμο νά μέμφεται τό γάμο, ἔχει προβληματική ἀγαμία. Τό ἴδιο καί ὅταν ἕνας ἔγγαμος στρέφεται ἐνάντια τῆς παρθενικῆς ζωῆς.  Οἱ περισσότεροι φίλοι μου εἶναι ἔγγαμοι Ἱερεῖς.  Ὑποκλίνομαι καί ἀποκαλύπτομαι μπροστά στήν ἀρετή καί τήν ἀκτινοβολία τους. Ἔχει καί ἡ Μητρόπολή μας τέτοιους ἁγίους ἐγγάμους κληρικούς.  Καί εἶναι νέοι οἱ περισσότεροι στήν ἡλικία.  Μέ ἐλέγχουν μέ τή ζωή τους τά πνευματικά μου παιδιά.  Ἔγγαμοι νέοι ὅλοι τους.  Εἶμαι ὁ ὕστατος, τελευταῖος ἀπ’ αὐτούς. Τό λέγω ὡς κατενώπιον Θεοῦ.  Θά δοῦμε πολλές ἐκπλήξεις στόν παράδεισο.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Γιατί ἀφοῦ ὁ γάμος εἶναι τόσο ἅγιος, χρειάζονται καθαρτικές εὐχές οἱ γυναῖκες τήν πρώτη ἡμέρα τοῦ τοκετοῦ, ὁ σαραντισμός, νά ἐγκρατεύονται τά ζευγάρια τίς ἅγιες ἡμέρες κτλ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Πολύ ὡραία ἐρώτηση αὐτή.  Πάνω στό θέμα αὐτό ἔχω ἀκούσει πολλές χονδροειδεῖς βλακεῖες καί ἀπό εὐσεβιστές καί ἀπό «θεολογοῦντες» ἀγαπολόγους.  Βέβαια δέν μπορεῖ κανείς νά ἀπαντᾶ σέ ὅλα. Τούς δίνει ἀξία. Ὁ ἅγιος καί θεοειδέστατος νοῦς καί τῶν ἁγίων πατέρων ἰσοστάσιος Γέροντας πατήρ Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος ἔλεγε χαριεντιζόμενος γιά τήν προχειρότητα μέ τήν ὁποία ἀντιμετωπίζουν κάποιοι ρηχοί καί πεφυσιωμένοι μεγάλα θεολογικά θέματα: «καί ἄν ἀκόμη ὅλος ὁ οὐρανός ἦταν χαρτί καί ὅλη ἡ θάλασσα μελάνι καί ὅλοι οἱ κορμοί τῶν δένδρων ἀπάρτιζαν ἕνα τεράστιο κονδυλοφόρο, δέν θά ἀρκοῦσαν γιά νά γράψουμε καί νά ἀναιρέσουμε τίς «θεολογικές» βλακεῖες πού διατυπώνουν οἱ στοχαστές γύρω ἀπό τά ἱερά καί τά ὅσια».

Γιά νά γίνουμε μέλη τῆς Θείας Βασιλείας, ὅλοι ἀνεξαιρέτως πρέπει νά ὑπερβοῦμε τή σάρκα.  Οἱ μοναχοί ἀγωνίζονται σέ αὐτή τήν προοπτική μέ τήν ἀπόλυτη παρθενία.  Οἱ ἔγγαμοι μέ τήν σωφροσύνη.

Γράφει λοιπόν ἐπ’ αὐτοῦ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ὅτι τό γενετήσιο ἔνστικτο δέν εἶναι προηγούμενο θέλημα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἑπόμενο. Δέν εἶναι δηλαδή ἀρχική χορηγία τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο ἀλλά ἀποτέλεσμα τῆς παρακοῆς.  Ὅπως λειτουργεῖ σήμερα μέσα στόν εὐλογημένο γάμο γίνεται θεραπευτικό μέσο, φάρμακο, καί ὄχι αἰώνιο γνώρισμα καί συστατικό τοῦ ἀνθρώπου.  Ὅλοι οἱ Πατέρες λέγουν ὅτι: «ἐν παραδείσῳ ἡ παρθενία ἐπολιτεύετο». Γι’ αὐτό καί ὁ νέος Ἀδάμ, ὁ Χριστός, ὅπως καί ὁ πρῶτος Ἀδάμ, δέν γεννήθηκε ἀπό σπέρμα ἀνδρός, ἀλλά συνελήφθη ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἀσπόρως καί ἄνευ μεσολαβήσεως ἀνδρός, καί ἔμεινε διά βίου παρθένος, γιά νά ἀνοίξει τόν νέο αἰῶνα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.  Σ’ αὐτόν τόν αἰῶνα τά πρωτεῖα δέν θά τά ἔχει ὁ γάμος, ἀλλά ἡ παρθενία, χωρίς βέβαια νά παραγνωρίζεται ὁ θεραπευτικός καί θετικός χαρακτῆρας τοῦ γάμου γιά τούς ἀσθενεῖς στό λογισμό καί τούς ἀδυνάτους στή σάρκα.  Ἑπομένως, γιά νά γίνουμε μέλη τῆς Θείας Βασιλείας, ὅλοι ἀνεξαιρέτως πρέπει νά ὑπερβοῦμε τή σάρκα.  Οἱ μοναχοί ἀγωνίζονται σέ αὐτή τήν προοπτική μέ τήν ἀπόλυτη παρθενία.  Οἱ ἔγγαμοι μέ τήν σωφροσύνη.  Δηλαδή, δέν παντρεύονται γιά νά ἀφεθοῦν στήν ὁρμή καί στήν δύναμη τῆς σάρκας καί νά γίνουν ὑπέρ-κτηνώδεις, ἀλλά γιά νά χαλιναγωγήσουν μέ ἐγκράτεια, πειθαρχία, καί φυσικό προσανατολισμό τή σάρκα, ἐντάσσοντας τή λειτουργία της στούς σκοπούς γιά τούς ὁποίους τήν ἀποδέχτηκε στόν γάμο ὁ Θεός.  Ὁ γάμος δηλαδή δέν εἶναι ἀνεξέλεγκτη καί ἀπειθάρχητη μορφή ζωῆς.  Εἶναι ὁ τρόπος θεραπείας τοῦ σαρκικοῦ ἐνστίκτου μέ προοπτική ὑπερβάσεως.  Ὅταν ἐπανέλθει ἡ ἡδονή ἀπό τήν σάρκα στό νοῦ καί ἐπιτευχθεῖ μεταξύ τῶν δύο ἡ πλήρης πνευματική συζυγία τότε ὁ γάμος ὁλοκλήρωσε τόν σκοπό του.  Ὅσο ὅμως λειτουργεῖ ἡ ἐμπαθής μεταπτωτική ἡδονή στήν ἁγία κατά τά ἄλλα συνύπαρξη τῶν εὐλογημένων ζευγαριῶν, αὐτή ἡ μεταπτωτική λειτουργία χρήζει καθάρσεως. Γι’ αὐτό γράφει ὁ προφητάναξ Δαβίδ χωρίς νά εἶναι καρπός παρανόμου συλλήψεως: «ἐν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου».  Αὐτά τά ἀναλύει διεξοδικῶς ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς σέ ὁμιλίες του, εἰδικά στό Γενέσιο τῆς Θεοτόκου καί στή Γέννηση τοῦ Χριστοῦ.
Θά ἀναφέρω δύο χωρία του πού ἐνθυμοῦμαι: «Ὡς γάρ ἡ ἐπί παιδοποιίᾳ κατά τούς νομικούς τῶν γάμων ἡδονή Θεῖον Θεοῦ δῶρον, ἥκιστ’ ἄν κληθείη, σαρκικόν γάρ καί φύσεως, ἀλλ’ οὐ Χάριτος δῶρον, καίτοι τήν φύσιν ὁ Θεός ἐποίησεν. Οὕτω καί ἡ παρά τῆς ἔξω παιδείας γνῶσις, εἰ καί καλῶς τις ταύτῃ χρῷτο, φύσεώς ἐστιν, ἀλλ᾽ οὐ Χάριτος τό δόμα». Λέει καί τό ἄλλο: «Ἡ γάρ τῆς σαρκός ἐπανάστασις ἀκούσιος οὖσα καί ἀντιστρατευομένη φανερῶς τῷ νόμῳ τοῦ νοός, εἰ καί παρά τῶν σωφρονούντων βίᾳ δουλαγωγεῖται καί πρός παιδοποιίαν μόνον ἀνίεται, ἀλλά τήν ἀπ’ ἀρχῆς ἐπάγεται καταδίκην, φθορά οὖσα τε καί λεγομένη καί πρός φθοράν πάντως γεννῶσα καί τοῦ μή συνειδότος τήν τιμήν, ἥν ἠμῶν ἡ φύσις ἔλαχε παρά Θεοῦ, ἀλλά τοῖς κτήνεσιν ὁμοιωθέντος, ἐμπαθής ὑπάρχουσα κίνησις». Στό βάθος βάθος λοιπόν ὅ,τι εἶναι μεταπτωτικό, ὅσο καί ἄν τό ἐπικύρωσε ὁ Θεός στήν ἔγγαμη ζωή, χρήζει καθάρσεως διά τό εἶναι «ἐμπαθής κίνησις».
Θυμήθηκα καί κάτι ἄλλο ἀπό τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ: «ἡ γάρ τῆς σαρκός πρός γένεσιν κίνησις, ἀνυποτάκτως ἔχουσα πρός τόν ἡγεμονεύειν ἐν ἠμῖν παρά Θεοῦ τεταγμένον νοῦν, οὐκ ἐκτός παντάπασιν ἁμαρτίας ἐστι. Διό καί Δαβίδ ἔλεγε: ‘‘ἐν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου’’».  Ἀπό τήν ὁμιλία του στόν Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου εἶναι αὐτό. Ἄς τό μεταφράσω: «ἡ κίνηση τῆς σαρκός γιά γέννηση ἀφοῦ μένει ἀνυπότακτη πρός τόν νοῦ πού εἶναι ταγμένος νά ἡγεμονεύει τῶν λειτουργιῶν μας, δέν βρίσκεται ἐντελῶς ἔξω ἀπό τήν ἁμαρτία. Γι’ αὐτό καί ὁ Δαβίδ ἔλεγε (ἄν καί δέν ἦταν καρπός παρανόμου συλλήψεως): «μέ ἀνομίες συνελήφθηκα καί μέ ἁμαρτίες μέ κυοφόρησε ἡ μητέρα μου».

Ἡ ὑπέρβαση τῆς σάρκας δέν εἶναι ἀνθρώπινο κατόρθωμα.

Μέ αὐτά πού ἀναφέρω θέλω νά πῶ ὅτι τό θέμα εἶναι βαθύ καί δέν εἶναι οἱ εὐχές τοῦ σαραντισμοῦ ἤ ἄλλες διατάξεις τῆς Ἐκκλησίας σέ παρόμοια θέματα μανιχαϊστικές ἐπιδράσεις σέ κάποιους φανατικούς καλογήρους πού ἔγραψαν τάχα τίς εὐχές. Ἔτσι λέγουν οἱ σύγχρονοι μεταπατερικοί. Τούς Μανιχαίους πού ἀπέρριπταν ὡς βρώμικο καί ἀνωφελῆ τόν γάμο, τούς ἔκαναν οἱ Πατέρες «τριῶν παράδων», κατά τό κοινῶς λεγόμενον.  Εἰδικά ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.  Δέν πᾶμε ὅμως καί στό ἄλλο ἄκρο πού εἰσηγεῖται «μέσα στό γάμο τούς ζυγούς λύσατε», ὅπως λένε οἱ ἄλλοι αἱρετικοί, οἱ λεγόμενοι Βορβορίτες. Αὐτοί, ἦταν παρακλάδι τῶν Νικολαϊτῶν-Καρποκρατιανῶν, πού θεωροῦσαν τή φυσιολογική σαρκική συνάφεια μέθοδο μεθέξεως τοῦ Θείου!!  Οἱ Βορβορίτες προχώρησαν καί στά παρά φύσιν, τά ὁποῖα μέ ἀνατριχιαστικές λεπτομέρειες περιγράφει ὁ ἅγιος Ἐπιφάνιος ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου στό ἔργο του «Κατά αἱρέσεων-Πανάριον».  Ἄν τά ἔλεγε αὐτά κάποιος σήμερα, θά τόν ἔκλειναν σέ φρενοκομεῖο.  Βέβαια οἱ Πατέρες, καί εἰδικά ὁ ἀμείλικτος σέ θέματα ἀνθρωπολογικά ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἐνθαρρύνουν τά ζευγάρια στή χρήση τῆς φυσιολογικῆς ἡδονῆς. Αὐτό κατακαίει ἐπικίνδυνους πειρασμούς καί τροφοδοτεῖ τήν μεταξύ τους ἑνότητα. Ἡ ἄσκηση ἐγκρατείας τίς νενομισμένες ἅγιες ἡμέρες, δέν πρέπει νά γίνεται μονομερῶς ἀλλά «ἐκ συμφώνου», ὅπως τονίζει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Οἱ ὑπερβολές φέρνουν ἄλλα ὀλέθρια ἀποτελέσματα.  Ἡ ὑπέρβαση τῆς σάρκας δέν εἶναι ἀνθρώπινο κατόρθωμα. Ἡ σάρκα εἶναι μεγάλο θηρίο.  Δέν τά βάζει κανείς  μόνος  του μαζί της.  Συνεργαζόμαστε μέ τόν Χριστό, κυρίως μέ τήν Θεοτόκο, πού εἶναι «ἡ μόνη Ἀγνή καί Ἄχραντος παρθένος», καί περνᾶμε χαρισματικά καί ὄχι ἐγωκεντρικά στόν «εὔδιο λιμένα τῆς ἀφθαρσίας». Ἄς ἔχουν ὅσοι ἀγωνίζονται στό στάδιο τοῦ γάμου ταπείνωση καί ἀγωνιστική διάθεση καί ἔπειτα ἡ ἀνάβαση σέ ἄλλες πνευματικές διαβαθμίσεις, πού δέν ἀποτελεῖ ἀνθρώπινο κατόρθωμα, ἀλλά δῶρο τοῦ Θεοῦ στίς διακριτικές καί δεκτικές ψυχές.

Και σήμερα γέμει ἡ Ἐκκλησία ἀπό ἀγωνιζομένους
ἐγγάμους μαθητές τοῦ Χριστοῦ.

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τώρα συνειδητοποιῶ πόσο προσοχή χρειάζεται ἡ ἄσκηση τῆς ἐγκράτειας.  Μπορεῖτε νά μᾶς πεῖτε κάτι περισσότερο πάνω σ’ αὐτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Νομίζω τά εἶπα ὅλα. Τά ἔγγαμα ἀδέλφια μας δέν στεροῦνται τή χάρη τοῦ Θεοῦ ἐπειδή ἔχουν σύζυγο. Ἀλίμονο.  Οἱ τέσσερεις νεομάρτυρες τῆς Ρεθύμνης, ἦσαν νέοι καί ἔγγαμοι.  Ἀσφαλῶς θά εἶχαν συζυγικές σχέσεις.  Δέν τούς ἐμπόδισε ὅμως αὐτό στό νά εἶναι ἐν-χριστωμένοι καί πνευματοφόροι.  Ἀπλά ζοῦσαν μέ σωφροσύνη μέσα στόν γάμο τους. Και ἐπειδή ἦσαν σκεύη τῆς χάριτος, δυναμώθηκαν στήν ὁμολογία τῆς πίστεως, τήν ὁποία ἐπικύρωσαν μέ τήν αἰμάτινη αὐταπάρνηση τοῦ μαρτυρίου τους.  Καί σήμερα γέμει ἡ Ἐκκλησία ἀπό ἀγωνιζομένους ἐγγάμους μαθητές τοῦ Χριστοῦ.  Γι’ αὐτό καί ὁ ἅγιος Γέροντας Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ γράφει στό βιβλίο του «Ἄσκησις καί Θεωρία» ὅτι δέν δύναται ἀπό τήν μία ὁ ἐν ἐνεργείᾳ ἔγγαμος νά ἀποκτήσει αὐτενέργεια εὐχῆς μέσα στήν καρδιά, γιατί ἐμποδίζεται ὁ νοῦς νά κατέβει. Καί αὐτό ἐπειδή τραυματίζεται ἀπό τίς σαρκικές εἰκόνες. Λέει δηλαδή αὐτά πού ἀνέφερα ἀπό τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ. Ἀπό τήν ἄλλη ὅμως συνιστᾶ: «καλύτερα νά σταματήσει ἡ προσευχή παρά ἡ ἐπικοινωνία μέ τό ἄλλο μέρος τῆς συζυγίας». Γιατί τό ἔλεγε αὐτό; Πολλοί ἔγγαμοι γεύτηκαν τήν προπτωτική ἡδονή τοῦ νοός μέσα ἀπό τήν προσευχή καί τήν ἄσκηση. Ἔπειτα σιχάθηκαν καί ἀποστράφηκαν τήν μεταπτωτική ἡδονή τῆς συζυγίας. Πῆραν τά βουνά γιά νά «γλεντήσουν» τόν Θεῖο ἔρωτα. Αὐτό ὅμως διασαλεύει τήν ἱσορροπία τοῦ γάμου καί θέλει προσοχή. Τά πάντα ἀπαιτοῦν διάκριση.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τί θά λέγατε σ’ αὐτούς πού σφάλλουν στήν ἐκτίμησή τους γύρω ἀπό τά θέματα τοῦ γάμου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Μία λέξη: Οἱ ἠθικιστές Μανιχαΐζουν καί οἱ ἀγαπολόγοι Βορβορίζουν.  Ἴσως ἡ κατάληξη «-ίζουν» νά ὑποδηλώνει καί κάτι περισσότερο.

Ὁ γάμος εἶναι μία εὐλογημένη ἀγαπητική καί
ἀσκητική πορεία ἀπό τό κατά φύσιν στό ὑπέρ φύσιν.

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ποιά εἶναι ἡ Θεολογία τοῦ Γάμου ἀπό Ὀρθόδοξη ἄποψη σέ ἕνα συνοπτικό πλαίσιο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Ὡραῖο καί ἐπίκαιρο ἐρώτημα. Θά κάνω μία ἀναγωγή μέ ὁδηγό τόν ὅσιο Μάξιμο τόν ὁμολογητή στούς πρωτοπλάστους. Ἀναφέρει ὁ ὅσιος ὅτι ἡ ἡδονή ἀρχικά ἦταν δώρημα τοῦ Θεοῦ στήν ψυχή, ἦταν δύναμη ψυχική, ὥστε νά γλυκαίνεται ὁ νοῦς, ὁ ὀφθαλμός τῆς ψυχῆς, καί νά κινεῖται πρός τήν θεωρία τοῦ Θεοῦ. Μετά τήν πτώση, ἡ ἡδονή μεταφέρθηκε στό σῶμα καί τότε ὁ Θεός ἐπέτρεψε νά εἰσέλθει καί ἡ ὁδύνη γιά νά χαλιναγωγεῖται καί νά θεραπεύεται ἡ ἡδονή.  Αὐτό οἰκονομήθηκε μέσα στόν γάμο γιά νά μπορέσουν τά δύο φύλα νά ἐπιτύχουν τήν διάσωση τοῦ κατά φύσιν μέσα ἀπό τήν φυσιολογική ἀγαπητική τους ἀλληλοσυμπλήρωση καί ταυτόχρονα μέσα ἀπό τό ἀσκητικό στοιχεῖο πού πρέπει νά διέπει τή σχέση τους, νά θεραπεύσουν τήν παρείσακτη στό σῶμα σαρκική ἡδονή, μέ τό νά τήν ἐπαναφέρουν στήν ψυχή καί ἔτσι νά πετύχουν τήν θέωση, τό ὑπέρ φύσιν.  Γάμος δηλαδή εἶναι μία εὐλογημένη ἀγαπητική καί ἀσκητική πορεία ἀπό τό κατά φύσιν στό ὑπέρ φύσιν. Γι’ αὐτό ἔχει κανόνες, δέν εἶναι ἀχαλίνωτη καί ἀπειθάρχητη μορφή ζωῆς.  Τότε ἔχουμε τό γλυκό κρασί τοῦ γάμου πού ἔδωσε ὁ Χριστός τελευταῖο, ἐννοώντας αὐτήν τήν δυναμική πορεία καί ἀπόληξη.
Ὅταν τώρα ἐπιτρέπουμε τό ἀνώμαλο ἀνακάτεμα τοῦ ἀνθρωπίνου κρέατος, ὄχι μόνο διασαλεύεται ἡ ψυχική καί σωματική ἀρμονία γιά τήν ὁποία μιλάει ἡ Ἀκολουθία τῆς ἱερολογίας τοῦ γάμου (σημείωση: ὅποιος θέλει νά πληροφορηθεῖ τί εἶναι γάμος, νά μελετήσει μετά προσευχῆς καί προσοχῆς αὐτή τήν Ἀκολουθία καί ἀρκεῖ. Γι’ αὐτό θέλουν νά τήν ἀλλάξουν οἱ μεταπατερικοί), ἀλλά χωματοποιεῖται καί σχετικοποιεῖται ἡ εἰκονική ἀξία τοῦ ἀνθρώπου, πού ἐνῶ ἔχει προοπτική θεώσεως, κατεβαίνει κάτω ἀπό τά ἐπίπεδα τῶν ἀλόγων ζώων. Δέν ξέρω ἄν πρέπει νά τό πῶ χωματοποίηση ἢ δαιμονοποίηση. Ο διάβολος είναι διεστραμμένο πνεῦμα γιατί μετάλλαξε την λειτουργία της φύσεώς του καί ἀπό φαιδρός καί ἀγλαόμορφος ἄγγελος, ἔγινε σκοτεινός καί ἀποτρόπαιος δαίμονας. Ἔκτοτε δέν νοιώθει ποτέ του χαρά, γιατί εἶναι νεκρό καί νεκροποιό πνεῦμα. Μέσα του βασιλεύει ἡ ταραχή καί ἡ σύγχυση. Ὅταν ὅμως βάλει τούς ἀνθρώπους στήν διαδικασία τήν δική του, δηλαδή στήν διαστροφή τῆς φύσεώς τους, τότε κάτι νοιώθει. Γιατί βλέπει τήν ἀνθρώπινη φύση, πού ὑπερύψωσε ὁ Χριστός μέ τήν ἀνάληψή του, νά ἀλλάζει προοπτική σέ ὅσους τήν διαχειρίζονται διαφορετικά καί νά κατεβαίνει στόν δικό του τόν χῶρο. Αὐτό εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἐπιτυχία τοῦ.  Ἄρα τό θέμα δέν εἶναι ἠθικιστικό ὅπως θέλουν νά τό παρουσιάσουν, ἀλλά βαθύτατα θεολογικό, μέ καθοριστικές ἐπιπτώσεις στήν ὀντολογία τοῦ ἀνθρώπου.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Δηλαδή καλά τοποθετήθηκε ὁ Μητροπολίτης Μόρφου στό θέμα πού πρόσφατα ἔγινε καραμέλα στό διαδίκτυο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Ἄριστα!  Ὁ Μόρφου εἶναι παλληκάρι, ρωμαλαία ψυχή, γίγαντας τοῦ Πνεύματος.  Οὐρανομήκης Ἱεράρχης, πού θέριεψε τήν πυρσωμένη ἀπό τήν χάρη ψυχή του μέσα στόν πόνο τῆς προσφυγιᾶς, τόν πόθο τῆς χαμένης πατρίδας, τήν ἀποκαραδοκία τοῦ ἐπαναπατρισμοῦ, μά πάνω ἀπ’ ὅλα εἶναι ἕνας ἀχόρταγος λάτρης τῆς οὐράνιας πατρίδας, πού μυσταγωγήθηκε στά βιώματά της μέσα ἀπό τήν ἁπλή πίστη τῆς ἁγιοτόκου λαϊκῆς εὐσέβειας, ἀπό τό δυνατό πνευματικό γονιδίωμα τῆς γενιᾶς του, ἀπό τά κρυστάλλινα βιώματα κοντά στούς γεννήτορες καί στήν γιαγιά του καί ἀπό τήν ἔγκαρπη μαθητεία καί ἄνευ ὅρων ὑποταγή του πλησίον ὅλων σχεδόν τῶν συγχρόνων ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἦταν τό καμάρι τους, γι’ αὐτό καί τόν καμαρώνουμε καί ἐμεῖς λεβέντη, ἄριστο μυσταγωγό τῶν πατερικῶν βιωμάτων στίς ψυχές τῶν πιστῶν, παγκόσμιο φάρο, διάτορο σαλπιγκτή τοῦ οὐρανοῦ, κρυστάλλινο φορέα τοῦ πνεύματος καί ἐκφαντορικό ἀριστέα τοῦ φθέγματος. Ἄν ὁ προφήτης Ἠλίας ἦταν τό πρωτοπαλλήκαρο τοῦ Θεοῦ στήν Παλαιά Διαθήκη καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν Καινή Διαθήκη, ἕνα ἀπό τά πρωτοπαλλήκαρα τῶν ἐσχάτων εἶναι ὁ ὁρμητικός στήν ἱεραποστολική παλαίστρα καί ἡσυχαστικός στήν ἀσκητική κονίστρα Μόρφου Νεόφυτος. Μέ τιμᾶ μέ τήν φιλία του —μᾶς συνέδεσε ὁ ἅγιος γέροντας Εὐμένιος Σαριδάκης— καί εἶναι ἕνα ἀπό τά τιμαλφέστερα δῶρα τοῦ Θεοῦ στή ζωή μου.

Οἱ ἅγιοι δέν ἔχουν ἠθικιστική νοοτροπία,
ἀλλά ἁγιοπνευματική παρρησία

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τόν παρεξήγησαν ὅμως γιά κάποιες ἐκφράσεις του.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Ὦ τῆς μεγίστης ὑποκρισίας!  Μέ κάνετε νά θυμηθῶ ἐπίκαιρο λόγο τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου: «Οὐδέν γάρ ἐν ρήμασιν ἠμῖν, ἀλλ’ ἐν πράγμασιν ἡ εὐσέβεια.  Οὐδέ περί τῶν ὀνομάτων λογομαχήσομεν, οὐδέ περί ταῦτα ζυγομαχοῦντες ἀσχημονήσομεν, ὥσπερ ἐν ὀνόματι κειμένης ἠμῖν τῆς εὐσεβείας, ἀλλ’ οὐκ ἐν πράγμασιν».  Τόσο σοβαρά θέματα, τά προσεγγίζουν μέ ἐξωτερικές ἐκφράσεις καί ὅποιες κατ’ αὐτούς λέξεις.  Εἶναι αὐτοί πού ψάχνουν «λεξίδιο», γιά νά θυμηθῶ καί πάλι τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο, καί τό κάνουν «ξιφίδιο» γιά νά «βγάλουν τό μάτι» ἐκείνου πού ἐπιβουλεύονται. Κατά τά ἄλλα εἶναι προοδευτικοί καί πολιτισμένοι.  Φανταστεῖτε τί θά πάθουν ἄν διαβάσουν τούς λόγους τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδή ἀπεκάλεσε τόν Ἀπόστολο Πέτρο «σατανᾶ», τόν ἀρχισυνάγωγο «ὑποκριτή», τόν Ἠρώδη «ἀλώπεκα», τήν Χαναναία «κυνάριο», ἤ τόν Ἀπόστολο Παῦλο πού γράφει στίς ἐπιστολές του φράσεις, ὅπως, «ὦ ἀνόητοι Γαλᾶται», «ἐκβάλατε τόν πονηρόν ἐκ μέσου ἠμῶν», «βλέπετε τούς κύνας, βλέπετε τούς κακούς ἐργάτας», «μαλακοί», «ἀρσενοκοῖται», «ἀνδραποδισταί», «ἤτω ἀνάθεμα», ἤ τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο πού ἀποκαλεῖ ἐπισκόπους, «βαλαντιοσκόπους», «φθόρους (=ἀκόλαστους, διεφθαρμένους)», «γυναικοϊέρακες», τούς ὁποίους καί καθήρεσε.  Ἀκόμη νά θυμηθῶ τόν ἅγιο Ἀνδρέα τόν διά Χριστόν σαλό, πού ἀποκαλεῖ τούς ὁμοφυλόφιλους «κωλοφώνιους» καί αἰσθανόταν τήν κακοσμία τους κ.ἄ.
Μήπως στά λατρευτικά πατερικά κείμενα δέν ὑπάρχουν καί οἱ φράσεις «καταισχυνέσθω πρόσωπα καί φιμούσθω τά στόματα», «λοιμώδεις λύκους», «ὀφρύν καί θράσος τῶν δυσμενῶν», «κοπρώνυμος», «δόλιος» κ.ἄ.  Ξέρετε, οἱ ἅγιοι δέν ἔχουν ἠθικιστική νοοτροπία, ἀλλά ἁγιοπνευματική παρρησία. Καί ὁ Μόρφου διαθέτει ἀρρενωπή τρυφερότητα, ὅπου χρειάζεται, ἀλλά καί ἀνδροπρεπῆ εὐθύτητα, ὅπου πάλι ἀπαιτεῖται.  Δέν ἔχει εὐσεβιστικά σάλια, οὔτε ἀμοραλιστικά χάλια (=καμουφλαρισμένη διαφθορά), ἀλλά προφητικά κυάλια. Οἱ σκανδαλισμένοι, ἀκόμη καί ἔνιοι κληρικοί, ἂς θυμηθοῦν τούς ἐαυτούς των, ὅταν περιγράφουν στά κυκλώματά τους τίς ἀκατανόμαστες ἐμπειρίες τους… καί ἄς μήν μέμφονται ὑποκριτικά ἐκείνους πού ποιμαντικά τίς στηλιτεύουν μέ θεραπευτικό στόχο, χρησιμοποιώντας ὅρους καί ἐκφράσεις τῆς καθημερινότητας.
Μήπως καί ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής, γιά νά ἀναφέρω μόνο αὐτόν, δέν γράφει ὅτι ὅποιος συμπεριφέρεται διαφορετικά στή σύζυγό του «ὁ τοιοῦτος παραχρῆται τῇ γυναικί συνουσιαζόμενος… τό μή καλόν ὡς καλόν ἡγησάμενος»; Ἡ σωματική παραχρησία, πού ἀναφέρει ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής, εἶναι ἡ οὐσία τῆς ὁμοφυλοφιλίας καί τῆς ἐν γένει ὁμοφυλοφιλικῆς πρακτικῆς, πού πληθωρικῶς ἐπιχωριάζει καί κάτω ἀπό τόν φυσιολογικό μανδύα τοῦ νενομισμένου γάμου. Τί τό παραπάνω εἶπε ὁ Μόρφου Νεόφυτος; Ἄν οἱ σκανδαλισθέντες ἀπό τόν Μόρφου διαβάσουν μέ τί λεπτομέρεια περιγράφει στό ἔργο του «Πανάριον-Κατά αἱρέσεων» ὁ ἅγιος Ἐπιφάνιος Κύπρου ἀκριβῶς αὐτά πού μονολεκτικῶς ἀνέφερε ὁ Μόρφου, ἤ ἄν διαβάσουν τήν ἐρμηνεία ἀπό τόν Βαλσαμῶνα τοῦ 70οῦ κανόνα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, σίγουρα θά χάσουν τή λαλιά τους….
Δέν τά λένε ὅμως αὐτά μόνο οἱ ἅγιοι. Γιά τήν παραχρησία, ὡς τήν πεμπτουσία τῆς ὁμοφυλοφιλικῆς πρακτικῆς, μιλάει καί ο ΦΡΟΫΝΤ παρακαλῶ, στό ἔργο του «Εἰσαγωγή στήν ψυχανάλυση». Δεῖτε τί ἀναφέρει: «Ὑπάρχουν κατηγορίες ἀνθρωπίνων ὑπάρξεων, πού ἡ ζωή τους παρεκκλίνει ἀπό τήν συνηθισμένη σεξουαλική ζωή κατά τόν πιό χτυπητό τρόπο.  Μιά ὁμάδα ἀπό αὐτούς τούς «διεστραμμένους» ἔχει ἐξοστρακίσει τή διαφορά τῶν φύλων ἀπό τή ζωή τους… Οἱ ἄνθρωποι αὐτοί λέγονται ὁμοφυλόφιλοι. Οἱ διεστραμμένοι αὐτοί ὑποκαταστήσανε ἄλλα ὄργανα ἤ μέρη τοῦ σώματος, ξεπερνώντας τίς ἀτομικές δυσκολίες καί τήν σχετική ἀποστροφή… Μετά ὅμως ἀπό αὐτούς ἔρχεται μιά ὁλόκληρη σειρά ἀνωμάλων τύπων, ἡ σεξουαλική δραστηριότης τῶν ὁποίων ἀπομακρύνεται ὁλοένα καί περισσότερον ἀπ’ ό,τι ἕνας λογικός ἄνθρωπος θεωρεῖ ὡς ἑλκυστικόν…(δηλαδή φυσιολογικόν). Δηλαδή καλά τοποθετήθηκε ὁ Μητροπολίτης Μόρφου στό θέμα πού πρόσφατα ἔγινε καραμέλα στό διαδίκτυο;  Ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ στάση μας σ’ αὐτές τίς ἀσυνήθεις μορφές σεξουαλικῆς ἱκανοποίησης; Ἡ ἀγανάκτηση καί ἡ ἔκφραση τῆς προσωπικῆς μας ἀποστροφῆς» (ΦΡΟΫΝΤ, Εἰσαγωγή στήν ψυχανάλυση).
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τί θά λέγατε γιά κάποιους κληρικούς πού ἐπιτίθενται μέ χαρτιά καί παραληρήματα ἐνάντια στόν Μόρφου; 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πολλά… Περιορίζομαι μόνο νά ἐπαναλάβω τόν ἐπίκαιρο λόγο τοῦ ἀειμνήστου Μητροπολίτου Πέτρας Νεκταρίου: «Τό πιό ἀτίθασο ἄλογο εἶναι τό καλάμι»!
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Νομίζω κατάλαβα.  Τά εἶπε ὁ ἄνθρωπος γιά νά ξυπνήσει συνειδήσεις….
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Ἀντί ἄλλης ἀπαντήσεως ,θά σᾶς ἀναφέρω τί μοῦ ανέφερε τηλεφωνικά ἕνας ἅγιος Ἱεράρχης  τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐλλάδος. Συνδέομαι μέ πολλούς ἀπό ἐκεῖ. Μοῦ εἶπε περίπου ὅτι σήμερα κάνουν μεγάλη ζημιά οἱ κοσμικές ἱστοσελίδες οἱ ὁποῖες τόν ἐκκλησιαστικό καί ποιμαντικό λόγο πού λέγεται σέ στενό κύκλο πνευματικῶν παιδιῶν γιά τή σωτηρία τους, τόν περνᾶνε σέ ὅλη τήν οἰκουμένη καί ρίπτουν τά ἅγια «τοῖς κυσί».  Αὐτός εἶναι ὁ μεγάλος πειρασμός τῶν συγχρόνων ποιμένων…

Ἡ πλησμονή τῆς κατά φύσιν ἡδονῆς φέρνει κορεσμό. 
Ὁ κορεσμός ὁδηγεῖ στήν ἀναζήτηση. 
Ἡ ἀναζήτηση στήν συνεχῆ ἀνικανοποίηση καί ἡ διογκωμένη ὁλοένα
καί περισσότερο ἀνικανοποίηση, καταλήγει στήν πλήρη ἀποτυχία.

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ποιά εἶναι τά αἴτια τῆς ὁμοφυλοφιλίας; Εἶναι μόνο αὐτά πού ἐπεσήμανε ὁ Μητροπολίτης Μόρφου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Εἶναι βεβαίως κατά κόρον ἡ ἀλλοίωση τοῦ DNA ἀπό κακές γονεϊκές ἐπιδράσεις ( ἅγιος Πορφύριος), ἀλλά εἶναι καί ἡ ἰδεοπλασία.  Εἶναι καί αὐτός ὅρος τοῦ ἁγίου Πορφυρίου.
Μπορεῖ δηλαδή μία ἔγκυος νά ἐπιθυμεῖ νά γεννήσει κοριτσάκι. Ὅλες οἱ ἰδέες καί ἐπιθυμίες αὐτές ἀντανακλῶνται στό παιδί. Κι ἄν γεννηθεῖ ἀγόρι, δυνατόν ἔπειτα νά συμπεριφέρεται σάν κορίτσι, ἀντανακλαστικά ἀπό τή μαμά.  Δημιουργεῖται δηλαδή τό εὔκρατο κλῖμα γιά να ἀναπτυχθεῖ αὐτή ἡ φρικτή ἱδιαιτερότητα.
Ἄλλες φορές ὀφείλεται σέ παιδικό βιασμό. Πόσα παιδιά δέν βιάζονται ψυχικά και σωματικά! Τραγικά σπουργιτάκια! Τίς παιδικές τους φτεροῦγες τίς τσάκισε ἡ ἀκροτάτη κακοήθεια τῆς ἀνθρωπίνης κτηνωδίας… Αὐτά τά παιδιά εἶναι δυνατόν να τα ἀφήσει ἀβοήθητα ὁ Θεός;
Ἄλλη αἰτία εἶναι ὁ μισογυνισμός που ἀναπτύσεται στήν ψυχολογία ἐνός μικροῦ ἀγοριοῦ λόγω τοῦ ἀρνητικοῦ προτύπου τῆς μάνας. Καί τανάπαλιν. Αὐτό τό ψυχικό ὑπόβαθρο, μπορεῖ νά τό ἐκμεταλλευτεῖ ὁ ἐχθρός καί πάνω σέ αὐτό νά ἀναγείρει ὁλόκληρο σατανικό οἱκοδόμημα.
Εἶναι ἀκόμη ὁ κόρος τῆς ἡδονῆς.  Ἡ πλησμονή τῆς κατά φύσιν ἡδονῆς φέρνει κορεσμό.  Ὁ κορεσμός ὁδηγεῖ στήν ἀναζήτηση.  Ἡ ἀναζήτηση στήν συνεχῆ ἀνικανοποίηση καί ἡ διογκωμένη ὁλοένα καί περισσότερο ἀνικανοποίηση, καταλήγει στήν πλήρη ἀποτυχία.  Ἐνῶ ὁ πειθαρχημένος γάμος, ὁ ἀσκούμενος καί στήν ἐγκράτεια, φέρνει ἀνανέωση καί ὄχι κορεσμό, μπούχτισμα ὅπως λέμε στην καθομιλουμένη στήν συζυγία,.  Ὁπότε δέν ὑπάρχει ἀναζήτηση ἐναλλακτικῶν λύσεων γιά τήν κάλυψη τοῦ ψυχικοῦ κενοῦ, ἀκριβῶς, γιατί τέτοιο δέν δημιουργεῖται. Τό λέγει καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Ὁ λάγνος ἄνθρωπος, «τῶν ὅρων ἀποστήσας τῆς φύσεως ἐπιθυμεῖ τῶν ἀλλοτρίων.  Ἀπό ἡδονῆς πορεύεται εἰς ἡδονήν καί μέτρον ἡδονῆς οὐ γινώσκει».
Ἄλλη αἰτία εἶναι ἀκόμη ὁ τρυφηλός βίος. Αὐτό πού λέμε ἀντι-ησυχαστική ζωή. Παράδοση σέ κάθε αἰσθησιακή ἡδονή (πού ὅπως εἴπαμε συνεχῶς σοῦ ζητᾶ ἀνανέωση), στήν οἰνοφλυγία καί τήν καλοπέραση. Γράφει ἐπ αὐτοῦ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς: «διά τήν ἐν Σοδόμοις ἐξάγιστον σπατάλην καί ἀκρασίαν, οὐρανόθεν αὐτοῖς ὁ ἐμπρησμός κατηνέχθη. Τοῦτο γάρ φησιν Ἰεζεκιήλ ὁ προφήτης τό τῶν Σοδόμων ἀνόμημα, ὅτι ἐν πλησμονῇ ἄρτων ἐσπατάλον. Ἀπό γάρ τῆς σπατάλης ταύτης καί τήν φύσιν ἀγνοήσαντες εἰς τάς παρά φύσιν ἐξολίσθησαν μίξεις».
Θά ἀναφέρω καί κάτι τελευταῖο: τήν ὀφθαλμοπορνεία καί τήν πορνοφλυαρία. Εἰδικά σήμερα ὁ διάβολος ἔχει ἠλεκτρονικά δόκανα καί τηλεοπτικά θέλγητρα γιά νά ὁδηγεῖ σέ αὐτές τίς καταστάσεις. Λέγει καί πάλιν ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς:  «…ἀπό τούτου δέ καί ἐπί τήν διά σώματος αἰσχρουργίαν καταντᾷ ὁ δείλαιος. Καί τί λέγω πορνείας και μοιχείας καί πάντα τά ἐν αὐτῇ τῇ φύσει μύση; Καί γάρ καί εἰς τάς παρά φύσιν ἀσελγείας ἀπὸ τοῦ περιέργως ἐνορᾶν τοῖς τῶν σωμάτων κάλλεσιν ἀκολάστως κατασύρεται ὁ ἄνθρωπος».
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τώρα, σέ ὅσους ἀντιδροῦν στό φαινόμενο ὁμοφυλοφιλία, κολλᾶνε τήν ἐτικέττα τοῦ «ὁμοφοβικού». Τί ἔχετε νά πεῖτε γι’ αὐτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἀπό τίς 17 Μαΐου τοῦ 1990 ἔπαυσε ἡ ὁμοφυλοφιλία νά θεωρεῖται ἀσθένεια ἀπό τόν Παγκόσμιο Ὀργανισμό Ὑγείας, καί ἀντ’ αὐτῆς, ἐνεγράφη ἕνας νέος χαρακτηρισμός, κατασκευασμένος ἀπό ἀνώμαλους, χωρίς τήν παραμικρή ἐπιστημονική κατοχύρωση, ἡ «ὁμοφοβία». Αὐτοί οἱ «ἐφευρέται κακῶν», γιά νά θυμηθῶ τόν Ἀπόστολο Παῦλο, οἱ δαιμόνιοι ἐμπνευστές τῆς ἀνύπαρκτής αὐτῆς ψυχικῆς διαταραχῆς (λέγω ἀνύπαρκτης, γιατί ποτέ δέν ὑπῆρξε κατοχυρωμένη στά ἰατρικά βιβλία μέχρι τό 1972, πού τήν ἐπενόησε ὁ διαταραγμένος Ἐβραῖος ψυχολόγος Weinberg, ἐνῶ ἡ ὁμοφυλοφιλία εἶναι καταγεγραμμένη ἀπό χιλιετηρίδων), «ὁμοφοβικοί» εἶναι ὅσοι ἐξακολουθοῦν νά πιστεύουν στήν κλασική αὐθεντική ἰατρική ἑτυμηγορία, ὅτι δηλαδή ἡ ὁμοφυλοφιλία εἶναι ψυχική ἀσθένεια, διότι, μέ τήν ἀντίδρασή τους σ’ αὐτόν τόν «φυσιολογικότατο» κατά τήν νοσηρή τους ἄποψη, σεξουαλικό προσανατολισμό, ὑποδηλώνουν, χωρίς πιθανόν οἱ ἴδιοι νά τό συνειδητοποιοῦν, ὅτι κατά βάθος τούς ἑλκύει ἡ διαστροφή ἀλλά διστάζουν γιά ποικίλους λόγους νά τό φανερώσουν καί νά τό καυχηθοῦν! Ἐάν αὐτή ἡ σατανική θεωρία ἔχει ἐρείσματα ἀληθείας, τότε πρέπει νά ὑπάρχει ἕνας ἐνδόμυχος μηχανισμός πού λειτουργεῖ σέ ὅλες τίς κατευθύνσεις μέ τήν ἴδια λογική.  Δηλαδή ὁ Διοκλητιανός, ὁ Νέρωνας καί ὁ Στάλιν ἦταν «ἅγιοι», ἀλλά πολέμησαν τούς ὅντως ἁγίους, ἐπειδή δίσταζαν νά τό φανερώσουν!
Ὁ Χίτλερ ἦταν φιλειρηνικός καί ἀντιρατσιστής, ἀλλά ἀπό «δισταγμό» καί «συστολή» αἱματοκύλησε τήν οἰκουμένη!  Κάθε ἀντίδραση ἤ μή ἀποδοχή μιᾶς ἰδεολογίας ἤ μιᾶς πρακτικῆς σημαίνει κατά βάθος ὅτι τήν ἐπιθυμοῦμε, τήν ἐπιλέγουμε, ἐμπνεόμαστε ἀπ’ αὐτήν ἀλλά δέν θέλουμε γιά λόγους ὑποκριτικῆς καί φοβικῆς αἰτιολογίας νά τό παραδεχτοῦμε.  Ὁ ἀντιτασσόμενος στήν δικτατορία, κατά βάθος εἶναι ὁπαδός της, ὁ δεξιός εἶναι ἀριστερός καί τἀνάπαλιν, καί τό πρᾶγμα δέν συμμαζεύεται.  Μποροῦμε ἄνετα λοιπόν μέ τήν σαλεμένη ἐγκεφαλική προσέγγιση τοῦ ψυχασθενοῦς ψυχιάτρου νά ἀξιολογοῦμε κάθε κατάσταση πάντα ἐκ τοῦ ἀντιθέτου…  Πολλά ἔχω νά πῶ, ἀλλά καταλήγω περιφραστικά μέ τήν φράση πού θά ἔλεγε ἀπό βάθους καρδίας ὅλο τό ὑγιές τμῆμα τῆς κοινωνίας:  Σάν δέν ντρεπόμαστε!

«Βοήθα με Κύριε νά ἀγαπῶ τούτη τήν ψυχή, ὅπως ἐσύ τήν ἀγαπᾶς»

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ἐσεῖς ἔχετε συναντήσει ὁμοφυλόφιλους στήν ποιμαντική σας διακονία, καί ἄν ναί, πώς τούς ἀντιμετωπίζετε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Βεβαίως καί ἔχω συναντήσει! Τούς προσεγγίζουμε «ἀληθεύοντες ἐν ἀγάπῃ». Δέν ὑπερτονίζω τήν κατάσταση, γιά νά μήν ἀπογοητευθεῖ καί παραδοθεῖ στήν ἀπόγνωση. Προσπαθῶ νά τοῦ ἐνεργοποιήσω τήν συνείδηση καί νά τοῦ κεντρίσω τό φιλότιμο. Εἶναι δύσκολη διαδικασία αὐτή, γι’ αὐτό ἐπαναλαμβάνω μυστικά καί ἐναγώνια τήν προσευχή τοῦ μεγάλου Γέροντος Ἐφραίμ τοῦ Ἀριζονίτου: «Βοήθα με Κύριε νά ἀγαπῶ τούτη τήν ψυχή, ὅπως ἐσύ τήν ἀγαπᾶς». Τά Θεϊκά βέβαια δέν ἀφομοιώνονται ὁλοσχερῶς, ἀλλά προσεγγίζονται κατά παραχώρηση Θεοῦ. Ἔπειτα ἐμπνέω διάθεση μετανοίας, τονίζοντας πόσο ὁλέθριες εἶναι οἱ συνέπειες ἀπό τήν ἀπόγνωση γιά τίς πτώσεις μας. Ὑποδεικνύω ὅμως καί τίς φθοροποιές ἐπιπτώσεις ἀπό τήν καλλιέργεια τοῦ πάθους. Γιατί ἡ ὁμοφυλοφιλία εἶναι πάθος, ψυχική ἀσθένεια μέ τήν πνευματική ἔννοια τοῦ ὅρου, δαιμονική ὑποβολή. Ὁ μητροπολίτης Ναυπάκτου χρησιμοποιεῖ μιά ὡραία φράση γιά τόν τρόπο τῆς ποιμαντικῆς ἀντιμετώπισης δύσκολων περιπτώσεων στήν ἐξομολόγηση: «Βάζουμε βαθειά τό νυστέρι ἀλλά μέ πολύ ἀναισθητικό ἀγάπης». Γιατί νά μήν αγαποῦμε τά παιδιά;  Ἔχουμε τήν καλύτερη ποιότητα νεολαίας σήμερα, ἀλλά ἀδιαμόρφωτη, ἕρμαια στίς συνταγολογήσεις τῆς νέας τάξης πραγμάτων.
Θα σᾶς διηγηθῶ μία σχετικά πρόσφατη περίπτωση: Ἦρθαν στήν Γερόντισσα στήν Πόμπια πέντε παλληκάρια, φοιτητές ἀπό τό Ἠράκλειο. Ἦρθαν ἀπό περιέργεια. Ξεκίνησαν προσκύνημα γιά ἕνα ἀνδρικό μοναστήρι τῆς περιοχῆς καί ἄλλαξαν πρόγραμμα γιά νά καταλήξουν ἐκεῖ.  Ἄν καί ἡ Γερόντισσα ἀδυνατεῖ νά συναρμολογήσει ξεκάθαρο λόγο, ἐξ αἰτίας πολλαπλῶν ἐγκεφαλικῶν, ὅμως εἶναι ἡ μόνη πού ξέρει τί τῆς γίνεται καί πῶς νά δράσει. Μίλησε στοργικά καί συμβουλευτικά στά παιδιά, ἀποκαλύπτοντας πτυχές τῆς ζωῆς τους. Τά παιδιά «κόλλησαν» καί δέν ἔφευγαν. Ἐκείνη ζήτησε να δεῖ ἱδιαιτέρως δύο, χωριστά τόν καθένα. Μέ κράτησαν τά παιδιά μέσα στό δωμάτιο γιά νά ἐξηγήσω ὅ,τι πιθανόν δέν θά καταλάβαιναν. Τόν ἕνα τόν πῆρε ἀγκαλιά, τόν καταφιλοῦσε, τόν ἐνθάρρυνε καί τελικά τοῦ ἀποκάλυψε τό πάθος τῆς ὁμοφυλοφιλίας.  Ἔπειτα τόν ἀνέθεσε σ’ ἐμένα. Ἀνεβήκαμε δίπλα στήν ἐκκλησία. Τό παιδί μέ λυγμούς φανέρωσε τό πρόβλημά του. Πῆρε θάρρος ἀπό τήν γιαγιά. Ὅμως θεωροῦσε ἀδύνατη τήν θεραπεία.  Ἦταν πλήρως μαραζωμένος ψυχικά ἀπό τούς ἀπέλπιδες λογισμούς.  Κάποια στιγμή μέ φώτισε ὁ Θεός καί ἔκανα τήν ἐξῆς κίνηση: Τόν ὁδήγησα μπροστά στά βημόθυρα. Τοῦ ἔδειξα πίσω ἀπό τήν Ἁγία Τράπεζα τόν Ἐσταυρωμένο.  Τοῦ ἐπεσήμανα τό αἷμα πού τρέχει ἀπό τίς πληγές Του. «Ξέρεις τί εἶναι αὐτό;», τόν ρώτησα. «Τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ», ἀπάντησε. «Δέν εἶναι κοινό αἷμα», συμπλήρωσα. «Εἶναι ἡ ἠφαιστειακή λάβα τοῦ οὐρανοῦ. Καίει ὅ,τι σατανικό καί ἐμπαθές καί δροσίζει ὅ,τι Θεϊκό καί ἐπωφελές. Ἀφαιρεῖ τήν βρωμερότητα καί δημιουργεῑ τήν καθαρότητα.  Ἀναπτύσσει τόν καινό ἄνθρωπο. Ἀλλά γιά νά ἀρδεύσει τήν ψυχή σου πρέπει νά ἀνοίξεις αὐλάκι». «Τί αὐλάκι;», ρώτησε. «Αὐλάκι ὁνομάζω τήν ἄσκηση καί τήν μετάνοια. Χωρίς ἀγωγό κατάλληλο, δέν ἀρδεύει ἀλλά καίει τήν ψυχή». Τοῦ ἐπέδειξα τήν νηστεία, ἀνάγνωση τῆς Ἁγίας Γραφῆς πού ἔχει τήν ἱδιότητα νά καθαρίζει τόν νοῦ ἀπό κάθε ἐμπαθές νόημα καί συνεργασία με τήν Θεοτόκο.  Ἡ προσευχή στήν Παναγία πολύ βοηθᾶ σ΄ αὐτές τίς περιπτώσεις, γιατί εἶναι ἡ μόνη Πανακήρατη καί Ἀμόλυντη, ἀλλά προέρχεται καί ἀπό τό δικό μας γένος.  Ὅποτε μᾶς ἀντιλαμβάνεται, προστρέχει σέ βοήθεια καί ποικιλοτρόπως μᾶς βοηθεῖ. Το παιδί ξέσπασε σε κραυγές: «Εὐχαριστῶ, εὐχαριστῶ, σᾶς εὐχαριστῶ».  Σᾶς πληροφορῶ ὅτι  παρακολουθῶ ἀπό τηλεφώνου τήν ἐξέλιξή του καί ἀγωνίζεται πολύ καλά.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Δύσκολη περίπτωση νά ἀντιμετωπίζει τέτοια θέματα γενικά ὁ καθένας καί εἰδικά ἕνας Ἱερέας.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Τό δυσκολότερο.  Χρειάζονται, ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Πορφύριος, καλές συμβουλές καί ὄχι μεγάλα ἐπιτίμια. Τουλάχιστον στήν ἀρχή.  Ὁ πνευματικός, «ἱλαρῶς καί οὐχί μετά σκαιότητος» συμβουλεύει, εἰδικά τά νέα παιδιά, καί δίνει κατευθυντήρια πορεία.  Δέν ἔχει ἀνακριτικό ἤ εἰσαγγελικό πνεῦμα, γιατί τότε ζημιώνει πρῶτα τήν δική του ψυχή καί ἔπειτα τήν ἀποτελεσματικότητα τοῦ Μυστηρίου. Μιλάει θεολογικά, ἤρεμα καί μέ ἀγάπη. Ἄν ὁ ἄλλος θέλει νά βγάλει τήν ἐσωτερική του σηπεδόνα, θά τό δείξει ἡ ψυχολογία τῆς στιγμῆς. Μπορεῖ καί μέ ἕνα νεῦμα, χωρίς κἂν λόγο, νά ὁλοκληρωθεῖ τό Μυστήριο σέ αὐτά τά θέματα.  Ἄλλοι δέν εἶναι ἕτοιμοι.  Θά τούς καίει καιρό ἡ συνείδηση καί μετά ἀπό κάποιο χρονικό διάστημα θά τό ποῦν, σάν νά τό εἶχαν ξεχάσει.  Δέν πρέπει νά σοκαριστεῖ ἡ ψυχή ἐκείνη τήν ὥρα, γιατί εἶναι τόσο λεπτή ἡ διαδικασία, ὅπως ὅταν ἕνα ἐλάφι γεννᾶ.  Ὁ παραμικρός θόρυβος καταστρέφει τόν τοκετό. Τό ἴδιο καί ἐδῶ: ἡ παραμικρή ἄστοχη κίνηση σταματάει τήν οὐράνια παραγωγικότητα τοῦ Μυστηρίου.  Ὑπάρχουν βέβαια καί αὐτοί πού δέν καταλαβαίνουν ἤ ἔχουν κακό λογισμό.  Π.χ. κάποτε μία γυναῖκα εἶχε μονομερή συζυγική ἐγκράτεια καί ἔτρεφε ψευδαίσθηση ἁγιότητος. Τήν συμβούλευσα θεολογικά καί πολύ ἥπια.  Ἐκείνη, ἐπειδή δέν βρῆκε συμπαράσταση, ἄρχισε νά  λέει: «Κοίτα ὁ καλόγερος!  Κρεββάτι μοῦ εἶπε νά κάνω μέ τόν ἄντρα μου γιά νά ἁγιάσω!»  Τῆς χάλασα τόν νοσηρό λογισμό καί ἄρχισε νά κάνει σατανικό ὑπολογισμό.

Αὐτοί πού ἐκφράζουν τήν Χριστοείδεια και Χριστοήθεια
εἶναι οἱ θεούμενοι. Οἱ ἅγιοι. 

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ποιά εἶναι ἡ ὕψιστη αὐθεντία μέσα στήν Ἐκκλησία τελικά;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Εἶναι ἁπλό.  Ἡ Ἐκκλησία εἶναι Σῶμα Χριστοῦ.  Αὐτοί πού ἐκφράζουν τήν Χριστοείδεια και Χριστοήθεια εἶναι οἱ θεούμενοι. Οἱ ἅγιοι.  Οἱ ἅγιοι δίνουν κῦρος καί στίς Οἰκουμενικές Συνόδους.  Δέν ἦταν ἁπλές συνάξεις ἐπισκόπων πού λόγω τῆς ἀρχιερωσύνης ἐνήργησε μαγικῷ τῷ τρόπῳ τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. Ἄν συνέβαινε αὐτό, τότε ἡ συνοδική διαγνώμη θά ἦταν ἀποκύημα ἐγκεφαλικῆς διεργασίας, μία ἔξαρση τῆς στιγμῆς, ὁπότε ἐπικυρώνεται ὁ δυτικός σχολαστικισμός. Μπορεῖ νά ἔχει κάποιος βέβαια μιά στιγμιαία ἔλλαμψη, ἀλλά οἱ ἐξαιρέσεις δέν καταργοῦν τόν κανόνα.  Ἐδῶ φώτισε ὁ Θεός τήν ὅνο τοῦ Βαλαάμ καί τόν θεοκτόνο Ἀρχιερέα Καϊάφα.  Ὅμως οἱ ἅγιες Οἰκουμενικές καί Τοπικές Σύνοδοι ἦταν σύναξη ἐπί τό αὐτό θεουμένων ἱεραρχῶν, πού διαπίστωναν ἀπό τήν κατάθεση τῆς ἐμπειρίας τους ὅτι ἐκφράζουν τήν κοινή πείρα καί τήν κοινή ζωή τῆς Ἐκκλησίας.  Γι’ αὐτό ἔλεγε ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, ὁ μεγαλύτερος σύγχρονος ἐμπειρικός δογματολόγος, ὅτι στή λατρεία δέν λέμε «Δι’ εὐχῶν τῶν ἁγίων Συνόδων ἡμῶν», ἀλλά «Δι’ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡμῶν», πού καταξιώνουν τίς συνόδους… Κάποτε τοῦ εἶπαν: «Πάτερ Ἱωάννη, κάποιοι ἀπό τούς Κανόνες τοῦ Πηδαλίου εἶναι ἄχρηστοι, γιατί δέν ἐπικυρώθηκαν ἀπό Οἰκουμενική σύνοδο.  Ἔτσι λένε κάποιοι σύγχρονοι θεολογοῦντες».  Ἀπάντησε μέ τήν λεβέντικη, ξεκάθαρη , αὐθόρμητη, ρωμέικη, ἀνυπόκριτη γλῶσσα του: «Ἀχρεῖοι καί ἄχρηστοι εἶναι αὐτοί, πού δέν καταλαβαίνουν ὅτι τούς χρησιμοποίησαν καί τούς ἐπικύρωσαν θεούμενοι ποιμένες μέσα στήν δισχιλιετῆ πορεία τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ ἅγιοι δημιουργοῦν τήν συνοδική αὐθεντία καί ὄχι ἡ συνοδική διάσκεψη τήν αὐθεντικότητα τῆς ἐκκλησιαστικῆς πορείας».  Γι’ αὐτό ἔλεγε ὁ Μέγας Ἀθανάσιος: «Ὁ Εἷς καί ἡ ἀλήθεια» ἐκφράζουν τήν Ἐκκλησία.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ὑπάρχουν τέτοιοι Ἱεράρχες μέ αὐτές τίς ἀρχές σήμερα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Βεβαιότατα!! Εἶναι «λέοντες πῦρ πνέοντες».  Ὁ Συνέσιος Κυρήνης (4ο αἰ.μ.Χ.) γράφει: «Οὐκ ἐπιλείψουσι τῷ Θεῷ ἐργάται πρέποντες Ἐκκλησίᾳ».  Σέ καιρό πνευματικῆς ξηρασίας, παρουσιάζονται οι ρωμαλαιότερες περιπτώσεις θεοφιλοῦς ποιμασίας. Ἀναδεικνύει ο Θεός τίς πιό γάργαρες πηγές στήν αὐχμώσα ἔρημο τῆς κοινωνίας.  Λίγες, ἴσως, ἀλλά κρυστάλλινες καί μέ «ἀθανατοποιόν ὕδωρ».  Καί ὁ διψασμένος λαός ἔχει αἰσθητήριο.  Ἄλλο π.χ. νά ἀποφαίνεται ἕνας Ναυπάκτου, ἕνας Ἐδέσσης, ἕνας Πειραιῶς, ἕνας Μόρφου, ὁ ἄρτι ἐκλεγείς Κιτίου Νεκτάριος ἤ οἱ ἀδαμάντινοι συμφοιτητές καί ἀδελφοί μου Ἄρτης καί Σιατίστης ἤ νά ἀκούεται ἡ φωνή τοῦ ἐν σκηναίς ἁγίων αὐλιζομένου Κυρηνείας Παύλου, καί ἄλλο νά τοποθετοῦνται κάποιοι κοσμικόφρονες-τεχνοκράτες, πού ἐπιδίδονται ἀβασάνιστα σέ μεταπατερικές πομφόλυγες καί στοχαστικές ἀκροβασίες…
ΕΡΩΤΗΣΗ:   Ἕνας ἀξιωματοῦχος τῆς Ἐκκλησίας λόγω τῆς θέσης τοῦ δέν ἔχει ἀπλανῆ λόγο καί παρουσία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Ὄχι βέβαια.  Πρέπει νά εἶσαι «τρόπων μέτοχος», γιά νά βιώνεις τήν χάρη πού ἐπωμίσθηκες καί νά ἀναγνωριστεῖς κατ’ ἀξίαν καί «θρόνων διάδοχος» τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Πατέρων, διαφορετικά δέν εἶσαι καθαρό κάτοπτρο πού ἀντανακλᾶς στόν κόσμο τό φῶς καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἕνας μηχανικός διαχειριστής τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων.  Γι’ αὐτό ὁ ὅσιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος ἀποκαλοῦσε «μουλάρια» κάποιους κληρικούς.  Ἐπειδή τά ζῶα αὐτά δέν γεννᾶνε.  Κατά παρόμοιο τρόπο οἱ κληρικοί πού δέν εἶναι ἐν-χριστωμένοι καί πνευματοφόροι ἤ τουλάχιστον «κεκαθαρμένοι τό μετριώτατον», ὅπως θά ἔλεγε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ἀδυνατοῦν νά ἐμπνεύσουν καί νά ἀναγεννήσουν ψυχές.  Κάνουν ἐξωτερικό θόρυβο, ἀλλά δέν διαμορφώνουν ἐσωτερικό περιεχόμενο, γιατί τό στεροῦνται οἱ ἴδιοι.  Καί συνήθως οἱ κληρικοί πού δέν γεννᾶνε, στρέφονται μετά μανίας σέ αὐτούς πού γεννᾶνε. Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης γράφει π.χ. γιά τούς Ἀρχιερεῖς: «οἱ Ἀρχιερεῖς αὐτοί Θεοί πρῶτον κατά χάριν γεγονότες καί εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων τῆς ἐαυτῶν καρδίας ιεραρχικώς τε και μυστικώς ἱερουργήσαντες διά τῆς μυστικῆς καί ὑπερφυοῦς Θεολογίας (νοερᾶς προσευχῆς), τότε δή τήν προστασίαν ἀναδεχόμενοι τοῦ λαοῦ, μετέδιδον εἰς αὐτόν ἀπό τοῦ πλούτου τῶν ἐαυτῶν χαρισμάτων».
Αὐτή ἡ ἀλήθεια διέπει ὅλη τήν διδασκαλία τοῦ πατρός Ἰωάννη Ρωμανίδη, πού εἶναι ἡ αὐθεντική Θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας.  Μοῦ ἔλεγε ἕνας ἀείμνηστος ἀγαπημένος του μαθητής, ὁ Μητροπολίτης Ἰεραπύτνης Εὐγένιος, ὅτι κάποτε στήν Ἀθήνα τόν πῆρε στό αὐτοκίνητό του. Μέχρι τότε, αγνοούσε ο ἀείμνηστος   π. Ἰωάννης τήν ἀνάδειξη τοῦ Εὐγενίου σέ μητροπολίτη, ἐπειδή δέν παρακολουθοῦσε ἰδιαίτερα τά διοικητικά δρώμενα τῆς Ἐκκλησίας. Κάτι ἀντιλήφθηκε ἀπό τά σημάδια τοῦ αὐτοκινήτου. Χωρίς ἔκπληξη τόν ρώτησε: «Δέν μοῦ λές; Ἔγινες Δεσπότης;»  «Μέ τήν ἀνοχή τοῦ Θεοῦ ἔγινα», ἀπάντησε ὁ Μητροπολίτης.  Καί με πολλή φυσικότητα ὁ πατήρ Ἰωάννης: «Έ! Καί τόν τρίτο βαθμό τῆς ἱερωσύνης Μελχισεδέκ, αὐτόν τόν τῆς θεώσεως σοῦ εὔχομαι.  Γιά νά ἱερουργεῖς στό νοερό θυσιαστήριο τῆς καρδιᾶς σου, μέ αἰώνια συνέχεια καί στό ἀχειροποίητο καί στό ἐπουράνιο. Διαφορετικά θά εἶσαι ἕνας τεχνοκράτης, πού θά προκαλεῖ καί θά ἐξοργίζει ὅ,τι φαντασμαγορικό καί ἄν κάνει. Θά ἀδυνατεῖς νά ἐμπνεύσεις καί νά θεραπεύσεις».  Μοῦ τά εἶπε ὁ μακαριστός Εὐγένιος σέ μία ἐπίσκεψή του ἕνα μεσημέρι, λίγο πρίν κοιμηθεῖ, σέ μία γερόντισσα στήν Πόμπια.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τόν εἴχατε γνωρίσει τὀν πατέρα Ρωμανίδη;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Ναί, μέσω τοῦ κοσμοκαλόγερου ἐπιστήθιου φίλου του νομικοῦ καί Θεολόγου, Ἀθανασίου Σακαρέλλου. Μοῦ ἔκαναν τότε ἐντύπωση δύο φράσεις του: «ὅποιος δέν ἔχει μέσα του τό Θεῖον (τόν Θεό) ἔχει θεῖον (ψυχική ἀκαταστασία, θειάφι, ἄρρωστο θυμοειδές)».
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ἡ ὑπακοή στούς ἐκκλησιαστικούς ἄρχοντες ποιά ὅρια ἔχει;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Τήν αἵρεση καί τήν ἁμαρτία. Ὀφείλουμε ὑπακοή ὅταν καί αὐτοί ὑπακούουν στόν Ἀρχιποίμενα Χριστό καί στούς «τραυματίες» τῆς Ἀγάπης Του, ὅπως ἀποκαλεῖ τούς ἁγίους καί εἰδικά τούς μάρτυρες ὁ ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας.  Τότε διδάσκουν συνοδικῶς καί μεμονωμένα ἐκ τοῦ ἀσφαλοῦς τό ποίμνιο, τί νά πιστεύει καί τί νά πράττει, πῶς νά ὁμολογεῖ τήν πίστη του, πῶς νά βιώνει τόν Θεό στή ζωή του καί τί πρέπει  νά κάνει γιά νά σωθεῖ.  Γι’ αὐτό ἐπισημαίνει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «…καί ποιμένες καί ποιμαινόμενοι ὑφ’ Ἑνός, τοῦ ἄνω Ποιμένος ποιμαίνονται».  Ὁ πολυσέβαστος καθηγητής μας, π. Γεώργιος Μεταλληνός, ἕνας τιτάνας τοῦ πνεύματος στήν ἐποχή μας, μᾶς δίδασκε στό Πανεπιστήμιο ὅτι, ὅταν ἐξέλειπαν οἱ θεοφόροι μετά τούς πρώτους ἐκκλησιαστικούς αἰῶνες, ἀναγκάστηκε ἡ Ἐκκλησία νά ἐπιλέγει κληρικούς μέ μετριώτερη πνευματική κατάσταση, γιά νά τούς προωθεῖ στό ἐπισκοπικό ἀξίωμα, τούς ὁποίους ὑποχρεώνει, μέχρι καί σήμερα, λίγο πρίν τή χειροτονία, νά δώσουν φρικτούς ὅρκους πάνω στό ἱερό Εὐαγγέλιο, ὅτι δέν θά εἰσάγουν νεωτεροποιία καί ἀλλότρια διδάγματα στήν ποδηγεσία τοῦ λαοῦ, ἀλλά θά πολιτεύονται «κατά τάς ἁγίων θεοπνεύστους διδασκαλίας καί τό τῆς Ἐκκλησίας εὐσεβές φρόνημα».  Αὐτό τό ἔλεγε ὁ πατήρ Γεώργιος «εὐτελιστική σχετικοποίηση τῶν φορέων τοῦ Ἀρχιερατικοῦ ἀξιώματος». Ἀφοῦ δέν διαθέτουν δική τους βιωματική γνώση, τουλάχιστον δεσμεύονται ὅτι θά ἀκολουθοῦν «τούς πεῖρᾳ μεμυημένους».  Ὅταν ποιμαίνεται ἔτσι ὁ λαός, τότε μαθαίνει «πῶς δεῖ ἐν οἴκῳ Θεοῦ ἀναστρέφεσθαι, ἤτις ἐστιν Ἐκκλησία Θεοῦ ζῶντος ,στῦλος καί ἐδραίωμα τῆς ἀληθείας (Α΄ Τιμ. γ΄ 15)».  Διαφορετικά ἡ σωτήριος ὑπακοή ἐκφυλίζεται σέ δουλική ὑποταγή, πού σέ καμμία περίπτωση δέν συνιστᾶ ὑψοποιό ἀναγωγή.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ὑπῆρχαν ἀποτυχημένες Σύνοδοι στήν Ἐκκλησιαστική Ἱστορία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Πάρα πολλές.   Ὀνομάζονται ληστρικές.  Ἀποδεικνύει αὐτό πού εἴπαμε.  Ὅτι δέν μεταμορφώνεται μαγικά ὅποιος ἀνέλθει τίς βαθμίδες τοῦ ἀρχιερατικοῦ θρόνου σέ μιά ἀδιαμφισβήτητη αὐθεντία, ἀλλά τόν καθιστᾶ αυθεντικό πνευματικό ποδηγέτη ἡ μύηση στήν ὑψηλόβαθμη χάρη πού ἐπωμίζεται καί ἡ συστοιχία μέ τά διδάγματα τῶν ἁγίων.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Στίς ὁμιλίες σᾶς ἀναφέρεστε συχνά στόν ἅγιο Ἰωάννη τό Χρυσόστομο.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εἶναι ὁ μεγάλος μου ἔρωτας. Οἱ ὁμιλίες μου εἶναι συνήθως ἀπλουστευμένη ἀπόδοση δικῶν του ὁμιλιῶν.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τί θά ἔλεγε τώρα στήν περίπτωση τοῦ Μόρφου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Θά ἦταν καταπέλτης. Ἐδῶ ἔφθασε στήν ὁμιλία του περί γάμου νά ἀναλύει τήν ἀποστολική παράθεση «σάρκα μίαν» καί νά ταυτίζει αὐτή τήν ἔννοια μέ τήν κατά φύσιν ζωή τοῦ ἀνδρογύνου. Αὐτά παρακαλῶ τά ἔλεγε ἀπό ἄμβωνος. Ὅλες αὐτές οἱ ὁμιλίες διεσώθησαν ἀπό στενογράφους ἀκροατές του. Καί ἐπειδή προφανῶς ντρεπόντουσαν οἱ ἀκροατές του ἀπό τήν παρρησία του στήν διατύπωση λεπτῶν πραγμάτων, ἔλεγε: «γιατί κοκκινίζετε; Αὐτά πού σᾶς λέω εἶναι εὐλογημένα καί φυσιολογικά.  Νά ντρέπεστε γιά τήν κοπριά πού ἐσεῖς μαζεύετε γύρω ἀπό τήν ρίζα τοῦ δέντρου τῆς συζυγικῆς ζωῆς».
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τόσο τολμηρός ἦταν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Μέ μία λέξη θά ἔλεγε: «μῦρον ὁ γάμος. Τί τοίνυν τήν τοῦ βορβόρου δυσωδίαν ἐπεισάγεις τῇ τοῦ μύρου κατασκευῇ;…. Ὅταν μύρον κατασκευάζηται οὐδὲν δυσῶδες ἀφίεται πλησιάζειν…  Πολλή γάρ περί τήν ρίζαν (τοῦ γάμου) ἡ κόπρος καί ὁ βόρβορος. Τοῦτο οὖν ἐκκαθάρωμεν τῷ λόγῳ». Αὐτό δέν ἔκανε ὁ Μόρφου; Δυσωδία ἐδῶ ἐννοεῖ τόν σοδομισμό.  Ἀναφέρει κάπου ἀλλοῦ: «πᾶν γάρ τό ὑπερβαῖνον τούς παρά τοῦ Θεοῦ τεθέντας νόμους, τῶν ἀλλοτρίων ἐπιθυμεῖ καί οὔ τῶν νενομισμένων.  Βορβόρου πολλάκις ἐπιθυμοῦσι…. Οἱ παρά φύσιν τολμήσαντες τρομάξατε ἐάν μή ἐμπόνως μετανοήσητε. Νῦν γάρ πρός διόρθωσιν τά γινόμενα, τότε δέ πρός τιμωρίαν».  Τολμᾶ νά συγκρίνει τούς ἀνθρώπους μέ τά ἄλογα ζῶα καί τούς βρίσκει στήν παθογένεια τῆς ἁμαρτίας, στά περισσότερα, ὅμοιους μέ τά δικά τους χαρακτηριστικά.  Σέ δύο ὅμως πάθη τονίζει ὅτι ὑπερβαίνει ὁ ἐμπαθής ἄνθρωπος τά ζῶα.  Στήν φονική κακία καί στήν διαστροφή.  Γιά τό πρῶτο λέγει ὅτι συναγελάζονται τά ὁμοειδῆ ἄγρια κτήνη σεβόμενα τήν κοινωνία τῆς φύσεως.  «Λύκος μέν λύκον οὐκ ἄν ποτε ἐλάσῃ οὐδέ λέων λέοντα ἀλλά συναγελάζονται, τήν κοινωνίαν τῆς φύσεως αἰδούμενοι».  Ἐκ τοῦ ἀντιθέτου τονίζει: «εὐρήσομεν γάρ καί ἀνθρώπους θηρίων ὄντας χαλεπότερους». Καί γιά τίς ἀνώμαλες ἐπιθυμίες καί πράξεις λέγει: «τό γάρ ζῶον κἂν μυριάκις κοχλάζει, τόν τοιοῦτον (παρά φύσιν) οὐκ οἶδε τόν ἔρωτα ἀλλ’ εἴσω ἕστηκεν τῶν ὅρων τῆς φύσεως.  Τινές δέ τῶν ἀνθρώπων ἀσελγείας ἕνεκα καί τά λαγνότερα τῶν ζώων ἀπέκρυψαν».
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πρόσφατα ἐκοιμήθη ο γηραιός πατέρας σας. Βρέθηκα ἐκεῖ και παρατηρήθηκε κοσμοσυρροή.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Εὐχαριστῶ ἐκ μέσης καρδίας τόν κλῆρο καί τόν λαό τἠς εὐλογημένης Μεσσαρᾶς. Δέν τό ἀξίζω εἰλικρινά. Εἶμαι εὐγνώμων. Καί εὔχομαι σέ ὅλους νά φθάσουν τά χρόνια του, νά ἔχουν τή ζωή του καί τό ἅγιο τέλος του.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τί σᾶς ἔμεινε περισσότερο ἀπ’ αὐτόν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Πολλά.  Ἰδιαίτερα ὅμως ἡ ὕπαρξη συνεχῶς πάνω στό τραπέζι τοῦ φαγητοῦ μας τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (Ἦταν ἕνα ὀγκῶδες πράσινο μεταφρασμένο βιβλίο), τῆς Καινῆς Διαθήκης, τοῦ προσευχηταρίου καί τῆς Παρακλήσεως τῆς Θεοτόκου.  Δέν τά ἔβγαζε ποτέ ἀπό ἐκεῖ.  Θεωροῦσε τήν πνευματική τροφοδοσία ἀνωτέρα τῆς ὑλικῆς.  Ὅπως καί εἶναι.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ποιά εἶναι ἡ μεγαλύτερη παρακαταθήκη του σ’ ἐσᾶς;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Δέν ἤθελε τά ἀξιώματα.  Ὅταν ὁ νῦν Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Μακάριος μέ ἐνέγραψε στόν κατάλογο τῶν πρός Ἀρχιερατείαν ἐκλογίμων, πῆγα νά τόν πειράξω. Τόν βρῆκα ὡς συνήθως νά μελετᾶ ἱερά βιβλία.  «Πατέρα, τοῦ εἶπα, μέ ἔγραψαν στό ψηφοδέλτιο τῶν ὑποψηφίων δεσποτάδων».  Μέ ἄκουσε σύννους. Λίγο σιώπησε καί ἔπειτα μοῦ εἶπε: «Μέγα λάθος σου! Πρόσεχε μή γίνει ὁ τάφος σου».  «Γιατί;» τόν ρώτησα γελώντας.  «Γιατί, ἀπάντησε, ἀπό τώρα καί ἔπειτα κινδυνεύεις νά κάνεις ὅ,τι θά κάνεις, γιά νά ἀρέσεις στούς δεσποτάδες πού θά σέ ψηφίσουν. Καί ὄχι στόν Δεσπότη Χριστό, πού θά σέ κρίνει ἐν ἡμέρα κρίσεως».
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ἔχετε ὄνειρα; Πῶς βλέπετε τό μέλλον;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Μέ φόβο καί χαρά γιά νά θυμηθῶ καί πάλι τό ἴνδαλμά μου, τόν ἅγιο Ἰωάννη τό Χρυσόστομο.  «Φόβῳ μέν διά τούς ἐκατέρωθεν κρημνούς.  Χαρᾷ δέ διά τόν προπορευόμενον Χριστόν».
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τί φοβᾶστε στή ζωή σᾶς;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Τήν ἁμαρτία.  «Ἕν ἐστίν φοβερόν, ἁμαρτία μόνον. Τά ἄλλα δέ πάντα κόνις καί καπνός». Καί βεβαίως τόν ἑαυτό μου. «Τόν μή ζημιοῦντα ἑαυτόν, οὐδείς παραβλάψαι δύναται», λέγει και πάλιν ὁ Χρυσορρήμων Πατήρ. Ξέρω πόσο παρορμητικός καί εὐαίσθητος εἶμαι. Καί ὅπου δέν ξέρω ἄν κοντρολάρω τόν παρορμητισμό μου λόγω δυσμενοῦς κλίματος καί συνειδησιακῆς εξεγέρσεως, ἀποφεύγω νά πηγαίνω.  Γιατί ὑπάρχει κίνδυνος νά ἐκτραπῶ καί μετά θά στενοχωριέμαι πολύ.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Εὐχαριστῶ γιά ὅσα εἴπαμε.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἐγώ εὐχαριστῶ. Εἶναι ἡ πρώτη φορά πού δίνω συνέντευξη. Μέ ἔκαμψε ἡ ἐπιμονή σου.  Νά εἶστε καλά.

πηγή

Επηρεάζουν τα πάθη των γονέων τα παιδιά τους; Πώς προκύπτουν ομοφυλόφιλοι από τα πάθη των γονέων τους;

Εκτύπωση
Σχολιασμός για τη διεθνή Δημοσιογραφική διαστρέβλωση των λόγων τού σεβ. Μητρ. Μόρφου Νεοφύτου

Πηγή:  Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Από εχθές (26-7-2019), γινόμαστε μάρτυρες ενός διεθνούς Κυβερνομπούλινγκ σε βάρος τού σεβ. Μητρ. Μόρφου Νεοφύτου από Δημοσιογράφους και εχθρούς της Εκκλησίας, που παίρνοντας απόσπασμα μιας ομιλίας του, διαστρέβλωσαν το νόημα και το απολυτοποίησαν σε μία «πιπεράτη» (για τα αυτιά των απίστων) δήλωση, ότι δήθεν «ο τρόπος» που προκύπτουν «οι» ομοφυλόφιλοι, είναι η πρωκτική σχέση των γονέων τους.

Ομοφυλοφιλία λοιπόν, το αγαπημένο θέμα των «προοδευτικών» της εποχής μας, μαζί με «πιπεράτο» θέμα, άρα πουλάει δημοσιογραφικά! Κυρίως επειδή νομίζουν ότι έχουν «στριμώξει στη γωνία» την Εκκλησία, σε ένα «παρωχημένο» και δήθεν «αντιεπιστημονικό» θέμα, αφού οι νόμοι της κληρονομικότητας δεν ερμηνεύουν κάτι τέτοιο.

Όμως πόσο ακριβές είναι αυτό που διαδίδεται; Και τι διδάσκουν στην πραγματικότητα οι πνευματικοί της Εκκλησίας για το θέμα αυτό;

1. Σε ποιους απευθύνεται αυτό το άρθρο

2. Απολυτοποίηση, απομόνωση και στρέβλωση των λόγων τού Νεοφύτου

  • Απολυτοποίηση της ύπαρξης της ομοφυλοφιλίας
  • Γενίκευση τού θέματος της ομοφυλοφιλίας
  • Απομόνωση από το συμφραζόμενο

3. Πώς είναι δυνατόν να συμβεί κάτι τέτοιο;

4. Δεν αντιτίθεται αυτό στην ελεύθερη βούληση τού παιδιού;

***

1. Σε ποιους απευθύνεται αυτό το άρθρο

Το πρώτο που πρέπει να πούμε, είναι το: Σε ποιους απευθύνεται αυτό το άρθρο. Επειδή ΔΕΝ γράψαμε το άρθρο αυτό, ως «απάντηση» σε εχθρούς της Εκκλησίας, αλλά ως πληροφόρηση, σε πιστούς της Εκκλησίας, που πιθανόν να προβληματίσθηκαν από τη διαστρέβλωση των λόγων τού Επισκόπου Μόρφου Νεοφύτου, που έκαναν οι δημοσιογράφοι.

Παράλληλα, είναι μία ευκαιρία να εξηγήσουμε κάποια πράγματα που ειπώθηκαν από Πνευματικούς, σε ανθρώπους πιστούς αλλά σαρκικούς, που μη έχοντας πνευματική εμπειρία, κάποια ζητήματα τους φαίνονται παράξενα.

Εγώ ο γράφων, ως άνθρωπος σαρκικός, άκουσα για το θέμα αυτό από τον Χαρισματούχο Ανάδοχό μου, όταν ήμουν κατηχούμενος στην Ορθόδοξη πίστη, και τον ρώτησα για περισσότερες πληροφορίες, ούτως ώστε έλαβα μια εξήγηση τού θέματος αυτού, που πριν μου είχε φανεί πολύ παράξενο και… μυθικό. Ακολουθώντας λοιπόν το δικό του παράδειγμα, θα επαναλάβω εδώ την απάντησή του, για όσους ΚΑΛΟΠΡΟΑΙΡΕΤΟΥΣ έχουν την ίδια απορία.

Στα πλαίσια λοιπόν των λόγων της Αγίας Γραφής, δεν μάς ενδιαφέρει η  γνώμη των ασεβών συκοφαντών και των ξένων της πνευματικής ζωής, αλλά το άρθρο αυτό απευθύνεται προς πιστούς ανθρώπους, που μη έχοντας εμπειρία πνευματικών ζητημάτων, ψάχνουν απαντήσεις.

«Αδελφοί, και εγώ δεν μπόρεσα να σας μιλήσω, ως προς πνευματικούς ανθρώπους, αλλά ως προς σαρκικούς, ως προς νήπια εν Χριστώ. Γάλα σάς πότισα, και όχι στερεή τροφή· επειδή, δεν μπορούσατε ακόμα να τη δεχθείτε· αλλά, ούτε τώρα ακόμα μπορείτε, επειδή είστε ακόμα σαρκικοί» (Α΄ Κορ. 3: 1-3).

«Εκείνα που είναι τού Θεού δεν τα γνωρίζει κανένας, παρά μονάχα το Πνεύμα τού Θεού. Εμείς, όμως, δεν λάβαμε το πνεύμα τού κόσμου, αλλά το Πνεύμα που προέρχεται από τον Θεό, για να γνωρίσουμε εκείνα που χαρίστηκαν σε μας από τον Θεό.

Τα οποία και λέμε, όχι με διδαγμένα λόγια ανθρώπινης σοφίας, αλλά διδαγμένα από το Άγιο Πνεύμα, συγκρίνοντας τα πνευματικά προς τα πνευματικά.

Ο ψυχικός άνθρωπος όμως, δεν δέχεται αυτά που ανήκουν στο Πνεύμα τού Θεού· επειδή φαίνονται σ’ αυτόν ανόητα, και δεν μπορεί να τα γνωρίσει· επειδή ανακρίνονται με πνευματικό τρόπο.

Ενώ μεν ο πνευματικός άνθρωπος ανακρίνει τα πάντα, αυτός όμως δεν ανακρίνεται από κανέναν. Επειδή: «Ποιος γνώρισε τον νου τού Κυρίου, ώστε να τον διδάξει;». Εμείς, όμως, έχουμε νουν Χριστού» (Α΄ Κορινθίους 2: 11-16).

Σύμφωνα με τα παραπάνω λοιπόν, τα μαργαριτάρια και τα πολύτιμα πνευματικά  μυστήρια της πίστης μας, απευθύνονται μόνο προς πιστούς ανθρώπους, και όχι προς όσους δεν έχουν τις προϋποθέσεις να τα δεχθούν και να τα εκτιμήσουν, όπως είπε και ο Κύριος:

«Μη δώσετε το άγιο στα σκυλιά, ούτε να ρίξετε τα μαργαριτάρια σας μπροστά στους χοίρους, μήπως τα καταπατήσουν με τα πόδια τους και στραφούν και σας ξεσκίσουν» (Ματθαίος 7: 6).

Αυτή είναι μία εικόνα που φέρνει έντονα στο μυαλό το διεθνές κυβερνομπούλινγκ που δέχεται αυτές τις ημέρες ο σεβασμιώτατος Νεόφυτος, από ανθρώπους που κατανοούν και εκτιμούν τα πνευματικά τόσο, όσο ένας σκύλος τα μαργαριτάρια!

2. Απολυτοποίηση, απομόνωση και στρέβλωση των λόγων τού Νεοφύτου

Ας δούμε λοιπόν σε τι διαστρεβλώθηκαν τα λόγια τού Σεβασμιωτάτου από τους Δημοσιογράφους και τους πάσης φύσεως εχθρούς της Εκκλησίας:

1. Απολυτοποίηση της ύπαρξης της ομοφυλοφιλίας.

Οι παραπλανητικοί τίτλοι όσων επιτίθενται στον σεβ. Νεόφυτο, είναι τού τύπου: «Πώς δημιουργούνται οι ομοφυλόφιλοι», ή «Οι γκέι γεννιούνται από τον πρωκτικό έρωτα», ή «Οι ομοφυλόφιλοι υπάρχουν επειδή οι έγκυες κάνουν πρωκτικό, λέει ιερέας».

Ξεκίνησαν οι «φωστήρες» Έλληνες δημοσιογράφοι, σαν αυτούς τού αντιεκκλησιαστικού in.gr, διαστρεβλώνοντας σε μικρό βαθμό τα λόγια του, και ακολούθησαν οι ξένοι, που δεν είχαν τη δυνατότητα να τον κατανοήσουν στη γλώσσα του, ολοκληρώνοντας τη διαστρέβλωση!

Από την ομιλία τού σεβασμιωτάτου όμως, είναι προφανές ότι δεν είπε κάτι τέτοιο! Πουθενά δεν είπε ότι οι ομοφυλόφιλοι υπάρχουν γι’ αυτό! Αυτό που μπορεί να ακούσει ο καθένας στο εν λόγω απόσπασμα της ομιλίας, είναι το εξής: «είναι πρόβλημα που συνήθως το μεταδίδουν οι γονείς… ή όταν γίνεται πρωκτική πράξη των γονέων κατά τη διάρκεια της κυοφορίας».

Αυτό δηλαδή που λέει, ΔΕΝ είναι ότι «γι’ αυτό υπάρχουν ομοφυλόφιλοι», αλλά ότι «ΣΥΧΝΑ (αυτό σημαίνει το «συνήθως», και όχι «πάντα»), τα παιδιά αποκτούν αυτό το πάθος της ομοφυλοφιλίας, όταν οι γονείς κατά τη διάρκεια της κυοφορίας έχουν πρωκτική συνεύρεση».

2. Απομόνωση από το συμφραζόμενο.

Μία δεύτερη παραπληροφόρηση, είναι ότι οι επιτιθέμενοι στον σεβασμιώτατο, τον παρουσίασαν να μιλάει ως ομοφοβικός. Εκείνος όμως, αν και το θέμα του ήταν η ομοφυλοφιλία, μιλούσε ουσιαστικά για ένα ευρύτερο θέμα, για το πώς η πνευματική κατάσταση των γονέων, επηρεάζει τα παιδιά.

Τα λόγια τού σεβασμιωτάτου στο ίδιο απόσπασμα, είναι επίσης χαρακτηριστικά, στο ότι μιλούσε και γενικότερα, ακόμα και για τα χαρίσματα των γονέων, που είναι δυνατόν να επηρεάσουν τα παιδιά, και όχι μόνο για την ομοφυλοφιλία, μια και ο σεβασμιώτατος είπε σαφώς: «Αυτό όταν αρέσει στη γυναίκα δημιουργείται επιθυμία, και αυτό μεταδίδεται στο κυοφορούμενο βρέφος… όπως μεταδίδονται και τα Χαρίσματα».

Και προς το τέλος της ομιλίας, λέει σαφώς ότι «υπάρχουν άλλα φαινόμενα πιο δύσκολα από τα σαρκικά», και ως χαρακτηριστικό παράδειγμα παρουσιάζει τη «φιλοχρηματία», ως «πιο αφύσικη» κατάσταση από την ομοφυλοφιλία, καταλήγοντας: «ας μην απολυτοποιούμε την αγωνία μας μόνο στα σαρκικά».

Βεβαίως οι Δημοσιογράφοι και οι εχθροί της Εκκλησίας, θέλησαν να τον παρουσιάσουν δήθεν ως «ομοφοβικό», και να πετύχουν μία διεθνή καταδίκη του, (και κατ’ επέκτασιν τής Εκκλησίας), επειδή θεωρούμε την ομοφυλοφιλία ως ασύμβατη με τη Χριστιανική πίστη, σε πείσμα της συντονισμένης διεθνούς προπαγάνδας να την καθιερώσουν ως δήθεν «φυσιολογική».

Όποιος όμως ακούσει και τα συμφραζόμενα των λόγων τού επισκόπου, θα διαπιστώσει ότι μιλάει και για «Χριστιανούς ομοφυλόφιλους», και μάλιστα τους αποκαλεί «μεγαλομάρτυρες», όταν καταπνίγουν την επιθυμία και δεν την κάνουν πράξη!

3. Το θέμα υποβιβάσθηκε σε σαρκικό – κληρονομικό.

Με βάση τις προηγούμενες διαστρεβλώσεις, άρχισαν οι πάσης φύσεως «πνευματικοί κύνες», να κοροϊδεύουν (με ομολογουμένως πολύ αστείες επεκτάσεις) των λόγων τού σεβασμιωτάτου, για το τι… παιδί θα έβγαινε ανάλογα με τη σεξουαλική στάση ή μέθοδο των γονέων. Και κάποιοι δήθεν «σοβαρότεροι», να συμβουλεύουν την Εκκλησία να μάθει για τους νόμους της κληρονομικότητας!

Είναι σαφές όμως στα λόγια τού σεβ. Νεοφύτου, ότι το θέμα του, ΔΕΝ ήταν θέμα βιολογικό, αλλά θέμα κυρίως ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ. Λίγο πριν τη μέση περίπου τού βίντεο της ομιλίας του, μιλάει σαφώς για «πνευματικά μικρόβια». Η πνευματική κληρονομικότητα, δεν σχετίζεται με τους νόμους της βιολογικής κληρονομικότητας, αλλά της Πνευματικής! Και με την επιρροή που μπορεί να έχει στα παιδιά, η ζωή των γονέων τους! Χωρίς βεβαίως να αρνείται και το στοιχείο της βιολογικής κληρονομικότητας, μια και πράγματι τα παιδιά, φέρουν σαφώς ψυχικά κληρονομικά γνωρίσματα των γονέων τους, μια και ο γενετικός τους κώδικας παράγει σε μεγάλο βαθμό παρόμοιες ορμόνες!

Όμως το θέμα του ΔΕΝ ήταν κυρίως αυτό.

Ορισμένοι δημοσιογράφοι (και όχι μόνο), κοροϊδεύουν μάλιστα τον σεβασμιώτατο, ότι δεν ξέρει από  γενετική, και ότι μίλησε για «δήθεν αποδείξεις» για κληρονομικότητα της ομοφυλοφιλίας. Δεν γελάνε όμως, με τα πορίσματα επιστημονικών ερευνών, σαν αυτή στον παρόντα δεσμό, περί της «επιγενετικής τής ομοφυλοφιλίας», που δικαιώνουν τα λόγια τού σεβασμιωτάτου, ακόμα και ως προς την κληρονομικότητα! Και προφανώς σε αυτή τη μελέτη αναφέρεται ο σεβασμιώτατος, όταν μιλάει περί «πληροφορίας» που μεταδίδεται από τους γονείς, όπως ακριβώς και το άρθρο αυτό.

3. Πώς είναι δυνατόν να συμβεί κάτι τέτοιο;

Ας δούμε λοιπόν τώρα, πώς είναι δυνατόν να επηρεάσει τα παιδιά, η πνευματική κατάσταση τών γονέων τους. Γιατί η ουσία τού θέματος είναι ΑΥΤΗ ΑΚΡΙΒΩΣ, και όχι ΕΙΔΙΚΑ η ομοφυλοφιλία:

Όταν οι γονείς ζουν Χριστιανική ζωή, το Άγιο Πνεύμα βρίσκεται σ’ αυτούς, ως Ναούς τού Αγίου Πνεύματος.

«Δεν ξέρετε ότι είστε ναός τού Θεού, και το Πνεύμα τού Θεού κατοικεί μέσα σας;

Αν κάποιος φθείρει τον ναό τού Θεού, τούτον θα τον φθείρει ο Θεός· επειδή, ο ναός τού Θεού είναι άγιος, ο οποίος είστε εσείς.

Κανένας ας μη εξαπατάει τον εαυτό του. Αν κάποιος ανάμεσά σας νομίζει ότι είναι σοφός μέσα σε τούτο τον κόσμο, ας γίνει μωρός, για να γίνει σοφός. Επειδή, η σοφία τούτου τού κόσμου είναι ανοησία μπροστά στον Θεό. Επειδή είναι γραμμένο: «Αυτός που συλλαμβάνει τούς σοφούς μέσα στην πανουργία τους». Και πάλι: «Ο Κύριος γνωρίζει τους συλλογισμούς των σοφών ότι είναι μάταιοι».» (Α΄ Κορινθίους 3: 16-20).

Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό, ότι ο απόστολος Παύλος προ 2000 ετών, γράφοντάς τα αυτά, είναι σαν να μιλάει και εδώ άμεσα, στους «εξυπνάκηδες» που κοροϊδεύουν τον σεβ. Νεόφυτο, λέγοντάς τους, ότι η δήθεν «σοφία» τους, στην πραγματικότητα είναι «ανοησία» στα ζητήματα τα Πνευματικά τού Θεού. Επειδή αυτοί βλέπουν μυωπικά μόνο την ύλη και τη βιολογική ζωή, ενώ ο Παντογνώστης Θεός γνωρίζει καλύτερα απ’ αυτούς τα Πνευματικά ζητήματα, που αυτοί θωρούν «ανόητα» και «οπισθοδρομικά».

Αφού λοιπόν το Άγιο Πνεύμα βρίσκεται μέσα στους  γονείς σαν σε ναό, και τους δίνει Χάρη, ομοίως σε ευσεβείς και πιστούς γονείς, δίνει την ίδια χάρη και στο κυοφορούμενο έμβρυο. Το Πνεύμα το Άγιο, βάσει της προαιώνιας βουλής τού Θεού, συνήθως προνοεί να γεννηθεί από ευσεβείς γονείς, ένα παιδί που να ανταποκρίνεται στις δικές τους ευλογημένες ιδιότητες, ως δώρο της δικής τους ευσέβειας.

Όταν όμως οι γονείς αυτοί έχουν κάποια πάθη, τα πάθη τους, (γενικά τα πάθη, και όχι μόνο το σεξ), έχουν και αυτά την αντίστοιχη ανταπόδοση από το Πνεύμα τού Θεού, στο παιδί που ο Θεός θα ευδοκήσει να γεννήσουν. Επειδή υπάρχουν και άλλου είδους πάθη, εκτός από το σεξ, που μπορεί να έχει ο γονέας, και αυτά να επηρεάσουν το παιδί. Λαιμαργία, Γαστριμαργία, Πλεονεξία, Τοξικομανία, Κλεπτομανία, Υπερηφάνεια, κλπ.

Όπως λοιπόν το Πνεύμα το Άγιο, χαριτώνει τα παιδιά ευσεβών γονέων, κατά τον ίδιο τρόπο, ΑΠΟΣΥΡΕΤΑΙ, στο βαθμό που οι γονείς αυτοί εκδηλώνουν ΔΙΑΦΟΡΑ πάθη.

Αλλά όταν το Άγιο Πνεύμα αποσύρεται, το «κενό» που δημιουργείται, έρχονται να το καλύψουν οι αντίθεες εκείνες οντότητες, που αποκαλούμε «δαιμόνια».

Λέει λοιπόν ο Κύριος Ιησούς Χριστός:

«Όταν το ακάθαρτο πνεύμα βγει από τον άνθρωπο, περνάει μέσα από άνυδρους τόπους, και ζητάει ανάπαυση, και δεν βρίσκει. Τότε λέει: Ας γυρίσω στο σπίτι μου, απ’ όπου βγήκα. Και αφού έρθει, το βρίσκει αδειανό, σκουπισμένο και στολισμένο. Τότε, πηγαίνει και παίρνει μαζί του άλλα επτά πνεύματα πονηρότερα απ’ αυτό, και αφού μπουν μέσα, κατοικούν εκεί· και γίνονται τα τελευταία χειρότερα από τα πρώτα. Έτσι θα είναι και σ’ αυτή την πονηρή γενεά.» (Ματθαίος 12: 43-45).

(Υπενθυμίζουμε προς τους «πνευματικούς κύνες» που διαβάζουν αυτό το άρθρο και δεν πιστεύουν ότι υπάρχουν δαιμόνια ή Άγιο Πνεύμα, ότι το άρθρο γράφεται για τα υιοθετημένα τέκνα τού Θεού και όχι για τα κυνάρια που δεν πιστεύουν. Γι’ αυτούς έχουμε άλλα άρθρα, ανάλογα με τις φτωχές σαρκικές τους δυνατότητες αντίληψης, για το αν υπάρχουν αυτά που δεν πιστεύουν).

Τα δαιμόνια, οι εξωγήινες αυτές πνευματικές οντότητες που ζητούν εξουσία πάνω στον άνθρωπο στη θέση τού Θεού, με κάθε μας πάθος, ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΝΟΜΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΑΝΩ ΜΑΣ. Και στο βαθμό που τους δίνουμε ΕΜΕΙΣ αυτά τα δικαιώματα, στον ίδιο βαθμό επηρεάζουν τη ζωή μας, δίνοντάς μας πειρασμούς και προβλήματα, και μεγαλώνοντας τα πάθη μας, όταν δεν αγωνιζόμαστε να τα νικήσουμε στα πλαίσια της Εκκλησιαστικής ζωής.

Στον καθένα μας, σε κάποιο βαθμό έχουν εξουσία τα δαιμόνια. Στο βαθμό που ΕΜΕΙΣ τους δίνουμε τόπο, διώχνοντας το Άγιο Πνεύμα από τη ζωή μας, έτσι ώστε να τα αφήσουμε να εγκατασταθούν αυτά στη θέση Του.

Ο Μόνος στον Οποίο τα δαιμόνια δεν είχαν το παραμικρό νομικό δικαίωμα πάνω Του, ήταν ο Αναμάρτητος Κύριος Ιησούς Χριστός:

«Έρχεται ο άρχοντας τούτου τού κόσμου, και δεν έχει τίποτε μέσα σε μένα» (Ιωάννης 14: 30).

Ανάλογα λοιπόν με τα πάθη των γονέων, τα αντίστοιχα δαιμόνια, που «ειδικεύονται» στα πάθη αυτά, (επειδή και τα ίδια βρίσκουν απόλαυση με αυτά στα οποία ωθούν τους ανθρώπους), με έμμεσο τρόπο, λόγω της εξουσίας των γονέων προς τα παιδιά τους, εγκαθίστανται και στη ζωή των παιδιών τους, και γίνονται μία διαρκής και επικίνδυνη επιρροή και πειρασμός, προς τα πάθη εκείνα, στα οποία πέφτουν οι  γονείς και ικανοποιείται ο δαίμονας!

Να λοιπόν, πώς είναι δυνατόν τα παιδιά γονέων με σεξουαλικά πάθη, να μπορούν να εκτεθούν στις ίδιες παθογόνες δαιμονικές επιρροές, και να οδηγηθούν στο ίδιο ή παρόμοιο πάθος. Όπως ένα δαιμόνιο λαιμαργίας, μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά στο ίδιο πάθος τής λαιμαργίας με τους γονείς τους, ή κάποιο άλλο στο πάθος της υπερηφάνειας.

Αφ’ ενός το περιβάλλον, αφ’ ετέρου η δαιμονική επιρροή, ακόμα και παρόμοιες γενετικές προδιαθέσεις με τους  γονείς, παίζουν το δικό τους ρόλο.

4. Δεν αντιτίθεται αυτό στην ελεύθερη βούληση τού παιδιού;

Ίσως όμως κάποιος αναρωτηθεί το εξής: «Αν ένα παιδί αποκτάει ένα πάθος, όπως η υπερηφάνεια, ή η ομοφυλοφιλία, ή η πλεονεξία, ή η σεξομανία, εξ αιτίας των γονιών του, τότε τι σημασία έχει η ελεύθερη βούληση;» Πώς ένας τέτοιος άνθρωπος, θα μπορούσε να θεωρηθεί υπαίτιος των παθών του, αν αυτά οφείλονται στα πάθη των γονιών του; Και αντίστοιχα, πώς θα μπορούσε να επαινεθεί και να ανταμοιφθεί κάποιος, αν τα χαρίσματα που έλαβε, τα έλαβε χάριν των γονιών του;

Εδώ λοιπόν θα πρέπει να υπενθυμίσουμε και να ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα:

1. Όπως είπαμε, αν και κάτι τέτοιο συμβαίνει συνηθέστατα, ΔΕΝ αποτελεί κανόνα. Όπως το διατύπωσε πολύ προσεκτικά και ο σεβ. Νεόφυτος, δεν είναι αυτός ο μοναδικός τρόπος για να αποκτήσει ένας άνθρωπος πάθη ή χαρίσματα. Αυτό ήταν κάτι που το γενίκευσαν οι δημοσιογράφοι.

2. Το να έχει κάποιο παιδί από τη γέννησή του ελαττώματα (πνευματικά ή σωματικά), ΔΕΝ σημαίνει ότι δεν μπορούν να ξεπερασθούν με την ελεύθερη βούλησή του, και τη βοήθεια γιατρών, πνευματικών ή σωματικών. Ομοίως, και ένα παιδί που ξεκινάει τη ζωή του με τις καλύτερες προϋποθέσεις Αγιοπνευματικών χαρισμάτων, δεν σημαίνει ότι δεν θα τα απωλέσει ή δεν θα κάνει κάποτε κακή χρήση τους.

3. Κάθε άνθρωπος έχει προδιάθεση να κάνει κάποια πράγματα καλύτερα και κάποια πράγματα χειρότερα από κάποιους άλλους. Αυτό είναι φυσιολογικό να συμβαίνει και με τα πάθη ή τα χαρίσματα. Και όπως και με τα άλλα πράγματα, έτσι και με αυτά, μπορεί τα πάθη ή τα χαρίσματα να τα αναπτύξει ή να τα καταπνίξει ελεύθερα, κατά την προαίρεσή του.

4. Ο Παντογνώστης Θεός, σε κάθε περίπτωση θα λάβει υπ’ όψιν Του κατά την κρίση, τις ιδιαιτερότητες τού κάθε ανθρώπου, είτε αυτός είχε από παιδί μεγαλύτερη ροπή προς τα πάθη, είτε είχε μεγαλύτερη ροπή προς τη Χάρη τού Θεού. Και αναλόγως, θα είναι η κρίση Του ευνοϊκότερη ή ανάλογη τού αγώνα τού καθενός. Γιατί αυτό που τελικά επιβραβεύεται, είναι ο αγώνας, και όχι τόσο αυτό καθεαυτό το αποτέλεσμα! Και η επιβράβευση γίνεται και βάσει των ευκαιριών που είχε ο καθένας στη ζωή του. Ας μην ξεχνάμε πώς ο Κύριος επαίνεσε ακόμα και μία πόρνη, και έσωσε στο σταυρό ακόμα και έναν ληστή!

5. Το να ΕΠΙΤΡΕΨΕΙ ο Θεός σε κάποιους γονείς, να αποκτήσουν ένα παιδί με ελαττώματα ή χαρίσματα αντίστοιχα της δικής τους κατάστασης, ΔΕΝ σημαίνει ότι το παιδί αυτό είναι μία «μαριονέτα» που ακολουθεί αναπόδραστα το δρόμο της αμαρτίας ή των χαρισμάτων. Έχουμε στην Εκκλησία μεγάλες μορφές που εξέπεσαν της Χάριτος, και ανθρώπους παθών, που αγίασαν. Έχουμε φονιάδες, ομοφυλόφιλους, πόρνους, ληστές, και κάθε είδους ανθρώπους, που με τον αγώνα τους νίκησαν τα πάθη τους και έφθασαν στην Κατάπαυση τού Θεού. Απλώς η Χάρις τού Θεού ΔΕΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ, κάποιους γονείς, (ή αντιθέτως προστατεύει κάποιους άλλους), από το να αποκτήσουν ένα παιδί που δεν αρμόζει στην πνευματική τους κατάσταση, ή από ένα παιδί που θα παρασυρθεί από την αυξημένη πειρασμική επίδραση των δαιμόνων. Αλλά ούτε και αυτό είναι απόλυτο, επειδή ο Παντογνώστης, βλέποντας το μέλλον της δημιουργίας Του, γνωρίζει και πότε αυτό δεν πρέπει να εφαρμοσθεί, για τους δικούς Του λόγους, σε ένα χαοτικό σύμπαν.

Το μεν δώρο (ή η απομάκρυνση της Χάριτος), δίνεται λοιπόν προς τους γονείς, υπό μορφήν ενός παιδιού που να τους αρμόζει, το δε παιδί όμως, έχει πάντοτε τον δικό του προσωπικό αγώνα, με την ανάλογη επιβράβευση, στο κατά πόσον θα νικήσει τα πάθη ή θα διατηρήσει τη Χάρη των γονιών του.

Εγώ ο γράφων, έχω γνωρίσει προσωπικά, οικογένεια στην οποία από την προγιαγιά ως τη δισέγγονη, κληρονομούσαν οικογενειακό δαιμόνιο πρωκτικής πορνείας, λόγω της ενασχόλησης των γυναικών της οικογένειας με τον αποκρυφισμό, το οποίο μάλιστα εμφανιζόταν και φανερά μπροστά τους, παρουσία και τού γιου της οικογένειας. Και έχω παρευρεθεί σε συζητήσεις της μητέρας με την μικρότερη κόρη της οικογένειας, στο κατά πόσον ήταν διατεθειμένες να σταματήσουν αυτό τον φαύλο κύκλο δαιμονικής επιρροής στην οικογένεια, ώστε σταματώντας τον αποκρυφισμό, να απαλλαγούν από τον δαίμονα, κατά το γεγραμμένο: «από όποιον κάποιος νικιέται, γίνεται και δούλος του» (Β΄ Πέτρου 2: 19)

Αυτοί που σήμερα διασύρουν τον σεβασμιώτατο Νεόφυτο και τον άγιο Πορφύριο, (τού οποίου τα λόγια ο γέροντας μετέφερε), απλώς δεν πιστεύουν στην ύπαρξη δαιμονίων ή Θεού, επειδή είναι άπειροι των πνευματικών ζητημάτων. Γι’ αυτό και τούς είναι αδύνατον να κατανοήσουν τα ζητήματα της πνευματικής επιρροής που έχουν τα έργα και τα πάθη των γονιών στα παιδιά τους. Το θεωρούν «παράλογο», επειδή ξεφεύγει από τη δική τους στενή μυωπική θεώρηση τού κόσμου.

Όμως εμείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί «έχουμε νου Χριστού», και διδασκόμαστε από την ΕΜΠΕΙΡΙΑ των αγίων, πόσο αληθινά είναι όλα αυτά τα πράγματα, τα οποία οι υλιστές αυτού τού κόσμου, δεν μπορούν να κατανοήσουν και να εκτιμήσουν. Και αυτά τα πράγματα γίνονται τόσο πραγματικά για εμάς, όσο περισσότερο βαδίζουμε στη ζωή τού Πνεύματος, και τα βλέπουμε να βιώνονται από πλήθος συμπολιτών μας, και τα αναγνωρίζουμε και τα επιβεβαιώνουμε κι εμείς ως εμπειρία.

Ν. Μ.